Денсаулық

2023 жылы  бектілген «Атырау облысына медицина қызметкерлерін тарту жөніндегі 2023-2025 жылдарға арналған іс-шаралар жоспары» аясында өткен жылы өңірдегі медициналық ұйымдарға 159 дәрігер жұмысқа орналасты. Бұл туралы Атырау облысы әкімінің орынбасары Жасұлан Бисембиев айтты, - деп хабарлайды Өңірлік коммуникациялар қызметі. 

Аймақ басшысының орынбасары Жасұлан Бисембиевтың айтуынша, 2024 жылы ауылдағы медициналық қызметтің сапасын арттыру мақсатында бірқатар жұмыс атқарылды. 

-    Жергілікті атқарушы орган тарапынан ауыл, аудан мен қаладағы медициналық ұйымдарға жұмыс істеуге келген дәрігерлерге бір мәрте берілетін үстемақының көлемі шамамен 2 есеге артты. Мысалы, ауылдық жерлерде жұмыс істеуге келіскен ақхалаттыларға 10 млн теңгеге дейін, ал аудан орталықтарына барған дәрігерлерге 8 млн теңге төленді.  2024 жылы бір реттік үстемақы беру арқылы өңірдегі медициналық ұйымдарға 159 дәрігер тартылды. Оның 43-і  ауылдық жерлердегі медициналық мекемелерге  жұмысқа орналасты, соның ішіндегі тоғызы шалғайдағы елді мекендерде еңбек етуде, - деді облыс әкімінің орынбасары Жасұлан Бисембиев. 

Дәрігерлерді тұрғын үймен қамтамасыз ету бағытында өңірлік бағдарлама қолға алынды. Бұл жоба арқылы 46 дәрігер жеңілдетілген ипотекалық несие рәсімдеп, баспаналы болды. 2025 жылы көрсеткішті арттыру жоспарланып отыр. 

Медицина қызметкерлерінің кәсіби біліктілігін арттыру мәселесі – күн тәртібінен түспеген тақырып. 2024 жылы 700-ге жуық дәрігердің біліктілігі көтерілді. Олар еліміздегі және шетелдегі үздік медициналық ұйымдарда білімін кеңейтіп, тәжірибе алмасты. Алдағы уақытта ауылдық жерлерде жұмыс істейтін дәрігерлер мен орта буындағы медицина қызметкерлері назарға алынбақ.

«Ауылдық денсаулық сақтауды жаңғырту» ұлттық жобасы аясында Атырау облысында құрылысы жоспарланған 18 медициналық нысанның 13-і салынды. Оның үшеуі 2023 жылы пайдалануға берілсе, өткен жылы 10 объектінің құрылысы аяқталды. Бұл туралы облыс әкімінің орынбасары Жасұлан Бисембиев айтты, - деп хабарлайды Өңірлік коммуникациялар қызметі. 

Ал қалған 5 нысанды ел игілігіне осы жылдың алғашқы жартыжылдығында тапсыру жоспарланып отыр.Олар: Құрманғазы ауданындағы Жамбыл, сондай-ақ, Қызылоба және Көптоғай ауылдарындағы  фельдшерлік-акушерлік пунктер мен Қызылқоға ауданындағы Жантерек, Жамансор ауылдарындағы медициналық пунктер. 

Қазіргі уақытта бұл жобадан бөлек 4 медициналық нысанның құрылысы тағы жүріп жатыр. Оның үшеуін биыл пайдалануға беру жоспарланған. Сонымен қоса осы жылы Атырау қаласына қарасты Алмалы және Береке ауылында бір ауысымда 25 науқасты қабылдайтын дәрігерлік амбулаторияның құрылысы басталады.

Мемлекет басшысының тапсырмалары шеңберінде Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрлігі ауылдық жерлерде медициналық көмектің сапасы мен қолжетімділігін жақсарту жөніндегі кең ауқымды шараларды іске асыруда.

Көлік медицинасы - тұрғындарға медициналық көмектің қолжетімділігін арттырудың қарқынды дамып келе жатқан бағыты.
Еліміздің шалғай аудандарының тұрғындары үшін медициналық қызметтердің қолжетімділігін арттыру мақсатында жылжымалы медициналық кешендер (ЖМК) де белсенді жұмыс істеуде.

2024 жылы 3072 елді мекеннің 1,2 млн тұрғыны «дөңгелектегі емханалардың» көмегімен дәрігерлердің кконсультациялары мен диагностикалық ем-шараларға қол жеткізді.

Жылжымалы кешендердің көмегімен бейінді мамандар 1,2 млн. консультация, 656 мың диагностикалық, 333 мың зертханалық зерттеу жүргізді.

Зерттеп қарау нәтижесінде әртүрлі аурулары бар 95 мың пациент анықталды, оның 78,3%-ы ересектер, 21,7%-ы балалар. Кәсіптік тексеру қорытындысы бойынша 33,7 мың ауыл тұрғыны диспансерлік бақылауға алынды.

2024 жылы «Саламатты Қазақстан» медициналық пойызы 128 станцияның 104 мың тұрғынын, оның ішінде 21 000 баланы қамтыды, бұл өткен жылмен салыстырғанда 20%-ға артық.

Медициналық пойыздың мамандары 240 000 медициналық қызмет көрсетті, оның ішінде 12 500 стоматологиялық ем-шара, 25 000 зертханалық зерттеу, 8 000 шағын хирургиялық операция және 24 000 аспаптық және диагностикалық зерттеу жүргізді.

Қарап-тексеру барысында түрлі аурулары бар 5 500 пациент анықталып, оларға қажетті көмек көрсетілді.

«Ауылдық денсаулық сақтауды жаңғырту» ұлттық жобасының шеңберінде ауылдық аудандарда медициналық инфрақұрылымды жүйелі жаңарту жалғасуда.
2024 жылы 460 нысанның құрылысы аяқталды, тағы 195 МСАК нысаны 2025 жылы тапсырылады.

Жаңа ауылдық дәрігерлік амбулаторияларда және фельдшерлік-акушерлік пункттерде алғаш рет күндізгі стационарлар, амбулаториялық оңалту үшін физиотерапия кабинеттері, ауданнан тыс жерлерге бармай зерттеп-қараудан өту мүмкіндігімен зертханалық кабинеттер пайда болды.

Жабдықталған телемедициналық кабинеттерде ауылдық пациенттер облыстық және республикалық клиникалардың жетекші дәрігерлерінен қашықтықтан консультация ала алады. Телемедицина қызметтері бір жылда 2 есеге ұлғайтылды.

Ауыл тұрғындарына жоғары технологиялық медициналық көмектің қолжетімділігі үшін 2025 жылы 32 аудандық аурухананы жаңғырту жалғасады, олардың базасында ангиографтармен, КТ, МРТ жабдықталған кардиологиялық орталықтар, травматология, реанимация, хирургия бөлімшелері ашылады.

Бұл шаралар «алтын сағат» қағидатын сақтай отырып, инфаркт, инсульт, жарақат және басқа да жағдайлар кезінде ауыл тұрғындарына шұғыл медициналық көмек көрсетуді қамтамасыз етеді, бұл осы аурулардан болатын өлімді 20%-ға төмендетуге мүмкіндік береді.
Ауылдық жерлерге медициналық кадрларды тарту бойынша жаңалықтар: ауылдағы жұмысқа орналасуды таңдайтын тапшылығы жоғары бейіндер бойынша жас дәрігерлер қосымша қаржылық ынталандырулар, тұрғын үйге жеңілдікті кредиттер және кәсіби өсу үшін мүмкіндіктер алады.

Бүгінгі таңда өңірлерге медициналық жоғары оқу орындарының 4148 түлегі жіберілді, оның ішінде ауылдық елді мекендерге 1233 дәрігер бөлінді.

Барлығы 544 түлек әлеуметтік қолдау алды. Еліміздің өңірлерінде алғаш рет ауылдағы 89 дәрігер, оның ішінде акушер-гинекологтар, анестезиологтар-реаниматологтар, хирургтар 100 ЕТЖ немесе 8,5 млн теңге мөлшерінде біржолғы төлемдермен қамтамасыз етілді.

Ауылдық денсаулық сақтауды жақсарту жөніндегі кешенді тәсілдің нәтижесінде Қазақстанда соңғы 5 жылда сырқаттанушылық көрсеткіші 12,9%-ға, оның ішінде қала халқында 15,1%-ға және ауыл халқында 9,3%-ға төмендеді.
Ана мен бала денсаулығын сақтау саласындағы жоғары технологиялық медицина бойынша бірқатар жобалар бүкіл ел бойынша ауқымды.

«Бір күндік клиникалар» жобасы жүкті әйелдерді пренаталдық диагностикалаудың инновациялық әдістерінің қолжетімділігін және туа біткен ақаулары мен хромосомалық патологиясы бар баланың туу қаупін уақтылы анықтауды, «бір терезе» қағидаты бойынша қызметтердің жоғары сапасын, 1 күннің ішінде зерттеудің жылдам және дәл нәтижелерін алуды қамтамасыз етеді.

Қазақстанда алғаш рет «Феталдық медицинасы» жобасы іске қосылып, 20 жатырішілік операция сәтті жүргізілді.
Бұл технологиялар ұрықтың ерте патологиялық жағдайларын аз инвазивті емшаралар арқылы түзетуге және емдеуге арналған. Олар балалардың арасында мүгедектіктің алдын алу мақсатында ауыл тұрғындарына қолжетімді болады.

Ауылдар мен қалалардың тұрғындары үшін денсаулық сақтауда тең жағдай жасау ұлттық жобаның негізгі векторы болып табылады.

Тамақтан улану жылдың кез келген уақытында болатын жағдай. Уланудың негізгі себебі – азық-түліктің жарамдылық мерзімін және дайындалған тағамды сақтау шарттарын сақтамау. Естеріңізге сала кетейік, балық, ет тағамдары, майонез және жұмыртқа қосылған салаттар, сүт тағамдары, ірімшіктің жұмсақ сорттары, ақуыз кремі бар торттар үстелде 4 сағаттан кейін немесе тоңазытқышта екі күннен артық уақыт тұрса, ішінде бүлініп, ауыр улануға себеп болуы мүмкін.

Міне, осындай улануға себеп болатын бактериялардың қазіргі таңда алты түрі бар. Олар: ішек таяқшасы (шикі сүт және толық пісірілмеген ет), моноцитогенді листериялар (шикі жемістер, құс еті, жұмсақ және қатты ірімшіктер), ботулизм (нашар өңделген консервіленген көкөністер мен ет), патогендік клостридиялар (60 градустан төмен температурада дайындалған ет немесе балықта пайда болады), сальмонеллалар (жұмыртқа, пастерленбеген сүт), стафилококк (тамақ дайындау кезінде жеке гигиена сақталмаған кезде пайда болады). Ал мұндай қиындықтарға тап болмас үшін үйде дайындалған тағамдарды сатып алмауды және белгіленбеген жерлерде сатылатын дайын тағамдарды пайдаланбауды ұсынамын. Ескерте кететін жайт, кілегей немесе майонез қосылған дайын тағамдарды, салаттарды бір тәуліктен артық сақтауға болмайды, сондай-ақ туралған, бірақ майонез немесе тұздықпен араластырылмаған салаттарды 2 күннен, торттар мен пирожныйларды тоңазытқышта 3 күннен артық сақтамайды.

Мерекелік тағамдарды дайындаған кезде гигиена ережелерін сақтап, бөлменің тазалығын қадағалау керек. Тамақ дайындау кезінде қолды жиі жуып, қажет болған жағдайда ас үй жабдықтарының бетін сүртіп, азық-түліктің дұрыс сақталуына да назар аударған жөн. Тамақтан уланудың алдын алу жолында температураны дұрыс сақтау және етті, жұмыртқаны, мерекелік тағамдарға арналған басқа ингредиенттерді қуыру, қайнату кезінде пісіру үшін қажетті уақытты сақтау өте маңызды. Бұл тұста азық-түлік өнімдерін кесу кезінде шикі және дайын өнімдер үшін бірдей кесу құралдарын, яғни пышақтар мен тақталарды пайдаланбауды ұсынамын. Денсаулығыңыз мықты болсын десеңіз, таңдап үйреніңіз және мұқият болыңыз. Тексерілген өнімдерді сатып алыңыз, олардың жарамдылық мерзімін, сақтау шарттары мен пісіру ережелерін сақтауды ұмытпаңыз. Қазіргі таңда аудандық санитариялық-эпидемиологиялық бақылау басқармасымен төмендегідей қызметтер көрсетіледі:

1."Эпидемиялық мәні жоғары объектінің халықтың санитариялық-эпидемиологиялық саламаттылығы саласындағы нормативтік- құқықтық актілерге сәйкестігі туралы санитариялық-эпидемиологиялық қорытынды беру"-13 жұмыс күні;

2."Қоршаған ортаға зиянды заттар мен физикалық факторлардың жол берілетін шекті шығарындылары мен жол берілетін шекті төгінділері, санитариялық қорғау аймақтары мен санитариялық-қорғаныш аймақтары бойынша нормативтік құжаттама жобаларының, шикізат пен өнімнің жаңа түрлерінің халықтың санитариялық-эпидемиологиялық саламаттылығы саласындағы нормативтік құқықтық актілерге сәйкестігі туралы санитариялық-эпидемиологиялық қорытынды беру"-10 жұмыс күні;

3.Халықтың санитариялық-эпидемиологиялық саламаттылығы саласындағы мемлекеттік бақылау мен қадағалауға жататын тамақ өнімін өндіру объектілеріне есепке алу нөмірлерін беру-5 жұмыс күні. Және мемлекеттік қызметті беру тәсілдері "электрондық үкімет", www. egov.kz веб-порталы арқылы жүргізіледі.

Т.Хабибуллин,

аудандық санитариялық – эпидемиологиялық

бақылау басқармасы басшысы

Көкжөтел – бұл «Bordetella pertussis» таяқшасынан туындаған, интоксикация көріністерімен сипатталатын, өзіне тән қалшылдаған жөтел «реприздермен» және құсу ұстамалары болатын, жоғарғы тыныс алу жолдарының катаральдық көріністерімен қоса жүретін жіті респираторлық бактериялық инфекция.

Көкжөтелдің қоздырғышы ауа-тамшы жолы арқылы жөтелгенде, түшкіргенде, науқас сөйлескенде таралады. Ал бактерияны тасымалдаушы – қарапайым науқас адам. Көкжөтел әсіресе айлық балаларға қиындық туғызады. Ауру алғашында қарапайым суық тиюден пайда болады. Яғни, мұрыннан сұйықтық ағуы, дене қызуының жоғарылауы, қалыпты жөтелден. Бірте-бірте жөтел күшейіп, ұстамалы, бірнеше рет қайталанатын жөтелге айналады. Адам иммунитетін әлсірететін жөтел ұстамалары кезінде мидың қан айналымы бұзылып, оттегінің жеткізіліксіздігі нәтижесінде науқаста әртүрлі дәрежедегі ақыл-ой кемістігі пайда болады. Көкжөтелдің күшеюі мен асқынуы өкпенің қабынуына (пневмония) ұласып, мидың зақымдануына әкеледі. Алматы қаласының санитариялық-эпидемиологиялық бақылау департаменті көкжөтелден қорғанудың жалғыз сенімді және тиімді әдісі вакцинация екенін айтады.

Сондықтан көкжөтелге қарсы егу 2, 3, 4 және 18 айлық жастағы балаларға да ұсынылып, көкжөтелден бөлек дифтерияға, сіреспеге, «В» гепатитіне, гемофильді инфекцияға және полиомиелитке қарсы бір мезгілде біріктірілген вакцинамен жүргізіледі. Болашақта 6 жастағы балаларға АбКДС бустерлік дозасымен егіледі. Ал аурудың белгілері пайда болған кезде эпидемиологтар науқастарға уақытылы медициналық көмекке жүгініп, тек дәрігердің нұсқауы бойынша ем қабылдауды ұсынады. Және бөлмені жиі желдетіп, дымқыл тазалау жүргізу, балалардың ойыншықтарын жуып-шаю, жөтелген кезде ауызды жабу, қолды жиі жуып, маска киюді, сондай-ақ науқас баланы ұйымдасқан ұжымдарға, яғни мектептер мен балабақшаларға жібермеуді ұсынады. Бастысы екпе алудан қорықпау қажет. Себебі вакцинация – аурудан қорғаудың ең тиімді тәсілі. Есіңізде болсын, ауруды емдегеннен гөрі оның алдын алған дұрыс!

Жіті ішек инфекциясы –ас қорыту жолын зақымдайтын жұқпалы аурулардың тобы. Ол негізінен бактерия, вирус сияқты микроағзалардан туындайды. Инфекция көзі – науқас адам немесе жіті ішек инфекция қоздырғыштарының тасымалдаушысы. Айналадағы адамдар үшін, әсіресе, аурудың жеңіл, анық байқалмайтын және симптомсыз түрлеріне шалдыққандар өте қауіпті.

Микробтар науқастардан және тасымалдаушылардан нәжіс, құсық және зәр арқылы сыртқы ортаға бөлінеді. Жіті ішек инфекцияларын қабылдағыштық өте жоғары болғандықтан, ересек адамдар мен балалар, әсіресе, 1 жастан 7 жасқа дейінгі балалар ауруға жиі шалдығады. Жұқтыру қаупі ағзаға түскен қоздырғыштың мөлшеріне, сондай-ақ асқазан-ішек жолдарының барьерлік және ферментативті функциясына және ағзаның қабылдағыштығына байланысты. Қоздырғыштың ағзаға түскен кезінен бастап ауру белгілері пайда болғанға дейін бірнеше сағаттан 7 күнге дейін уақыт өтеді. Инфекция жұқтырғаннан кейін иммунитет 3-4 айдан 1 жылға дейін тұрақсыз болады, сондықтан ауру қайталануы әбден мүмкін.

Тамақ, су, тұрмыстық заттар, ойыншықтар аурудың берілу факторлары болып табылады, кейбір инфекцияларды жәндіктер (шыбындар, тарақандар) таратады. Сондай-ақ антисанитариялық жағдайлар, жеке гигиена қағидаларын сақтамау, санитариялық қағидаларды сақтамай дайындалған тамақ өнімдерін тұтыну да жіті ішек инфекцияларын жұқтыруға себеп бола алады. Жіті ішек инфекциялары жылдың кез келген мезгілінде туындауы мүмкін. Вирусты инфекция көбінесе күн суытқанда, тұмаумен және ЖРВИ-мен сырқаттану деңгейі артқан кезде көбейсе, бактериялық инфекциямен сырқаттану жаз мезгілінде арта түседі. Жіті ішек инфекцияларының көпшілігі жоғары тұрақтылығымен ерекшеленеді. Мысалы, іш сүзегі мен паратиф қоздырғыштары сүтте 70 күннен астам, ал суда бірнеше ай тіршілік етеді. Дизентерия бактериялары сүтте шамамен 6 күн тіршілік етеді және көбейеді, өзен суында 35 күнге дейін сақталады. Вирустар қоршаған ортаның түрлі нысандарында 10-15 күннен бастап 1 айға дейін, нәжістерде 7 айға дейін сақталады.

Балалар арасында жіті инфекциялық диареялардың этиологиялық құрылымы уақыт өте келе өзгереді. Қазір бұл динамика анық байқалып жатыр. Бұған бірнеше себеп бар: тамақ өнімдері өндірісінің жаһандануы, олардың қауіпсіздігіне қойылатын талаптарды қатаңдату, балалар тағамы өнімдерін консервілеу және пастерлеу, табиғи экологиялық себептер. Ал инфекцияның алдын алу шаралары жеке гигиенадан басталады. Сондай-ақ, тамақ ішердің алдында және дәретханадан кейін қолды сабынмен мұқият жуу, тек қайнатылған немесе бөтелкедегі суды пайдалану, жеміс пен көкөністі жақсылап жуып жеу, тамаққа термиялық өңдеуден өткен өнімдерді пайдалану, тез бұзылатын тамақ өнімдерін салқын жерде сақтау, жарамдылық мерзімі өткен азық-түлікті пайдаланбау, шикі өнімдерді дайын өнімдерден бөлек сақтау және үйді, ауланы таза ұстау бұл инфекцияның пайда болмауына әкеледі.

Өздеріңізге белгілі, 2024 жылдың қазан айынан бастап 11 жастағы қыздарға адам папилломасы вирусына (АПВ) қарсы жаппай екпе салу жұмыстары басталды. Және 12 жастан 13 жасқа дейінгі қыздарға арналған толықтыра иммундау жүргізілуде. Ең алдымен АПВ-ның адам денсаулығына қаупі мен оның алдын алудың маңыздылығына тоқталып өтсек. Жатыр мойны обыры жылына 340 000-нан астам әйелдің өмірін қиятын, әлемдегі ең көп таралған, өлім-жітім бойынша 4-ші онкологиялық ауру.

Қазақстан Республикасында жатыр мойны обыры әйелдердегі барлық қатерлі ісіктердің ішінде екінші орында тұр. Елімізде жыл сайын 1600 жағдай анықталса, 500 әйел осы патологиядан қайтыс болады. Бұл дегеніміз күніне 2 әйел көз жұмады деген сөз. Демек АПВ-ға қарсы вакцинация онкологиялық аурулардың 82 %-ын құрайтын жатыр мойны обырының алдын алу жолы. Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымы (ДДҰ) АПВ вакциналарын барлық ұлттық иммундау бағдарламасына енгізуді және 2030 жылға қарай 15 жасқа толғанға дейін барлық қыздардың 90 %-ы вакцинамен қамтылу қажеттігін ұсынған. Ағымдағы жылдың ақпан айында АПВ-ға қарсы егудің тиімділігі мен аурудың ауыртпалығын ескере отырып, АПВ-ға қарсы вакцина Қазақстанның Ұлттық профилактикалық егу күнтізбесіне енгізілді, осылайша біз АПВ-ға қарсы иммундау бағдарламасы жоспарлы негізде енгізілген әлемнің 135 елінің қатарына ендік. АПВ-ға қарсы вакцинаның құрамында тірі вирустар жоқ, иммунитетті белсендіретін және ешқандай ауру тудырмайтын вирустың жеке ақуыздары қолданылады.

Вакцинация үшін қолданылатын АПВ-ға қарсы төрт валентті «Гардасил» вакцинасын ДДҰ ұсынған және сертификаттаған, ол қауіпсіз және тиімді, сараптаманың барлық сатыларынан және Қазақстанда тіркеуден өткен. Қолданылатын төрт валентті вакцинаны әлемнің жүздеген астам елі тәжірибеден өткізген, ДДҰ тарапынан қабылданған денсаулыққа ешқандай кері әсері жоқ, қауіпсіз екпе болып табылады. Иммундауды алғашқы медициналық-санитариялық көмек көрсетуге лицензиясы бар заңды тұлғалар жүргізеді. Қазақстанда екпелер мектептердің медициналық кабинетінде ата-аналардың немесе заңды өкілдерінің ақпараттандырылған келісімін алғаннан кейін жүргізіледі. Ата-аналардың өтініші бойынша вакцинациялау тұрғылықты тіркелген мекен-жайы бойынша емханаларда да жүргізілетін болады. Балаларды вакцинациялау ата-аналарының ақпараттандырылған келісімімен жүргізіледі. Бүгінгі күні ауданда барлығы 193 қыз бала екпе алып отыр, оның 115-і 11 жас, ал қалған 78-і 12-13 жастағы балалар. Екпе алғандар арасында ешқандай кері әсері тіркелген жоқ. Ал ауданда вакцина қоры жеткілікті, 461 доза вакцина қалды.

Қазақстандағы ең төменгі жалақы мөлшері бұрынғы деңгейде қалатындықтан, МӘМС төлемдерінің көбісі өзгермейді.

Әлеуметтік медициналық сақтандыру қорында дербес төлеушілер мен жеке кәсіпкерлер үшін жарналарды есептеу негізі ретінде ең төменгі жалақыны алатынын еске салды. «2025 жылы оның мөлшері сол күйінде қалады – 85 000 теңге. Демек, жарналар мөлшері де өзгермейді» - деп тоқталып өтті «Әлеуметтік медициналық сақтандыру қоры» КеАҚ Атырау облысы бойынша филиалының директоры Салимгали Ганиет.

Жұмыс берушілер мен жұмысшылар үшін ставкалар да өзгеріссіз қалады – сәйкесінше 3% және 2%.

Тек біржолғы төлем мөлшері өзгереді – 21,5%-дан 23,8%-ға дейін, сондай-ақ жеңілдетілген категориядағы азаматтар үшін мемлекет тарапынан жарналар мөлшері өзгереді – орташа айлық жалақының 1,9%-ынан 2%-ына дейін, бұл көрсеткіш өткен екі жылдағы ағымдағы қаржы жылының орташа айлық жалақысынан есептеледі. Бұл мәліметті мемлекеттік статистика саласындағы уәкілетті орган анықтайды. Қазақстан Республикасы Ұлттық статистика бюросының мәліметі бойынша 2023 жылдың қорытындысы бойынша Қазақстан Республикасының орташа айлық жалақысы 364 295 теңгені құрады.

Осылайша, 2025 жылы МӘМС төлемдерінің мөлшері келесідей болады:

МӘМС жарналарын «Қазпошта» АҚ, екінші деңгейлі банктердің кассалары мен мобильді қосымшалары, сондай-ақ терминалдар арқылы төлеуге болады.

Еске салайық, МӘМС жүйесіндегі мәртебені келесі жолдармен тексеруге болады:

«Әлеуметтік медициналық сақтандыру қоры» КеАҚ

Атырау облысы бойынша филиалы

Телефондар: 87122/556084, 8/7122/ 55 60 92.