Кәсіпкерлік

Атырау қаласында жергілікті шаруа қожалықтары мен кәсіпкерлердің қатысуымен ауыл шаруашылығы өнімдерінің жәрмеңкесі өтуде. Тұрғындар қалашағы ықшам ауданында орналасқан “Мұнайшы”стадионның алдында өтіп жатқан іс-шараға 30-ға жуық кәсіпкер қатысуда. Жәрмеңкеде негізінен ет, сүт және балық өнімдері ұсынылып, саудаланды. Мұндағы өнімдердің бағасы өзге сауда орындарымен салыстырғанда 10-15 пайызға төмен.

Әр сенбі-жексенбі өтетін жәрмеңке тұрғындар үшін сапалы әрі қолжетімді өнімдерді сатып алуға мүмкіндік берсе, жергілікті өндірушілерге өз тауарларын тұтынушыға тікелей ұсынуға жол ашады. Кәсіпкерлер үшін шатыр, арнайы киім және мекеме атауы жазылған табло тегін берілетінін айта кетейік.

8:00-де басталған жәрмеңке 15:00-ге дейін жалғасады.Сондай-ақ 11-ші мамыр күні осы уақыт аралығында өтеді.

Әскери оқу орындарының бұрынғы курсанттары оқу орнына қайта түсу үшін үйден шықпай-ақ өтініш бере алады. Ол үшін eGov.kz порталы арқылы өтінім беру жеткілікті. Қызмет тегін көрсетіліп, кемінде бір семестр оқуды аяқтағандарға қолжетімді болады.

Өтінімді қарау мерзімі 20 жұмыс күнді құрайды. Егер оң шешім қабылданса, нәтиже пайдаланушының жеке кабинетіне электрондық форматта жіберіледі. Егер қалпына келтіру мүмкін болмаса, студент те дәлелді бас тарту хатын алады. 

Толық ақпарат

Атырау облысына жұмыс сапары барысында Ауыл шаруашылығы министрі Айдарбек Сапаров бірқатар агроөнеркәсіптік нысандарды аралап, инвестициялық жобалардың жүзеге асырылуымен танысты, деп хабарлайды AtyrauPress тілшісі.

2025 жылдың шілде айында өңірде «Atyrau Chicken» ЖШС-нің құс фабрикасы іске қосылады. Ет бағытындағы бұл кәсіпорын жылына 5 000 тоннаға дейін құс етін өндіруге қауқарлы. Жобаның жалпы құны – 9,9 млрд теңге. Бүгінде нысанның дайындық деңгейі – 100%. Төрт құс қорасы мен құрамажем зауыты салынған, ал қасапханада іске қосу-жөндеу жұмыстары жүргізілуде.

«Еліміздің құс етіне деген қажеттілігі 79% қамтамасыз етілген. Бұл – өңірдегі алғашқы ет бағытындағы құс фабрикасы. Осындай жобалардың арқасында екі жыл ішінде бұл тапшылықты толықтай жаба аламыз», — деді министр.

Айдарбек Сапаров сондай-ақ «Сарайшық» ЖШС-нің мал шаруашылығы кешенінде болды. Мұнда сүт және ет өнімдерін өңдеу жүзеге асырылады. Кәсіпорынның өндірістік қуаттылығы – жылына 80 тонна ешкі сүті, 22 тонна йогурт және 15 тонна ірімшік өндіруге мүмкіндік береді. Өнімге жергілікті халық арасында сұраныс жоғары. Бұдан бөлек, шаруашылықта жылына 40 тонна лимон жинайтын лимонарий жұмыс істейді.

Министр «Карат» ЖШС-нің қызметіне де ерекше назар аударды. Оның құрамына «Дәулет Нан» нан зауыты, макарон цехы, ұн тарту диірмені, «Карат» консерві цехы және «Дәулет Су» ауыз су шығару цехы кіреді. Барлық өнім отандық және халықаралық стандарттарға толық сәйкес келеді.

Атырау облысы АӨК инвестициялық жобаларының Жол картасына сәйкес, 2025–2027 жылдар аралығында жалпы құны 48 млрд теңгені құрайтын 12 жобаны іске асыру жоспарланған. Оның алтауы биыл іске қосылады.

Амандық САҒЫНТАЙҰЛЫ

Фото: ru.freepik.com

Облыс әкімі Серік Шәпкенов «Atyrau business weekend» халықаралық бизнес форумына қатысты, деп хабарлайды AtyrauPress тілшісі.

Шарада бизнес пен адами капиталды дамытудағы инновациялық тәсілдер талқыланды. Бұл туралы облыс әкімінің баспасөз қызметі мәлім етті. Халықаралық форумға Қырғызстан, Өзбекстан, Ресей және еліміздің әр қаласынан 100-ге жуық бизнес өкілі қатысты.

Жиында сөз сөйлеген Серік Шәпкенов бүгінгі форумның жергілікті және халықаралық серіктестікті нығайтуға, сондай-ақ Атырау облысының инвестициялық әлеуетін арттыруға ықпал етерін атап өтті.

- Атырау — ел экономикасының локомотиві, бүгінде біз экономиканы әртараптандыруға басымдық беріп отырмыз. Атырау - тек өндірістің ошағы емес. Аймақтың логистикалық әлеуеті де зор, инвестиция салуға өте қолайлы, кадрлық әлеуеті ешкімнен кем түспейді. Облыс бойынша 62 мыңнан астам шағын және орта кәсіпкерлік субъекті тіркелген. 2024 жылы кәсіпкерліктер өндірген өнімнің көлемі 5 389,0 млрд теңгені құрады, бұл алдыңғы жылдағыдан 2,9%-ға артық. Бұл аймақтағы кәсіпкерлікті қолдау шараларының нәтижесі. Бүгінгі халықаралық бизнес-форум да өңірдегі кәсіпкерліктің дамуына өз үлесін қосып, жаңа жобаларға, жаңа серіктестіктерге, стратегиялық ынтымақтастықтарға жол ашады деп сенім білдіремін,-деді С.Шәпкенов.

Форумда қатысушылар білікті сарапшылардың баяндамасын тыңдап, инвестиция саласындағы мүмкіндіктерді талқылап, өзекті мәселелер бойынша пікір алмасты.

Спикер ретінде Freedom Finance Global жария компаниясының сыртқы байланыстар және ақпарат жөніндегі атқарушы директоры Михаил Новоселов, экономика ғылымдарының кандидаты, «Синергия» бизнес мектебінің құрметті профессоры, Ресей маркетингі саласының мойындалған гуруі және бірнеше маркетингтік кітаптың авторы Игор Манн, Маркетинг бағыты бойынша PhD докторанты, БҰҰ-ның спикері, Қазақстандағы Котлердің баспа-редакциялық алқасының мүшесі, 2026 жылға арналған Қазақстан корейлерінің қауымдастығы жанындағы Бизнес клубының президенті Элла Пак шақырылды.

Ауданымыз жері сортаң, топырағы тұзды, ағынды судың көзі де, шүйгін шөбі де жоқ мұнайлы өлке саналғанымен, өңірде шаруаның ебін тауып, төрт түлігін сайлап отырған шаруагерлер қатары аз емес. 

Осындай табан ақы, маңдай термен төскейін малға толтырған аудан тұрғынының бірі - Сағындық Мұқаш. Ол бүгінде атасының ізгілікке толы өмір жолын жалғап, нәсібін малдан тапқан ел ағасы. Мал бағу ісін атадан қалған сара жол деп санайтын кейіпкеріміз 1963 жылы 15 сәуірде Доссор кентінде дүниеге келген.

Ол қазіргі Б.Қанатбаев атындағы орта мектепте 8 жылдық білім алып, кейіннен 1978-1985 жылдар аралығында Гуреев политехникалық техникумына мұнайшы мамандығына оқуға түскен.

Оқу ордасын аяқтаған соң, алғашқы еңбек жолын Доссордағы автокөлік кәсіпорнында жүргізуші болып бастаған. Кейіннен мал бағу ісін қолға алып, ата кәсіпке мойын бұрған.

«Қазақ атам малда береке бар деп босқа айтпаса керекті. Бұл сала өзімнің жүрек қалауым, жанымның тыныштығы десем болады. Мал бағу ісі аса ұқыптылықты, жауапкершілікті талап етеді. Жалпы өзімнің осы сала бойынша жеке кәсіпкерлік ашуым 2008 жылдан бастау алады. Сол жылдары достарымызбен бірігіп «Атамұра Холдинг» деген атаумен қожалық аштық. Қожалығымызда төрт түліктің барлығы да болды. Атап айтар болсақ, жылқы, түйе, сиыр малдары мен жандықтар болған.  Кейіннен 2012 жылы барлығы әртүрлі шаруамен кетті де, аталған қожалық жабылып қалды. Содан соң, бастаған істі аяқсыз қалдырмауды шешіп сол жылы өзім «Ата Жолы» шаруа қожалығын аштым»,- дейді Сағындық Мұқаш.

Иә, егер тұлға еңбектемесе мал өспейті, несібе молаймайтыны анық. Осы ретте кейіпкеріміз кейінгі ұрпақтың ауыл шаруашылығын, әсіресе мал шаруашылығын одан әрі дамыту жолын таңдаса аянбай еңбек ету керек екенін жеткізді.

«Малда береке бар. Өйткені мал – сатса пұл, сойса ет, мінсе көлік. Малдың сүтінің өзінен қаншама тағам даярланады. Құрт дейміз бе, сүз бе дейміз бе, тіпті айранының өзі неге тұрады? Осының барлығы табиғи өнім, әрі еңбек еткен адамға кәсіптің көзі болып саналады. Тек келістіріп жасаса болғаны. Әрине оның барлығы үшін бірінші адамда ынта болу керек. Ынтыса бар адам тау қопарады.  Мен де осы жолды таңдап, еңбек етудемін. Қожалығымда жылқы малы басымдау келген. «Жылқы – ол үрсе желдікі, айдаса жаудыкі» демей ме? Бұл сөздердің астарында қаншама мән-мағына жатыр. Алмағайып заманда ұрыларда көп. Табиғаттың тосын мінезі де болып тұрады. Осындай кездері малды іздеуге шығасың. Оған қаншама техника керек. Техникадан бөлік бағып отырған малыңның аман болғанын қалайсың. Бірақ өз жұмысыңды сүйсең бұның барлығы бос сөз бе дерсің?! Аспаннан ештеме салбырап түспейтіні анық. Сондықтан еріншек болмау керек. Тіпті мал шаруашылығы қолдан келмесе, егін шаруашылығы да бар. Бұның барлығы нағыз еңбекті қажет етеді. Жердің құнары жетерлік. Еккен өңімің өз жемісін береді. Жерге бір дән тастасаң жер ана оның да жемісін береді. Күтіп баптасаң болғаны. Бастысы артқа шегінбеу керек. Қызмет қылам, кәсіп жасаймын деген адамға мемлекеттен қолдау да көп»,- дейді кейіпкеріміз.

Бүгінде Сағындық Мұқаш басқаратын қожалықтың қанаты кеңге жайылып, малы өсіп, жұмысы ілгері басқан. Соның нәтижесінде ол өзінің ғана емес, өзгенің де еңбек етіп, отбасын асырауына мүмкіндік беріп, ауданның бес жұмыссыз азаматын жұмыспен қамтып отыр.  

«Мал шаруашылығы – бұл тіршілік көзі болып табылады. Жасыратыны жоқ қиыншылығы да жетерлік. Қожалығымдағы азды-көпті төрт түлігімнің барлығына өзімнің үлгермейтінім анық. Сол себепті бес азаматты жұмысқа алдым. Олар аспаз, сауыншы, малшы және жұмысшы қызметтерін атқарады. Сәйкесінше өз несібелерін алып отыр. Жалпы, шаруашылықты дамытып, оны ұстап тұру оңай шаруа емес. Ол үшін көп еңбектеніп, маңдай терді төгу қажет. Өзім қаншама жыл тынымсыз еңбек етіп, қожалық жұмысын жолға қойып, соның арқасында балаларымды оқыттым. Біреуден ілгері, біреуден кейін жүріп, өз ісімді дөңгелеттім десем артық айтқаным емес. Сондықтан кейінгі буыннан осы ата кәсіптен алшақтамай, осы саланы одан әрі дымытуды тілеймін»,- дейді кәсіпкер.

Иә, мал шаруашылығы атадан қалған кәсіп түрі. Ал біздің бүгінгі кейіпкеріміз осы саланың үздіктерінің бірі. Ол қажырлы еңбегі мен тындырымды тірлігінің арқасында кейінгі жас ұрпаққа үлгі болып отыр.

                                                                                  Ботакөз Асхатқызы

Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаев 2025 жылды «Жұмысшы мамандықтарының жылы» деп жариялаған болатын.

Бұл туралы Президент «Әділетті Қазақстан: заң мен тәртіп, экономикалық өсім, қоғамдық оп­тимизм» атты Жолдауында: «Біз жұмысшы мамандықтарын дәріптеу арқылы қоғамда еңбекқор және нағыз маман болу идеясын насихаттаймыз»,- деп айрықша атап өткен болатын.

Иә, расымен де қоғамда сан алуан мамандық иесі еліміздің дамуы үшін ерен еңбек етуде. Бірақ, соның ішінде еңбек адамының қоғамдағы орны ерекше. Олар өндірістің негізгі қозғаушы күштері болып табылады. Әрбір жұмысшының еңбегі мен кәсібі белгілі бір салада маңызды рөл атқарады.

Соның ішінде еңбегімен көпке үлгі болып, ауыл шаруашлығының әлеуетін көтеріп жүрген кәсіпкерлерің бірі әрі бірегейі – Татьяна Череватенко.

Ауылда туып-өсіп, тіршілігіне қанық кейіпкеріміз үшін егін шаруашылығы жат дүние емес. Өзінің айтуынша, бірнеше жылдан  бері бақша дақылдарын егумен айналысады. Десе де соңғы уақытта ғана сүйікті ісін кәсіпке айналдырған.

«Әуел баста бұл жәй ғана хобби болды. Бірақ жолдасымның қолдауымен 2019 жылы жеке кәсіп ашып, көкөніс өндіріп, кейін тағы да бірнеше кәсіп түрлерімен айналысып көрдік. Ал арнайы жылыжай салу, үлкен көлемде көкөніс өндіру жолдасым екеуміздің отау құрғалы бері ойымызға алған ісіміз еді.

«Сабақты ине сәтімен» демекші, «Шелл-Қазақстан» компаниясының қаржылай қолдауымен Орталық Азияның Еуразия қоры жүзеге асыратын ӨРЛЕ 3.0 жобасына өтінім тастап, конкурсқа қатысып, грант жеңу арқылы жаңа кәсібімізді бастадық.

Жаңа кәсіп бастау – жауапты іс. Әрі кәсіпкер сол істен хабары болуы да керек. Өйткені, бастаған тың іс кәсіпкерге де, тұтынушыға да пайда әкелуі керек.

Жалпы, кәсіп бастарда үлкен қорқыныш болды. Десе де жолдасым екеуміздің бұл істен хабарымыз болды. Бала күнімізден үйде бау-бақша егіп, күтім жасауды көріп, біліп өстік. Соның пайдасы шығар, бастаған ісімізді дөңгелетіп әкеттік», - дейді Татьяна Череватенко.

Әрбір кәсіпкер үшін қолдау өте маңызды. Қазіргі таңда елімізде тың кәсіппен айналысамын деушілерге бар жағдай жасалған десек артық айтпаймыз. Кейіпкеріміз де мемлекет тарапынан үлкен қолдау көрген.

Жаңа іс – жаңа бастама. Әр істің берекесі болғанымен, тың кәсіпті бастау аса қырағалықты талап етеді. Оның ішінде көкөніс егу тіптен бөлек іс. Себебі, жер ананың құнарлығы, климаттың қолайлылығы, дұрыс суару сынды бірнеше маңызды дүниелерді басты назарда ұстау керек.

«Кәсібімізді бастарда жылыжай салып, көкөніс өндіретіміз айдан анық болды. Бірақ, жылыжайға не егеміз, қалай шығады? – деп көп ойландық. Сөйтіп, халықтық күнделікті тұрмыста ең жиі қолданатын көкөністерінің бірі – қияр өндірумен айналысамыз деп шештік»,-дейді кәсіп иесі.

Әрбір істің артында қиындығы болары сөзсіз. Сол қиындықты тек сол кәсіппен айналысқан адам ғана түсініп біліп жатады. Десе де уақытша қиындықтарға мойымай, бастаған ісін соңына дейін жеткізіп, кәсібінің нәсібін көріп жүргендер аз емес.

«Басы қатты, аяғы тәтті» ,- дегендей алғашында жылыжай салу кезінде, қияр егу кезінде де қиындықтар болды. Сортаң жерімізге көкөніс бітік шыға ма деп те ойладық. Жылыжай құрылысы аяқталғаннан кейін кірпік қақпай еңбек етіп, қиярымы ектік. Алғашқы жылдары қиярды суару да оңай болмады. Көкөністерді суаратын суды сағаттап өз қолымызбен таситынбыз»,- дейді кәсібінің алғашқы баспадағын еске алған кейіпкеріміз.

Кәсіпкердің өткен жылы еккен диқанның егіні бітік шығып, жоспарлаған өніміне қол жеткізген. Өскен көкөністерді жинағаннан кейін ауданымыздағы тұрғындар жаппай сатып алып, тұрғылықты жерде өсіп шыққан көкөністі сүйсініп жеген.

Биыл да кәсіпкер жылыжайдың аумағын кеңейтіп, оған қияр мен аскөк егуде. Өткен жылғы кеткен олқылықтардың орнын толықтырып, пайдалы өнімді ұсынуды көздейтін кейіпкеріміз сапалы қияр өндірудің қыр-сырымен де бөліскен болатын.

«Қияр егудің қыр-сыры өте көп. Әйтсе де бастысы - топырақ таңдау. Қияр жылуды, жарықты және құрғатылған, жақсы аэрациясы бар топырақты жақсы көреді. Сол себепті топыраққа аса мән берген жөн. Ал екіншісі  - тұқым таңдау. Қияр тұқымын жақсы сапалы, өсімдіктерге зиянды емес тұқымнан таңдаған дұрыс. Сонымен қатар, тұқымның сортын өзіңіздің климаттық аймағыңызға сәйкес таңдаған жөн керек. Ал үшіншісі – тұқым себу. Қиярды ашық далада сәуір айының соңында немесе мамыр айының басында себуге болады. Тұқымдарды 1-2 см тереңдікте сепкен дұрыс. Егер көшет арқылы егетін болсаңыз, онда тұқымдарды жылыжайда немесе жеке контейнерлерде өсіруге болады»,-дейді өз ісін шын сүйетін кәсіп иесі.

Еңбек етуден ешуақытта ерінбеген кәсіпкер  үнемі ізденіп, шаруашылыққа да, диқандарға тиімді жағын ойлап жүреді. Қоғамда ел экономикасының басты күші болған ауылшаруашлық саласының дамуына бір кісідей ат салысып, халыққа сапалы әрі балғын өнімдер ұсынып жүрген кәсіпкер бүгінде еңбегінің жемісін көріп, елге еңбегімен қадірлі болып жүр. Алдағы уақытта жас кәсіпкер өз өнімдерімен тек ғана ауданымызды ғана емес, республиканың түкпір-түкпіріне жіберіп, көптеген халықты қамтамасыз етпек.

Ж.Қамза

Мемлекет басшысының алты жылдағы саясаты мен бастамалары еліміздің экономикасына тың серпін беріп, көптеген саланың дамуына жол ашты. Оның ішінде, отандық өндірушілерді қолдау, әйелдер кәсіпкерлігін дамыту және әлеуметтік мәселелерге ерекше көңіл бөлу өзекті.

Елдің дамуына үлкен үлес қосып, маңызды реформалар мен өзгерістерге қол жеткізді деп ойлаймын.

Мен жеке кәсіпкер ретінде, осы реформалар мен бастамаларды толық қолдаймын. Өз кәсібімді дамыту барысында мемлекет тарапынан көрсетілген қолдау мен мүмкіндіктердің маңыздылығын ерекше атап өткім келеді. Президенттің басымдық берген бағыттарының бірі – отандық тауар өндірушілерді қолдау, бұл мен сияқты кәсіпкерлер үшін зор мүмкіндіктер туғызады.

Әсіресе, әйелдер кәсіпкерлігін дамытуға бағытталған бағдарламалар мен қолдау шаралары мен үшін үлкен маңызға ие. Қиындықтарға қарамастан, әйелдер кәсіпкерлігін дамытуға бағытталған жұмыстар менің өз ісімді кеңейтуге, жаңа нарықтарды игеруге және жастарды кәсіпкерлікке баулуға мүмкіндік берді. Сонымен қатар, қоғамда қайырымдылық пен әлеуметтік жауапкершіліктің маңызы артты, бұл менің жеке өмірімде де маңызды рөл атқарады.

Алты жыл ішінде елде жүзеге асқан көптеген өзгерістердің жемісін көріп, мен кәсіпкер ретінде өз ісімді одан әрі дамытуға ынталымын. Президенттің реформалары мен қолдау көрсеткен бағыттары арқасында, елімізде болашақта да көптеген мүмкіндіктер мен жетістіктерге жетеміз деп сенемін.
Осылайш кәсібилікті ұштастырып, көптеген шәкіртті өмір жолына бағыттап, қолөнердің мәнін терең түсіндіруде маңызды рөл атқарып келеміз. Бұл процесс тек дағдыларды меңгерту ғана емес, шәкірттерге өз қолымен шығармашылық туындыларын жасауға мүмкіндік беріп, олардың дамуына зор ықпал етеді. Білім мен тәжірибені үйлестіріп, шәкірттерді тәрбиелеп, олардың өміріне ерекше із қалдырып, болашақта үлкен жетістіктерге жетуіне жол ашуға тырысып келеміз.

Гүлжазира АЙМҰРЗАЕВА,
кәсіпкер, жеке тігін цехының басшысы