Келешек

Мемлекет басшысының Жарлығымен елімізде 2025 жыл – Жұмысшы мамандықтар жылы болып жарияланған болатын. Осыған орай, Атырау облысы әкімдігінің қолдауымен 28-29 сәуір күндері республикалық Жұмысшы жастар форумы өтті.

Форум аясында «Қазақстанның еңбек нарығы және жұмысшы мамандықтарының келешегі» атты пленарлық отырыс пен TEDx форматындағы «Isker talks» конференциясы өтіп, одан кейін оқыту курстары мен тренингтер ұйымдастырылды.

Сондай-ақ «Atyrau faces» атты жұмысшы мамандықтардың фотокөрмесі ашылып, Махамбет Өтемісұлы атындағы академиялық Қазақ драма театрында форум қатысушыларына арналған «SARMAD» этно-фольклорлық ансамблінің концерттік кеші қойылды. Қатысушы жастар үшін Махамбет ауданында «Сарайшық» музейіне экскурсия жасалған болатын.

Форум аясында ұйымдастырылған «Ең үздік жоба» байқауының жеңімпаздары анықталып, 6 жасқа 500 мың теңге көлеміндегі шағын гранттар табысталды. Жоба аясында жұмысшы жастар арасындағы экологиялық мәдениетті қалыптастыру бағытындағы «ЭкоStudent» және жастарды қамтитын «экочеллендж», одан бөлек жеке тұлға ретінде дамытуға арналған жобалар қорғалды. Сонымен қатар жұмысшы жастардың бос уақытын тиімді ұйымдастыру және азаматтық белсенділікті арттыруға байланысты, одан бөлек кәсіпорындардағы оғаш мінез-құлықтың алдын алу бойынша профилактикалық шаралар жүргізу секілді жобалар қамтылды.

Қазақстанның 15 облысынан 200-ден астам жас жиналған екі күндік форум — өндірістік және өнеркәсіптік салада еңбек ететін жастарға арналған еліміздегі тұңғыш ірі ауқымды алаң болды.

«Қазақстан Республикасының кейбір заңнамалық актілеріне мемлекеттік жастар саясаты және әлеуметтік қамсыздандыру мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы» Қазақстан Республикасының заңына сәйкес, 2022 жылдан бастап еліміздегі жастар санаты 14-29 жастан 14-35 жасқа дейін ұзартылды. Енді орда бұзар отыздағы жігіттер де жастар қатарына қосылды. Осы есеппен алғанда ауданда 86 000-ның үстінде тұрғын болса, оның 27 000-нан астамы жастарды құрайды. Бұл өңір жұртшылығының 37,3 пайызын көрсетеді.

Иә, ауданда еліміздің мәдениеті мен спорт саласына, өнеркәсіп пен білім саласына ауыз толтырып айтарлықтай үлес қосып жүрген жастар көп. Бірі мың бұралған биімен таң қалдырса, бірі бұлбұл дауысымен ел назарында жүр. Бірі әлем чемпионы атанса, бірі білімімен биік белестерді бағындырып келеді. Сол сияқты бірі робот құрастыруға шебер болса, бірі әлеуметтік жобаларды іске асыруда алдына жан салмайды. Мұның барлығы аудан өнерпаздары мен жастарының әрқашан еңбек етіп, жиі ізденісте жүретінін дәлелдейді. Жастар ресурстық орталығының ұйымдастыруымен өткен аптада аудан әкімі Жұмабек Қаражановпен кездескен жастар осындай өңірдің белсенді қыз-жігіттері еді.

«Гранд холл» мейрамханасының кең залына ұйымдастырылған еркін форматтағы іс-шараға ауданымыздағы үздік оқушылар, студенттер, спортшылар, кәсіпкерлер мен блогерлер қатысты. Бұған дейін 2021 жылы өткізілген осындай кездесуді биыл сәуірде ғана өткізудің сәті түсті. Жастар ресурстық орталығының басшысы Дана Баймағанбетованың сөзінше, бұл жарқын жүзді жүздесу талантты жастарды өскелең ұрпаққа насихаттау мақсатында ұйымдастырылып, аудан басшысымен еркін пікір алмасуды көздеген еді. Іс-шара аудан әкімі Жұмабек Қаражановтың жиналған жұртқа жылы лебізімен басталды. «Бүгін ел болашағына бейжай қарамайтын, өзгелерге үлгі болатын жастармен ой бөлісуге жиналдық» деп әңгімесін өрбіткен ол одан әрі жас қонақтарды жігерлендіріп:

- Сіздерге айтарым, жастық шақтың күш-қайратын егемен еліміздің өркендеуіне жұмсаңыздар. Тиісті білімдеріңізді алып, тіл үйреніңіздер. Ауданның дамуына үлес қосатын білікті маман болыңыздар. Спортпен шұғылданыңыздар, дұрыс тамақтанып, пайдалы іспен айналысыңыздар. Себебі үлкен жетістіктерге жететін жас бәрін осындай кішкентай әрекеттерден бастап қолға алады. Адамды тәрбиелеу өзінен басталады. Абай атамыздың «Жұмысы жоқтық, тамағы тоқтық, аздырар адам баласын» деген қанатты сөзі бар ғой. Біз жастарды қаншама рет тәрбиелейік десек те, олардың бәрін тәртіпке сала алмаймыз. Ол әрбір азаматтың санасына байланысты. Десек те, алдағы уақытта Жастар ресурстық орталығымен ауданның өскелең ұрпағы үшін бірігіп жүйелі жұмыс жасаймыз деген ойдамыз, - деді ол.

Кездесудің маңызды бөлігі жастардың аудан басшысына деген көкейтесті сұрақтары болды. Олардың арасында әкімнің студенттік шағынан бастап бүгінгі қызметіне дейінгі өмір жолын сұрап, отбасы жайы мен өзі туралы қызықты оқиғаларды білгісі келген оқушылар да табылды. Сондай-ақ аудан басқарудағы қиыншылықтары жөнінде әңгіме қозғалып, әкімнің өткен жылғы тасқын су оқиғасындағы сабырлы да салмақты қасиеті талқыға түсті. Жастар арасынан ұсыныс айтқан аудандық «Атамұра» мұражайының қызметкері Жазира Нұрмашева өз сөзінде:

- Алдағы уақытта Жылыой төңірегінде кешенді этноархеологиялық зерттеу жүргізіледі деген әңгімені естіп жүрміз. Егер бұл рас ақпарат болса, қазба жұмыстары аяқталғаннан кейін өз өңірімізден шыққан қандай да болмасын жәдігерді ауданымызға алып қалсақ деймін. Ең болмаса, табылған заттардың 20%-ы болса да аудандық мұражайға берілсе жақсы емес пе?! Қанша дегенмен жер өзіміздікі, оның үстіне туған жеріміздің әр тасы қымбат. Ал жер астынан шығатын құнды заттарды бағалап, қастерлеп сақтап қалуымыз керек,-деді ол маңызды мәселе көтеріп.

Орынды айтылған пікірге жиналғандар қошемет білдіріп, қолдайтынын жеткізіп, аудан басшысы Жұмабек Байрақбайұлы да ұсынысты қабыл алатынын айтты. Шарада бұдан бөлек жастар арасындағы төбелес, қылмыс, буллинг, лудомания сияқты өзекті мәселелер де сөз болып, сансыз сауалдар қойылды. Одан әрі садақшылар өнер көрсетіп, жиналғандарды бір жігерлендіріп тастады. Жиын барысында ауданның Аналар кеңесінің төрайымы Мадина Әбдіғалиева мен ардагер-журналист Нұрдәулет Ақназаров «Қазақстан халқы Ассамблеясына - 30 жыл» мерекелік төсбелгісімен марапатталды. Жастар толы залдың төріне жайғасқан олар жиналғандарға ақылын айтып, болашағының жарқын болуын тіледі. Сондай-ақ аудан басшысына ұсыныстарын да жасырмады.

- Міне, бүгін керемет кездесу болып жатыр. Менің айтпағым, осындай кездесу алдағы уақытта қаламыздағы І,ІІ, ІІІ ықшам аудандар мен ауылдық округтердің жастарымен бөлек-бөлек өткізілсе нұр үстіне нұр болар еді. Себебі бүгін тек өңірдегі ең белсенді, үздік деген жастар қатысып отыр. Ал басқа оқушы, студенттерімізге көңіл бөлінбей қалмай ма деп алаңдаймын. Оларды да мәдени, спорттық шараларға қатыстырайық. Осындай ортаға шақырып, үлкендер болып ақыл-кеңесімізді айтайық. Және сол кездесуге полиция бөлімінен, мәдениет бөлімінен қызметкерлер келсін,-деді Нұрдәулет Ақназаров өз сөзінде.

Мұны ол «қоғамдық шаралардан алыстап, ұсақ бұзақылықпен, тәртіп бұзумен айналысып жүрген өрімдей балалардың тура жолға түсуіне себеп болатын еді» деп түсіндірді. Ал 2024 жылы Мәскеуде өткен джиу-джитсу спорт түрінен әлем чемпионы атанған жерлесіміз Талғат Жұмағалиев сөз кезегінде жастарды спортпен айналысуға шақырып, өзінің жетістік тұғырынан көрінуіне көмектескен небір әдіс-тәсілдерімен бөлісті. Бүгінде 100-ден астам шәкірті бар спортшы мектеп қабырғасында білім алатын ер балалар мен студент жігіттерге не үшін дене шынықтырумен айналысу қажеттігін түсіндіріп өтті. «Шәкірттеріме «Спорт өзің үшін» деп жиі айтамын» деп бастады әңгімесін ол.

- Себебі, олар ертең өсіп жігіт болады. Иә, бірі бизнесмен болып кететін шығар, бірінен дәнекерлеуші шығар. Сол сияқты бірі электрші, бірі тағы да сондай басқа маман иесі атансын. Алайда олардың қол-аяғын жинап, қарындасына қорған, әйеліне қамқор, анасына тірек болуы үшін спортпен айналысқан дұрыс. Кәсіби айналысу керек те демеймін, тек өзіңді қорғайтындай дәрежеде шұғылданған дұрыс. Менен «Қазіргі жетістікке қалай жеттің?» деп сұрайтындар көп. Оларға «аз-аздан үздіксіз» жұмыс жасау керектігін айтар едім. Бізді ел әлем чемпионы болғанда ғана танып, құттықтап, жетістікке оп-оңай жеткен сияқты көреді ғой. Алайда оның астарындағы түнімен жасаған жаттығуларды, уайымды, үздіксіз ізденісті көрмейді. Қаншама рет үйге салымыз суға кетіп оралдық, қаншама рет бәріне қолымызды бір сілтегіміз келді. Ештеңе де бірден болмайды. Тек жалықпау керек,-деді ол спорттағы қиындық жолымен де бөлісіп.

Оның сөзі әрине, жиналғандарға ерекше рух сыйлады. Кеш соңында ауданның спорт саласына үлес қосып жүрген бір топ спортшы қызға волейболдан «ҚР спорт шеберіне үміткер» атағы беріліп, «Гранд Холл» мейрамханасы басшысы атынан қаржылай сияпаттар ұсынылды. Сондай-ақ Азия ойындарының екі дүркін, ҚР-ның бірнеше дүркін чемпионы Ержан Сәлімгереев пен жеңіл атлетикадан халықаралық жарыстар жеңімпазы, ҚР-ның чемпионы Айдана Алиевалар 500 000 және 1 000 000 қаржылай сыйлыққа ие болды. Іс-шараны Нұрлыбек Амандық пен Индира Темірханова Жылыой жастарының әнұранымен аяқтады.

Д.ІЗБАСАРҚЫЗЫ

Жылыой ауданы Жастар ресурстық орталығының басшысы лауазымына Баймағамбетова Дана тағайындалды.

Өмірбаяны:

Баймағамбетова Дана 1994 жылдың 20 тамызында Атырау облысы, Жылыой ауданы, Құлсары қаласында дүниеге келген.

Білімі:
    •    №13 жалпы орта білім беретін мектептің түлегі.
    •    2010-2013 жж. – Жылыой мұнай және газ технологиялық колледжі, «Мұнай және газ кен орындарын пайдалану» мамандығы.
    •    2013-2016 жж. – Атырау мұнай және газ институты, «Мұнай газ ісі» мамандығы.
    •    2017-2019 жж. – Халел Досмұхамедов атындағы Атырау мемлекеттік университеті, «Мемлекеттік және жергілікті басқару» мамандығы.

Еңбек жолы:
    •    2013-2015 жж. – «Nur Otan» партиясы Жылыой аудандық филиалында іс жүргізуші.
    •    2015-2019 жж. – Жылыой ауданы Жастар ресурстық орталығында маман.
    •    2019-2024 жж. – «Biolabs» ЖШС мекемесінде лаборант-химик.

Баймағамбетова Дана жастар саясаты саласында тәжірибесі мол, ұйымдастырушылық қабілеті жоғары маман.

Жаңа қызметіне сәттілік тілейміз!

Қазір жұмысшы мамандардың жетіспейтіндігі туралы көп айтылады, ал жастар мұндай мамандықтарды сирек таңдайды. Біздің қаламызда өтетін "Atyrau PRO WEEK" республикалық форумы — бұл еңбек мамандықтарының сұранысқа ие, перспективалы және жақсы төленетінін көрсетудің тамаша мүмкіндігі. Мұнда олар тек проблемалар туралы сөйлесіп қана қоймай, жастарға білім беру бағдарламаларына қатысуға, өз идеяларын конкурстарға ұсынуға, өздерін жаңа салада сынап көруге нақты мүмкіндіктер береді.
Жастардың алдында тұрған басты қиындықтардың бірі-тәжірибе мен бастау мүмкіндігінің болмауы. "ISKER Adamdar" жобасы мұны шешуге көмектеседі: 200 адам қысқа курстардан өтіп, гранттар алып, Мамандыққа жол таба алады. Бұл әсіресе жұмыс істегісі келетін, бірақ неден бастау керектігін білмейтін немесе оқуға қаражаты жоқ адамдар үшін өте маңызды. Тағы бір маңызды бастама — ауыл жастарын қолдау. Аудандарда жұмыс істеу әсіресе қиын және көптеген жастар қалаларға кетеді. "Сіздің бастамаңыз" жобасы 300-ден 500 мың теңгеге дейінгі гранттарды ұсынады, осылайша балалар өз идеяларын жүзеге асыра алады, ал үздік үш жоба 1 млн теңгеден алады. Бұл жастарға өз ісін құруға және туған ауылының дамуына үлес қосуға көмектеседі. Технологияны ұнататындар үшін Atyrau Youth Hackathon — инновациялық жобалар байқауы өтеді, онда студенттер мен жас мамандар өздерінің IT-шешімдерін көрсете алады, бұл да керемет! Балалар өз жұмыстарын көрсетіп, қосымша қолдау алады. Қазір олар жұмысшы мамандықтарына көбірек көңіл бөлетіні жақсы, өйткені бәрі бірдей заңгер немесе экономист болмауы керек. Ең бастысы, форум жұмыс істегісі, оқығысы және дамығысы келетіндерге нақты мүмкіндік береді.
                                                                                      Жалғас Халелов жастар мәслихатының депутаты

Атырауда Мәжіліс депутаттары бас қосқан бірлескен көшпелі отырыста ана мен бала өлімі мәселесі талқыланды. Іс-шара барысында Нартай Аралбайұлы бұл мәселенің салмағы зіл батпан екенін атап өтті. 

Осы тақырып аясында депутат жасөспірім қыздардың жүктілігі мен түсік тастауы жөнінде өзекті проблемаға ерекше тоқталды.

“2020-2024 жылдары елімізде кәмелет жасына толмаған 11 567 қыздың аяғы ауыр екені анықталды. Әріге бармайын, 2024 жылдың өзінде мектеп жасындағы 2136 қыз жүкті болып қалған.  2020-2024 жылдары жүктілігі анықталған кәмелетке толмаған қыздардың 8378-і босанған. 1 948-і түсік жасатқан.

Бұл сұмдық статистика, айыпты кім деген сұрақтың жауабын айналадан болмаса айдаладан іздемей, жауапты бүгін осы отырыста табу қажет. Себебі уәкілетті ведомстваның бәрі онлайн және оффлайн режимде қатысып отыр” деді депутат.

Сондай-ақ, кәмелетке толмаған қыздар жасанды түсікті жеке клиникаларда жасататынын, оның ресми есебі жоқ екенін, сонымен қатар жүктілікті алғашқы апталарда үзуге арналған препараттар дәріханаларда рецептісіз сатыла беретінін де қателік екенін атап өтті.

Атырау облыстық ішкі саясат басқармасы осы жылдың сәуір айында жұмысшы мамандықтардың мәртебесін көтеріп, тек өңірдің ғана емес, еліміздің түкпір-түкпірінде тұрып жатқан өрендердің еңбекке деген қызығушылығын арттыруға бағытталған ауқымды жобаны іске асыруды жоспарлап отыр. Апталық аясында  жұмысшы жастарға арналған екі күндік республикалық форум өтеді. Бұл іс-шарада еліміздің әр өңірінен келетін 200 жастың басын қосылмақ. Мехатроника және робототехника саласындағы азаматтар үшін AtyrauRobo фестивалі ұйымдастырылады. Atyrau Youth Hackathon инновациялық жобалардың конкурсы өткізілмек. Жоспарда  Atyrau Faces видеоконтенті арқылы еңбек мамандықтарды насихаттау да бар. Бұл туралы Өңірлік коммуникациялар қызметі хабарлайды. 

Облыстық ішкі саясат басқармасы басшысының орынбасары Айгерім Досқалиеваның айтуынша, биыл жастар саясатын дамыту мақсатында 23 жобаны іске асыру жоспарланып отыр. Солардың бірі өңірдегі NEET санатына жататын жастардың санын азайтуға бағытталған. Анығын айтқанда,  мемлекеттік әлеуметтік тапсырыс аясында 200 жасты қысқа мерзімді оқыту курстарына қатыстырып, грант беріп, олардың жұмыс істеуіне ықпал ететін Isker Adamdar жобасы жүзеге аспақ. 

-    Одан бөлек алғаш рет жұмыссыз жастарға арналған «Сенің бастамаң» атты жоба қолға алынады. Бұл бастама өзі тұрып жатқан елді мекендегі мәселелерді көтеріп, оны шешуге талпынып жүрген жастарға арналады. Жоба аясында 10 жасқа 300-500 мың теңге көлеміндегі грант берілмек. Биыл біз «Тәуелсіздік ұрпақтары» грантының санын 10-нан 18-ге арттырдық. Бұл гранттың көлемі – 1 миллион теңге, - деді А.Досқалиева. 

Аудан жастары да әлеуметтік жобалардан тыс қалмайды. Өзі тұрып жатқан жерін дамытамын деген әр аудандағы 3 жасқа 1 миллион теңге грант беру жоспарлануда. Оған қоса аудан жастары үшін мәдени, зияткерлік, бұқаралық іс-шаралар ұйымдастырылады. Сонымен қатар әр ауданда қаржылық, құқықтық сауаттылықты арттыру мақсатында кездесулер өткізілмек.

Өткен жылы мемлекеттік әлеуметтік тапсырыс аясында 17 жоба жүзеге асып, жастардың әлеуметтік деңгейін арттыру мақсатында 196 шара, ал нашақорлық, лудомания, өзге де құқықбұзушылықтардың алдын алу үшін 160 іс-шара өтті. Жалпы қамтылған жастардың саны 25 мыңға жуықтайды. Бұл туралы Атырау облыстық ішкі саясат басқармасы басшысының орынбасары Айгерім Досқалиева айтты,-деп хабарлайды Өңірлік коммуникациялар қызметі. 

Жастар үшін маңызды тақырыптардың бірі – тұрғын үй. Былтыр «Атырау жастары» бағдарламасы аясында 115 жас, «Атырау Аудан жастары» бағдарламасы арқылы 13 жас баспаналы болды. Өткен жылы облыстағы мансап орталықтарына жұмыспен қамту мәселесі бойынша хабарласқан жастардың саны 26 мыңға жуықтады. Ал олардың жартысынан астамы екі қолға бір күрек тапқан: 9500-ден астамы тұрақты жұмысқа орналасса, 4 мыңға жуығы мемлекет тарапынан субсидияланатын жұмыспен қамтылды. 

-    Аудан жастарының әлеуметтік мәселелерін шешу мақсатында былтыр «Ауыл жастарының әлеуметтік белсенділігін дамыту бағдарламасы» жүзеге асып, жоба жеңімпаздарына 1 миллион теңгелік сертификат табысталды. Сондай-ақ өңірдегі шығармашылық жастарға арналған «Тәуелсіздік ұрпақтары» гранты табысталды. Ғылым, мәдениет, бизнес, медиа және ақпараттық технологиялар бағытын қамтыған бұл грант атыраулық 10 жасқа бұйырды. Әрқайсысына жобаларын іске асыру үшін 1 миллион теңге көлемінде грант берілді, - деді А.Досқалиева. 

Халықаралық жастар күніне орай «Жастармен бірге» ұлттық жастар онкүндігі ұйымдастырылып, шығармашылық, танымдық, зияткерлік және спорттық бағытта 20 шақты ауқымды іс-шара өтті. Онкүндік қалалық әкімдікпен бірлескен Atyrau Jastar Fest мерекелік кешімен қорытындыланып, алаңға 10 мыңға жуық көрермен жиналды. 

Өткен жылы күзде халықаралық Saraishyg upgrade 2024 жастар форумы өтті. Оған Ресей, Қырғызстан, Өзбекстан мен еліміздің 7 өңірінен  келген 300 азамат қатысты. «Кинематография», «Маркетинг», «Музыка», «Театр», «Хореография», «IT және жасанды интеллект» бағыты бойынша республикаға танымал мамандар оларға өз тәжірибесімен бөлісті. Белсенді қатысушыларға 2 миллион теңгелік сертификат табысталды. 

Өткен жылдың статистикасына сүйенсек, Атырау облысындағы жас тұрғындардың саны 208 мыңнан асады. Ал 16-34 жас аралығындағы экономикалық белсенді жастардың саны 157 мыңға жуықтайды. 10 605 адам NEET жастардың санатына еніп тұр.