Мұнай

Биылғы "Жұмысшы мамандықтары" жылы аясындағы әр мерекелі күн берекелі еңбекті, еңбек адамына құрметті паш етуімен де ерекшеленді деп айта аламыз. Солардың бірі мұнайшы ағайынға арналған салтанатты шара. 

Атырау облысының ішкі сауда көлемінің өсуі – бұл, әрине, жағымды көрсеткіш. Бұл халықтың сатып алу қабілетінің біршама артқанын, кәсіпкерліктің де жанданып келе жатқанын көрсетеді.

Ресми деректерге қарағанда, мұнайлы мекен экономикасында ілкімді ілгерілеу бар. Рас, кейбір жобалардың жүзеге асырылуы кідіргенімен құрылыс қарқыны да жақсы, өңдеу саласында да серпіліс байқалады. Әйтсе де, әлі де ширай түсу қажет тәрізді. Бұл ретте бизнес иелеріне үлкен үміт артылып отыр. Мемлекет басшысы да Қазақстан халқына Жолдауында аталмыш мәселеге баса назар аударды.

Таяуда мұнай-газ саласы қызметкерлерінің біліктілігін шыңдауға және кәсіби шеберлігін арттыруға бағытталған «Ембімұнайгаз» АҚ-ның «Үздік маман-2025» дәстүрлі кәсіби байқауы өз мәресіне жетті.

Биылғы байқаудың екінші кезеңі «Жайықмұнайгаз» мұнай-газ өндіру басқармасының оқу-жаттығу полигонында өткізілді. Мұнда 81 қатысушы 15 мамандық бойынша бақ сынап, өздерінің теориялық білімі мен тәжірибелік шеберлігін іс жүзінде көрсетті.

Айта кетерлігі, байқау биыл Мемлекет басшысы Қ.Тоқаевтың жариялаған «Жұмысшы мамандықтарының жылы» аясында өткізілді. Бұл – еліміздің экономикасында маңызды рөл атқаратын өндіріс мамандарының еңбегіне көрсетілген құрметтің жарқын үлгісі болды.

Конкурстың алғашқы кезеңі кәсіпорынның өндірістік-құрылымдық бөлімшелері деңгейінде өтіп, үздік шыққандар екінші кезеңге жолдама алған болатын.

Байқаудың басында «Ембімұнайгаз» АҚ Бас директоры Ринат Ізмұханбет байқаудың маңыздылығын атап өтті:

- Ембілік мұнайшылардың толағай табыстарға қол жеткізуі – жұмысшы-қызметкерлеріміздің біліктілігі мен кәсібилігіне тікелей байланысты. «Үздік маман» байқауын ұдайы ұйымдастыра отырып, шеберлікті одан әрi шыңдау үшін үздік мамандарды iздейміз. Әрбір қатысушы конкурстық іріктеу барысында өзін жан-жақты қырынан көрсетіп, сол арқылы өз саласында ең жоғары деңгейге жетеді. Соның нәтижесінде еңбек өнімділігі, қауіпсіздік деңгейі және өндіріс тиімділігі артады. Бұл – біздің басты мақсатымыз,– деді ол.

Байқауға біздің ауданнан «Жылыоймұнайгаз», сондай-ақ көршілес «Жайықмұнайгаз», «Доссормұнайгаз», «Қайнармұнайгаз» мұнай-газ өндіру басқармаларының үздік мамандары қатысты. Сайыс соңында озық шыққан қызметкерлер марапатталып, жүлдегерлерге дипломдар мен қаржылай сыйақы және имидждік сыйлықтар табыс етілді. Сонымен қатар, жеңімпаздарға бір жыл бойы жалақыларына пайыздық үстемақы қосылатын болды.

Сонымен байқаудың басты жеңімпазы кімдер дейсіз ғой? Өзге әріптестеріне қарағанда өзіміздің «Жылыоймұнайгаз» мұнай-газ өндіру басқармасының жұмысшы-қызметкерлері байқаудан бағы жанып, жоғары нәтижелер көрсетіп, жүлделі орындарды қанжығаға байлап қайтты.

Атап айтсақ, ұңғымаларды зерттеу жөніндегі оператор Жасұлан Каким, цементтеу агрегатының машинисі (моторшы) Асқар Беркалиев, Құлсары АЭТ электр жабдықтарын жөндеу және қызмет көрсету электромонтерлері Әлішер Далапқалиев пен Абай Иманғалиевтер ІІІ орындарды иеленді. Мұнай және газ өндіру операторы Аманкелді Ерсайынов, темір жонушы Марат Қордашев, химиялық талдау жасау лаборанты Нұрбике Есімова, компрессорлық қондырғылар машинисі Дулат Нұртазин, тауар операторы Азамат Нұрбауовтар ІІ орынды жеңіп алды. Ал технологиялық қондырғылар операторы Азамат Бисенов, жер қабаты қысымын сақтау операторы Руслан Абдрахманов, технологиялық сораптардың машинисі Асқар Қарымсақов, көлік жүргізуші Әлібек Жармағанбетов, электргазбен дәнекерлеуші Амандық Дүйсенғалиевтер І орынмен қанжығасын майлап қайтты. Ынталандыру жүлдесімен марапатталғандар қатарында басқарманың ұңғымаларды жерасты жөндеу операторы Тимур Ташенов, Абат Төлеубаев, Ерлан Тайшиев, слесарь-жөндеуші Айбек Ерғалиев те бар.

Жалпы қорытынды ұпайлар бойынша «Жылыоймұнайгаз» мұнай-газ өндіру басқармасының еңбеккерлер командасы жүлделі І орынды иеленіп, өзге әріптестерінен озық шығып, кәсіби шеберлік пен ұжымдық үйлесімділіктің үлгісін көрсетті.

Әрине, бұл жетістік – тек байқаудағы жеңіс емес, ауданымыздың мұнай-газ саласында еселі еңбек етіп келе жатқан мұнайшы мамандарының терең біліктілігі мен мол тәжірибесінің айқын дәлелі болды. «Үздік маман – 2025» кәсіби шеберлік байқауы – жұмысшылардың өз ісіне деген жауапкершілігін арттырып қана қоймай, еңбек адамының қоғамдағы орнын айқындайтын маңызды алаңға айналды. Байқау барысында көзге түскен жас мамандар мен тәжірибелі шеберлер – отандық өндірістің берік тірегі екенін тағы бір көрсетті.

«Жылыоймұнайгаз» мұнай-газ өндіру басқармасының мұнайшылары байқаудағы жоғары жетістігімен аудан абыройын асқақтатып қана қойған жоқ, жоғары кәсіби шеберлік пен ерен еңбектің озық үлгісін көрсетті. Мұндай шаралар жас мамандарды қолдауға, кәсіби өсуге жол ашып, мұнай-газ саласының сара жолмен дами түсуіне серпін берері сөзсіз.

 А.МОЛДАШЕВ

Қарапайым қызмет, үлкен жауапкершілік. Жан-жақты кәсібилік, темірдей тәртіп пен ұқыптылықты талап ететін бұл жұмыстар  бүгінгі қоғамның негізі. Жұмысшы маман – әрдайым өндірістің бел ортасында. Олар даңққа ұмтылмайды, мінберден сөйлемейді. Бірақ солардың елеусіз еңбегі – ел экономикасын алға сүйреп тұрған нақты күш. Сондықтан олар туралы айту – тек құрмет емес, өмір шындығын мойындау.  Еңбегімен еленген осындай жандар туралы айту, оларды үлгі ету – бүгінгі буынның ғана емес, болашақ ұрпақтың да парызы.

Өндірістік басқарманың зертханасында қызмет ететін лаборанттар – мұнай сапасын бақылап, талдау жасайтын мамандар. Олардың жұмысы көзге көрінбеуі мүмкін, бірақ мұнай өндірудің әр кезеңіндегі шешуші рөлге ие. Әрбір сынама мұқият зерттеліп, техникалық талаптарға сай екені анықталады. Бұл – тек кәсіби білім ғана емес, ұқыптылық пен жауапкершілікті де қажет ететін мамандық. Солардың қатарында «Жайықмұнайгаз» өндірістік басқармасының зертханасында лаборант болып еңбек етіп жүрген Асқарбекқызы Асия Ахметованың еңбегі де ерекше құрметке лайық. «Жайықмұнайгаз» өндірістік басқармасында ширек ғасырға жуық уақыт бойы табанды еңбек етіп келе жатқан ол – кәсіби біліктілігімен, еңбекқорлығымен танылған білікті маман.

Асия Асқарбекқызы 2002 жылы осы мекемеде қарапайым жұмысшы маман  ретінде еңбек жолын бастаған. Сол уақытта ол Атыраудағы политехникалық институтта геология мамандығы бойынша білім алып жүрген. 2-курста сырттай бөлімге ауысып, өндірісте еңбекпен шыңдала жүріп оқуды қатар алып жүру арқылы үлкен өмір жолына қадам басты. 2009 жылдан бастап «Мұнай дайындау және айдау» цехына қарасты зертханаға лаборант ретінде ауысып, содан бері осы салада тұрақты еңбек етіп келеді.

– Менің еңбек жолымда жолыққан ең баға жетпес тұлғалардың бірі – менің тәлімгерім, инженер-химик Усалиева Акмарал. Ол кісі тек кәсіби білім мен тәжірибе үйретіп қана қоймай, өз ісіне деген сүйіспеншілікті де бойымызға сіңіре білді. Күнделікті жұмыстағы талапшылдығы, әрбір детальға мән беруі, еңбекке деген жауапкершілігі – мен үшін үлкен үлгі. Тәлімгерімнің бағыт-бағдары мен қолдауының арқасында кәсіби тұрғыда өсіп, биіктерден көрініп келемін. Жақында ғана жүлделі І орын алғаным – тек менің емес, біз болып жеткен жетістік деп білемін. Сондай-ақ жылдан жылға мұнай өндірісіндегі сұраныс артып келеді. Қазір техника мен құрылғылар жаңарып, автоматтандыру процесі қарқынды жүруде. Бірақ сол техникадан алынған нәтижені нақтылап, сапасын анықтайтын – зертхана. Бұл оңай жұмыс емес,-деген ол заман ағымына қарай жұмысқа сұраныс артқандығын жасырмады.

23 жылдан бері үздіксіз еңбек етіп келе жатқан Асия Асқарбекқызы бүгінде мұнай құрамына терең талдау жасап, оның сапалық көрсеткіштерін шығаратын білікті маман. Мұнайдың судан, тұздан, механикалық қоспалардан тазарту процесінде зертханалық бақылау – ең маңызды кезеңдердің бірі. Бұл бағытта жылдамдық пен дәлдік, кәсіби сауаттылық пен үлкен жауапкершілік қажет.

– Мен зертханалық талдаулар жүргіземін. Алынған сынамалар арқылы мұнай құрамындағы су, тұз, механикалық қоспалар мөлшерін анықтаймыз. Бұл көрсеткіштер одан әрі технологиялық процестердің дұрыс жүруіне, өнім сапасының сақталуына тікелей әсер етеді,-дейді ол.

Жауапкершілігі жоғары, дәлдікті талап ететін зертхана жұмысында Асия Асқарбекқызы өзін тәжірибелі де талапшыл маман ретінде көрсете білді. Бүгінде жас мамандарға үлгі боларлық кәсіби деңгейімен ерекшеленеді. Жыл сайын өткізілетін «Үздік маман» байқауында ол биыл да, былтыр да бірінші орынды иеленіп, өз саласындағы үздік екенін тағы бір мәрте дәлелдеді. Кейіпкеріміз Асия – Аққыстау ауылының тумасы. Қазіргі уақытта Атырау қаласында тұрады. Отбасылы, жұбайымен бірге екі қыз тәрбиелеп отыр. Үлкен қызы Түркияның Ыстамбұл қаласында жоғары білім алуда, кіші қызы Атыраудағы жоғары оқу орнының 3-курс студенті. Қызметіне адал, отбасына қамқор, ұрпағына үлгі бола білген Асия Ахметованың өнегелі еңбек жолы  мұнай саласындағы аянбай тер төгіп жүрген мамандардың шынайы бейнесін айшықтайды. Қазір өндіріс тек еңбекпен емес, білім мен біліктілікпен дамитын заман. Кейіпкеріміздің зертханадағы жұмысы – мұнай саласының маңызды тетігі. Оның бай тәжірибесі, өз ісіне деген адалдығы  жас мамандар үшін үлгі болмақ.

Сағыныш ҚАЙЫР

Атырауда PetroHSE-2025 атты мұнай-газ саласындағы еңбек қорғау, өндірістік және экологиялық қауіпсіздік мәселелеріне арналған алғашқы мамандандырылған конференция өтті. Іс-шараны Қазақстанның Мұнай-газ кеңесі PetroCouncil ұйымдастырды.

Қазақстандық «Теңізшевройл» компаниясы тұңғыш рет мамыр айында «Дружба» мұнай құбыры арқылы Германияға қара алтын тасымалдады. Бұл жөнінде Reuters хабарлады деп жазады BES.media.

Бұған дейін «Дружба» құбыры арқылы Германияға тек қана Қашаған мен Қарашығанақ кен орындарының мұнайы тасымалданып келген еді. «ҚазМұнайГаз» компаниясының мәліметіне қарағанда, осы құбырмен айдалған қара алтынның қарқыны 230 мың тоннаны құраған. Бірақ өткен маусым айында бұл көрсеткіш төмендеген.

Әрине, Қазақстан мұнайын экспортқа шығару, негізінен, «Каспий құбыр консорциумы» АҚ арқылы жүзеге асып келе жатқаны аян. Десек те, Теңіз кенішіндегі Келешек кеңею жобасының іске қосылып, өнім өндіру көрсеткішінің еселеп өсе түскенінің арқасында қазақстандық компания «Дружбамен» де достасып, қара алтын тасымалының қосымша жолдарын іздестіруге кірісті.

Жалпы қаңтар мен мамыр айы аралығында Қазақстан шетелге 32,6 млн. тонна қара алтын шығарған екен. Бұл өткен жылдың осы кезеңімен салыстырғанда 10 пайызға көп. Ал Германияның Шведт қаласындағы мұнай өндіру зауытының мәліметіне қарағанда, жыл басынан бері мұнда 767 мың тонна қазақстандық қара алтын «қамбаға» құйылған. Бұл өткен жылдың осы кезеңімен салыстырғанда екі есе жоғары.

Жалпы Қазақстан Германияға биылғы жылы 2 млн. тоннаға дейін мұнай жеткізуді жоспарлап отыр. Яғни, былтырғы кезеңмен салыстырғанда бұл көрсеткіш жарты миллион тоннаға артқалы тұр.

Еске сала кетейік, «Дружба» арқылы қара алтын тасымалдау 2023 жылы қолға алына бастаған болатын. Соңғы деректерге сәйкес, Теңіз кенішіндегі қара алтын өндіру қарқыны 36 млн. тоннаға дейін артқандығы аңғарылады. Бұл ондағы Келешек кеңею жобасы жүзеге асқалы қол жеткізген көрсеткіш.

Өз тілшімізден.

Өткен маусым айының аяғында еліміздің Энергетика министрлігі, «ҚазМұнайГаз» және Қытайдың CNOOC («China National Offshore Oil Corporation») ірі мұнай-газ корпорациясы өңіріміздің «Жылыой» учаскесінен қара алтын қорын іздестіру үшін геологиялық барлау-бұрғылау жұмыстарын бірлесіп жүргізу туралы келісімге қол қойды.

«ҚазМұнайгаз» компаниясының хабарлауынша, бұл CNOOC-тың Қазақстанға салып отырған ең алғашқы инвестициясы екен. Келісім-шартқа Қазақстан тарапынан Энергетика вице-министрі Құдайберген Арымбек, «ҚазМұнайГаз» басшысының бірінші орынбасары Құрманғазы Есқазиев және CNOOC атынан вице-президент Лю Юнцзе қол қойған. Жобаның географиялық орналасуы — Каспий теңізінің солтүстік-шығысындағы транзиттік аймақ, яғни, өзіміздің Жылыой ауданының аумағына кіреді.

Бұл келісім Қазақстан мен Қытай арасындағы мұнай-газ саласындағы стратегиялық әріптестіктің жаңа кезеңін білдіреді. Ең бастысы — барлау кезеңін толықтай CNOOC қаржыландырады, ал жобаны екі жақ елу де елу үлеспен бірлесіп жүзеге асырады, - делінген хабарламада.

«Жылыой» жобасы аясында: 3D сейсмикалық барлау – 400 шаршы шақырым аумақта дала жұмысы, деректерді өңдеу және талдау, 2D тарихи деректерді қайта өңдеу – 400 шақырым, тұзүсті ұңғыма бұрғылау – 2000 метр тереңдікте (тәуелсіз кезең), тұзасты ұңғыма бұрғылау 4500 метр тереңдікте жүргізіледі.

Энергетика министрлігінің жүргізген келісімі жалғыз мұнымен шектеліп қалмайды. «Жылыой» жобасынан бөлек, 24 маусым күні тағы екі күрделі учаске – «Аққұдық» пен «Северный-2» алаңдарын барлау және өндіру туралы да шарттарға қол қойылды. Бұл келісімдерге «ҚазМұнайГаз» және «QazaqGaz» ұлттық компаниялары да қатысады.

Жалпы осы үш учаскені барлауға бағытталған жоспарлы инвестицияның көлемі 23,7 млрд теңгені құрайды.

Өз тілшімізден