Білім-Ғылым

- Информация о материале
- Read Time: 1 min
- 139
Елімізде 2025 жыл «Жұмысшы мамандықтары жылы» деп
жарияланды. Президентіміз Қ.К.Тоқаев: «Осы уақыт ішінде
техникалық және кәсіби білім беру жүйесін реформалау қажет.
Әрі біз жұмысшы мамандықтарын дәріптеу арқылы қоғамда
еңбекқор және нағыз маман болу идеясын насихаттаймыз», -
деген еді. Демек қоғамда еңбекқорлық, кәсібилік сияқты
қасиеттер өте жоғары бағалануы тиіс.
Техникалық және кәсіптік білім беру жүйесін реформалауды
жүзеге асыру мақсатында Үкіметпен жұмысшы мамандықтар жылын
ұйымдастыру жөніндегі республикалық жоспар бекітілді. Министрлік
кәсіптік-техникалық білім беруді трансформациялаудың 2025-2027
жылдарға арналған Жол картасын қабылдады.
Атап өту керек, еліміздің барлық өңірлерінде жұмысшы
мамандықтарының имиджін ілгерілету, кадр даярлаудың сапасын
арттыру, жұмыс берушімен ынтымақтастықты кеңейту шаралары
қамтылып, жұмысшы мамандықтары жылына арналған жоспарлар
әзірленген.
Осы орайда No1 қалалық кітапхана мен Жылыой аналар кеңесінің
ұйымдастыруымен С.Өтебаев атындағы Жылыой мұнай және газ
технологиялық колледжінде «Мамандығым – мақтанышым» атты
дөңгелек үстел өтті.
Кеш барысында өз мамандығының қалаулысы, колледждің
автоматтандыру, технологиялық құбырларды монтаждау,
электромонтер, құрылысшы, дәнекерлеуші, тамақтандыруды
ұйымдастыру, автомобиль жөндеу секілді басқа да кәсіптің арнайы пән
оқытушылары Ж.Ізбасов, Е.Шәріпов, Ж.Берікұлы, Р.Кенжеғалиева,
С.Жұмашева, Г.Әділова, О.Көшербаева, Р.Атыраубай, А.Мұқашов,
М.Амиева, С.Сәденова, Қ.Жанәлиев шараға қатысты. Олар жастардың
болашақ кәсібіне деген ұғымын тереңдетіп, қызығушылығын арттыру,
мамандық таңдаудағы жауапкершілікті қалыптастырып,
еңбексүйгіштікке тәрбиелеу мақсатында өз ой-пікірмен, тәжірибесімен,
жеткен жетістіктерімен бөлісті. Дөңгелек үстел барысында осы оқу
ордасында білім алып жатырған студент жастары да шараға
атсалысып, мамандыққа қатысты «Менен сұрақ, сенен жауап», «Әріпті
мамандық» ойындары мен «Мамандық» сөзжұмбақтарына қатысты.
Онда И.Абдуллаев, П.Жеңісбекұлы, А.Наурызбай, Г.Қалиева және
басқалар белсенділік көрсетіп, өз білімін сынға салды.
Жылыой аналар кеңесінің мүшелері М.Алғазиева мен Ғ.Сәренова
колледж ұжымына, студенттерге алғыс білдірді. Мемлекет
басшысының бұл бастамасының жұмысшы мамандығының
маңыздылығын арттыруға, жастарды осы салаға тартуға және еңбек
нарығында сұранысқа ие кәсіп түрлерінде білікті кадрларды даярлауға
септігін тигізетінін атап өтті.
Кітапханашы Ғалия Қалдыбаева «Жұмысшы мамандығы - ел
экономикасының тірегі» атты кітап көрмесіне шолу жасады. Дөңгелек
үстелді ұйымдастырып, жүргізген аналар кеңесінің мүшесі, No1
қалалық кітапхана меңгерушісі Нұрсұлу Самсақызы оқырмандарға,
шара қонақтарына алғысын білдіріп, ескерткіш сыйлыққа кітаптар
тарту етіп, қорытындылады.
Кәмшат Бижанова

- Информация о материале
- Read Time: 1 min
- 101
Елімізде Президент бастамасымен «Жайлы мектеп» жобасы жүзеге аса бастады. Мұндай мектептер ауылда да, қалада да бірыңғай стандарт бойынша салынады. Бұл мектептің бұрынғы мектептерден айырмашылығы бастауыш сыныптар мен жоғары сынып оқушылары бөлек блоктарда оқиды. Әр блокта оқу кабинеттері, спорт залдары, асханалары, дәретханалары болады.
Оқушыларға оқу құралдарын сақтауға, киімдерін ауыстырып киюге арналған жеке шкафтар қойылады. Бейнебақылау, дыбыстық хабарлау орнатылып, оқушылардың қауіпсіз ортада болуы да қарастырылған. Сондай-ақ, балалардың кітап оқуына, шығармашылық істермен айналысуына және демалуына қажетті жағдайлар жасалады. Физика, химия, биология және робототехника пәндерінен заманауи кабинеттер ашылады, олар жылдамдығы жоғары интернетке қосылады. Мұның өзі осы пәндерді оқушылардың заман талабына сай терең меңгеруіне үлкен септігін тигізеді. Ерекше білім алуды қажет ететін балаларға да тиісті жағдайлар жасалады. Сонымен қатар мектепке апаратын жол, жаяу жүргіншілер жолы, оларға жарық жүргізу, автобус бағыттары мен аялдамалары да қарастырылады. Осындай зәулім, заманауи, жайлы, барлық жағдайы жасалған мектептерде оқу оқушылардың сапалы білім алуына жасалған үлкен қамқорлық болмақ. Ақпарат құралдарынан білгеніміздей, мұндай мектептерді қаржыландыруға жай мектептерді қаржыландырудан екі есе артық қаржы жұмсалады екен. Мемлекеттің мүмкіндігі болып жатса, әрине жақсы ғой. Ал бұрынғы мектептерді де жөндеп, осындай қалыпқа келтірсе құба-құп. «Еліміздің болашағы – жастар» десек, сол жастар бүгінгі мектеп партасындағы бүлдіршіндер. Олар сапалы білім алып, ұлттық тәрбиені бойына сіңіріп, ұлттық рухпен тәрбиеленсе, заман талабына сай тереңірек білім алса, елді өркендетер жастар болып шығары хақ.
Ал, енді қазіргі оқулықтардағы материалдардың оқушы жасына, түсінуіне сәйкес келмеуі, мәтіндердің оқуға түсінікті, жатық тілмен емес, ғылыми тілмен берілуі, көптеген оқушылардың өз бетімен оқи алмай, ата-ана көмегіне жүгінуі, ал ата-аналар да түсінбей немесе уақыты жетпей оқу орталықтарын іздеуі - бүгінгі күннің өзекті мәселесі болып отыр. Оған беруге кез-келген ата-ананың жағдайы келе бермейді. Егер мүмкіндік болса, бұрындары мектеп тәжірибесінде болған ұзартылған күн тобын іске қосып, баланың үй тапсырмасын орындауына жағдай туғызу керек-ау деген ой туындайды. Мектеп заман талабына сай салынғанмен, білім беретін оқулық мәселесін, соны қалай оқыту мәселесін шешпей толыққанды, сапалы білім алуда қиындықтар арылмасы анық.
Мутянова Лиза Төлегенқызы,
ардагер ұстаз, ҚР білім беру ісінің үздігі
Аққыстау ауылы

- Информация о материале
- Read Time: 1 min
- 80
Еліміздегі білім беру сапасын арттыру, инфрақұрылымды жетілдіру және оқушылар үшін қолайлы жағдай жасау мақсатында қолға алынған «Жайлы мектеп» жобасы білім саласындағы маңызды өзгерістердің бастамасы іспетті. Қанатқақты ұлттық жоба аясында жаңа мектептер салынып, біршама білім ошақтары өз жұмысын бастап та кетті. «Жайлы мектептердің» салынуы мен пайдалануға берілуі елдің білім жүйесіндегі ауқымды бастаманың бірі десек те болады.
Атырау қаласы Алмалы ауылдық округі Береке ауылындағы жаңа білім ошағы күн санап оқушылармен толығу үстінде. Бұрын балаларым бастауыш сыныптары жабдықталмаған, ескі ғимараттарда оқитын. Қазір осындай жаңа мектептің салынғанына қуанып отырмыз. Шынында, жоба басталғаннан бері оның құрылысын күнде сыртынан бақылап жүретінбіз. Балаларымды осы мектепке орналастыруды жоспарлап жүргенмін. Шүкір, арманыма жеттім, қазір олар осындағы ХІ, VI және мектепалды дайындық сыныптарында оқып жүр. Мұнда барлық қажетті жағдай жасалған.
Жедел басқару орталығына қосылған бейнебақылау камералары орнатылып, ерекше білім беруді қажет ететін балалар үшін кедергісіз орта қалыптастырылды. Бастауыш және жоғары сынып оқушылары үшін бөлек блоктар салынған.
Мектеп аумағы 2 жүгіру жолағымен, баскетбол, волейбол алаңдарымен, теннис кортымен, ойын және workout алаңдарымен жабдықталған. Мектеп ғимаратында 2 спорт зал, бастауыш және жоғары сынып оқушыларына арналған екі асхана, 260 орындық акт зал және кітапхана бар.
Сонымен қатар психолог, логопед, медициналық кабинеттерімен, заманауи үлгідегі оқу сыныптарымен, физика, химия зертханаларымен және STEM кабинеттерімен жарақталған.
Ішкі-сыртқы жұмыстың бәрі үйлесімді, келешекте бұдан да жақсара түсетініне сенімдімін. Балалардың жан-жақты дамуына мүмкіндік беретін осындай мектептің болғаны қуантады.
Айсұлу ҚАБЫШЕВА,
ата-ана

- Информация о материале
- Read Time: 1 min
- 80
АЛМАТЫ. KAZINFORM – Ғылым және жоғары білім министрі Саясат Нұрбек ғылыми қызметкерлердің еңбекақысы төңірегіндегі дауға жауап берді.
Фото: Солтан Жексенбеков/Kazinform
Әлеуметтік желіде ҚР Президенті жанындағы Ұлттық ғылым академиясының Жас ғалымдар кеңесі 2025 жылдың 5 қаңтарында күшіне енген ғылыми қызметкерлердің еңбекақы төлеу қағидаларына қарсылық білдірді.
Желіде жариялаған жазбаға 100-ге жуық пікір жазылды. Осы орайда, Kazinform тілшісі Ұлттық ғылым академиясының Жас ғалымдар кеңесінің төрағасы Мақсат Жабағинмен байланысып, жаңа қағидаларға айтылған сынның себебін анықтады.
- 2025 жылғы 5 қаңтарда ғылыми қызметкерлердің еңбекақы төлеу қағидалары қабылданды. Бұған дейін мұндай ереже болмаған және ғалымдар гранттық немесе бағдарламалық-нысаналы қаржыландыру аясында ұтып алған жобаларында ғылыми қызметкерлердің еңбекақысын жобаны іске асыратын ғылыми жетекші өзі бөлетін. Ол жұмыстың күрделілігіне, ауқымына және әрбір зерттеушінің нақты үлесіне байланысты жүргізілетін. Бұл дұрыс тәртіп болатын. Өйткені ғылыми жобаны іске асыру – шығармашылық процесс, оны қатаң стандарттарға салуға немесе белгіленген ставкалармен шектеуге болмайды, - деді Мақсат Жабағин.
Оның айтуынша, еңбекақының барлығына бірдей белгіленген бірыңғай мөлшерін анықтайтын ереже – отандық ғылымдағы бюрократияның күшеюінің белгісі. Жас ғалымдар кеңесінің төрағасы ғылымға қатысты қандай да бір реформа жүргізбес бұрын ғалымдардың өзімен ақылдасқан жөн екенін атап өтті.
- Біздің ұсынысымыз – министрлік белгілеген №592 қағидалары ғылым саласындағы кепілдендірілген ең төменгі еңбекақы деңгейі ретінде бекітілуі тиіс, бірақ ең жоғары еңбекақы мөлшеріне шектеу қойылмауы қажет. Ең жоғары еңбекақы мөлшерін ғылыми жобалар мен бағдарламалар жетекшілері бекітілген ғылыми өтінім бюджеті шеңберінде өздері анықтауы тиіс, - деп атап өтті Мақсат Жабағин.
ҚР Ғылым және жоғары білім министрі Саясат Нұрбек айтылған мәселе бойынша Kazinform тілшісінің сауалына жауап беріп, бұл норма алдағы уақытта қайта қаралатынын айтты.
- Өткен аптада біз ғылыми-зерттеу институттарының басшыларымен, жас ғалымдармен 5 үлкен сессия өткіздік. Олардың барлық ұсынысын жинадық. Келесі аптада бұл бұйрыққа өзгеріс енгізіледі. Қаржылай шектеу алынады және жаңа бұйрық шығады. Оған қоса, жаңа байқауларға сол өзгерістермен толыққанды есептерін бере алады, - деді министр.
Еске салайық, бұған дейін Сенат депутаты Ғалиасқар Сарыбаев ғылымды басқаруда әлі де бюрократия бар екенін айтқан болатын.

- Информация о материале
- Read Time: 1 min
- 70
«Жайлы мектеп» жаңа ұлттық жобасы қаламыздағы үш аусымда білім алып жатқан мектептер мәселесін шешуге оңтайлы септігін тигізді. Жоба аясында 2023-2025 жылдары Атырау облысында 12 мектеп салу жоспарланған еді. Қазір соның үшеуінің құрылысы аяқталған. Алмалы ауылдық округінің Береке ауылында 1200 орындық, Сарыөзек ауылында 300 және «Байтақ» шағынауданында (бұрынғы атауы – Водник кенті) 1200 орындық жаңа мектеп ғимараты пайдалануға берілді.
Соның ішінде «Сарыөзек» шағынауданындағы №46 жалпы орта білім беретін мектепке тоқталғым келіп отыр. Былтыр қазан айында ашылған білім ордасында қазір 407 оқушы білім алуда. Олар сол уақытқа дейін Ю.Гагарин атындағы №4 мектепке қатынап оқып келді. Жаңа мектеп ең заманауи құрал-жабдықтармен, қажетті оқу кабинеттерімен, спорт залдармен жабдықталған. Жайлы мектептердің көлемі типтік мектептерге қарағанда, 15-20%-ға кең, сондай-ақ техникалық жарақтануы да бірнеше есе артық. Мектептерде робототехника кабинеттері, STEАM бағытындағы шығармашылық зертханалар, хореография залдары, тігін шеберханасы, дизайн және ас үй мәдениеті шеберханалары, сенсорлы кабинет, кітапхана, 1 спорт залы қарастырылған. Оған қоса алғашқы әскери дайындық үшін арнайы ашық алаңдар жабдықталған және барлық оқу кабинеттері жылжымалы SMART тақталармен, әр кабинетте мұғалімнің жұмыс орны (принтер, компьютер т.с.с. құралдармен) жасақталған.
Бастауыш және орта сыныптар жеке асханалары, жуынатын бөлмелері, спорт залдары бар бөлек блоктарда оқытылады. Жайлы мектептердегі ең басты ерекшелік – эргономикалық кеңістіктің құрылуы және табиғи жарықпен жабдықталған кең сыныптар.
Мектептің әр блогында оқушылар мен педагогтер үшін демалыс аймақтары да назардан тыс қалмаған. Мұнда жұмсақ жиһаздар, кітаптар, музыкалық аспаптар мен үстел ойындары қойылған.
Ерекше қажеттіліктері бар балаларға арналған кедергісіз орта құру мәселесі шешімін тапқан. Пандус, жеделсаты, арнайы дәретхана бөлмелері мен инклюзивті білім беру кабинеттері барлық баланың тең мүмкіндікте болуын қамтамасыз етеді. Бұл қадам елде инклюзивті білім беруді дамытуға жаңа серпін беріп, ерекше қажеттіліктері бар балалардың толыққанды білім алуына мүмкіндік туғызады.
Алиса ОҢҒАРӘЛИЕВА,
Атырау қалалық білім бөлімі басшысының оқу-тәрбие ісі жөніндегі орынбасары

- Информация о материале
- Read Time: 1 min
- 89
2025 жылы Атырау облысында «Жайлы мектеп» ұлттық жобасы шеңберінде алты оқу ордасын пайдалануға беру жоспарланып отыр. Бұл мектептерде бір ауысымда 5100 бала білім алады. Ол жөнінде Атырау облыстық білім беру басқармасы мәлімдеді , - деп хабарлайды Өңірлік коммуникациялар қызметі.
6 мектептің үшеуі облыс орталығында орналасқан. Нақтырақ айтқанда, Ақсай-2, Жұлдыз-2, Жұлдыз-3 ықшам ауданының әрқайсысында балалардың бар жағдайы қамтылатын 900 орындық білім беру ұйымы салынып жатыр. Құрманғазы ауданына қарасты Құрманғазы мен Ақкөл ауылдарында бір ауысымда 600 балаға білім беретін мектеп бой көтеруде. Ал 1200 орындық тағы бір жайлы мектеп — Құлсары қаласындағы Атырау шағын ауданында.
Жайлы мектептерде шәкірттер мен ұстаздарға толыққанды жағдай жасалады. Олардың қауіпсіздігі де ұмыт қалған емес. Жедел басқару орталығына қосылған бейнебақылау камералары орнатылып, ерекше білім беруді қажет ететін балалар үшін кедергісіз орта қалыптастырылды. Бастауыш және жоғарғы сынып оқушылары үшін бөлек блоктар қарастырылған. Мектеп ғимаратында спорт залы, бастауыш және жоғары сынып оқушыларына арналған асханалар, акт залы және кітапхана бар. Сонымен қатар психолог, логопед, медициналық кабинеттерімен, заманауи үлгідегі оқу сыныптарымен, физика, химия зертханаларымен және STEM кабинеттерімен жарақталған.
«Біз биыл өңірде 6 білім ордасының құрылысын аяқтап, тапсыруды жоспарлап отырмыз. Келер жылы үшеуін пайдалануға бермекпіз. Жайлы мектептер өңірдегі үш ауысымда оқытатын білім беру ұйымдарының мәселесін шешуге көмегін тигізеді. Мысалы Жұлдыз-2, Жұлдыз-3 ықшам ауданында салынатын жайлы мектептер №39 орта мектептегі үш ауысымда оқыту мәселесін шешеді», деді облыстық білім беру басқармасының басшысы Марат Әбуов.
Бұдан бөлек өңірде тағы 3 жайлы мектептің құрылысы жүріп жатыр. Оның екеуі Атырау қаласында, біреуі Қызылқоға ауданының Сағыз ауылында салынуда. Оларды ел игілігіне келер жылы беру жоспарланып отыр.
Жалпы 2023-2025 жылдары «Жайлы мектеп» ұлттық жобасы аясында өңірде білім беретін 12 мекеме салу жоспарланған. Былтыр бір ауысымда 2700 бала оқитын 3 жайлы білім ордасы тапсырылғанын айта кетейік.
Бұдан басқа 2025-2027 жылдарға арналған орта білім беру объектілерін реновациялау жөніндегі жоспар аясында өңірдегі 97 мектепті жаңарту көзделіп отыр. Оның тоғызы — осы жылдың жоспарында. Бүгінде үшеуінің жобалық-сметалық құжаты дайын. Мердігер мекемені анықтау жұмысы жүріп жатыр. Олар: Атырау қаласындағы Ә.Жангелдин атындағы орта мектеп, Индер ауданындағы М. Сиранов атындағы орта мектеп пен Мақат ауданындағы О. Сарғұнанов атындағы орта мектеп. Ал жоспардағы қалған қос мектептің жобалық-сметалық құжаты мемлекеттік сараптамада болса, төртеуінің жобасын жасақтау жұмысы жүріп жатыр. Жалпы реновация аясында мектептерді күрделі жөндеу, заманауи пәндік кабинеттермен жабдықтау, жихаздарды жаңарту, кітапханалар мен асханаларды жаңғырту, спорт залдарын салу немесе реконструкциялау, қоғамдық кеңістіктерді жабдықтау, сондай-ақ қауіпсіздік жүйелерімен қамтамасыз ету қарастырылған.

- Информация о материале
- Read Time: 1 min
- 102
«Жайлы мектеп» жобасы – еліміздің білім беру жүйесінің сапасын жаңа деңгейге көтеруге бағытталған ауқымды және маңызды бастама.
Әр мектеп оқушыны болашаққа жетелейтін бағдаршам, сондықтан жас ұрпақтың білім алу жағдайы тек жайлы емес, заманауи әрі тиімді болуы тиіс. Бұл бағыттағы жұмыстар педагогикалық құрамды арнайы тәртіпке сай қабылдап, олардың біліктілігін арттыруға арналған курстардан өткізу арқылы да жүзеге асырылады. Ұстаздардың деңгейі мен біліктілігін арттыру оқу процесінің сапасын жоғары деңгейге көтеруге ықпал етеді.
Егер облыста осындай білім ордаларының саны артып, жобаның жүзеге асырылуы нәтижесінде білім сапасы арта түссе, көптен күткен межеге қол жеткізер де едік. Кемел келешекке жол салатын жаңа бастама ұрпақтың интеллектуалдық, шығармашылық және рухани дамуына серпін беріп, елдің келешегіне айтарлықтай үлес қосатынына сеніміміз мол. Осылайша «Жайлы мектеп» жобасы – білім беру саласындағы сапалы өзгерістердің бастауы әрі еліміздің болашақ ұрпақтары үшін тиімді әрі заманауи білім берудің кепілі.
Орынтай МОЛДАШҚЫЗЫ,
облыстық білім беру басқармасы басшысының орынбасары

- Информация о материале
- Read Time: 1 min
- 86
Х.Досмұхамедов атындағы Атырау университеті «Ұлттық киім – ұлт айнасы» атты челлендж ұйымдастырды. Бастамаға оқу ордасына ұлттық үлгіде киініп келген 200-ге жуық оқытушы-профессоры мен мың студент қатысты.
Атырау университеті ҚР Президенті Қасым-Жомарт Тоқаевтың қасиетті Сарайшықта өткен Ұлттық құрылтайдың үшінші отырысында айтқан: «Басқа жұрт қазақты киімінен танитын болуы керек. Кейбір ірі компаниялар мен оқу орындары ұлттық нақышта киіну үрдісін енгізіп жатыр. Бұл – өте орынды бастама, оны қолдап, ауқымын кеңейте түскен жөн», - деген бастамасын жаңғыртып, жалғастыруды көздейді. Бүгінде 85 жылдық тарихы бар Атырау университеті ұлттық дәстүрге ерекше мән беріп, соңғы жылдары аптаның әрбір жұма күнінде ұлттық киім киюді дағыдыға айналдырды.
«Университетімізде ұлттық нақыштағы киімдерді кию трендке айналып келе жатыр.Қазақтың ұлттық киімі мен әшекей бұйымдарында төл мәдениетіміз бен тарихымыз, салт-дәстүріміздің ғасырлар тезінен өткен ізі бар. Бұл -ұрпақтан ұрпаққа жеткен ұлттық болмысымыз. Ұлттық киімді ұлықтау мақсатында еліміздегі жоғары оқу орындарына осы челленджді жолдаймыз. Жастар сәні мен салтанаты келіскен киімді киіп, оның рухани маңызын, ұлттық ерекшелігін паш етуде. Қазақы ою-өрнекпен көмкерілген ұлттық киім күнделікті өмірде сәнге айналғаны жөн деп білемін», - дедіХ.Досмұхамедов атындағы Атырау университетініңбасқарма төрағасы-ректор Саламат Идрисов.
«Жайық» спорт кешенінде өткен челленджге қатысқан оқытушы-профессорлар мен білім алушылар тоғыз құмалақ, асық ату, ләңгі тебу, арқан тарту, бес тас ойнау, кіртасын көтеру, қол күрес сынды қазақтың ұлттық ойындарынан өзара сайысқа түсті.
Х.Досмұхамедов атындағы Атырау университеті бастаған челленджді Сәрсен Аманжолов атындағы Шығыс Қазақстан университеті, Махамбет Өтемісов атындағы Батыс Қазақстан университеті, Мұхтар Әуезов атындағы Оңтүстік Қазақстан университеті, Манаш Қозыбаев атындағы Солтүстік Қазақстан мемлекеттік университеті, Евней Бөкетов атындағы Қарағанды университеттерінің оқытушы-профессорлары мен студенттеріне, Атырау облысының барлық мемлекеттік қызметкері және білім басқармасына қарасты колледждер мен мектеп ұжымдарына жолдады.