Атырау қаласында «Таза Қазақстан» республикалық экологиялық акциясы аясында кең ауқымда сенбілік өтіп жатыр.

Тұрғындар арасында экологиялық үгіт насихат жұмыстарын жүргізіп, жас буынды табиғатты қорғауға үндейтін іс-шара қаладағы «Химпоселок», «Бірлік» шағынаудандары мен Құттығай батыр, Исатай Тайманов даңғылы маңында ұйымдастырылды. Аталған аумақтардың арнайы белгіленген жерлері қоқыстардан тазартылды.

Облыс орталығындағы тазалық іс-шарасына мемлекеттік мекемелер мен кәсіпорындардың 2 мыңға жуық өкілі қатысты.

Жиналған барлық қоқыстар «Арнайыавтобаза» ЖШС-нің қоқыс полигонына жіберілді.

«Таза Қазақстан» республикалық экологиялық акциясы жыл бойына әр апта сайын жалғасатын болады.

Бұл іс-шаралар өңірдегі экологиялық жағдайды жақсартуға және тұрғындар арасында экологиялық мәдениет деңгейін арттыруға ықпал етеді.

Алмас БАУЫРЖАНҰЛЫ

«Таза Қазақстан» республикалық акциясының аясында 13 шілде күні «Таза жағалау» акциясы өтеді, деп хабарлайды AtyrauPress тілшісі.

Бұл акцияда су объектілерінің жанындағы жағалауларды тазалау жүргізіледі. Атырау қаласында мемлекеттік органдардың, ҮЕҰ және кәсіпорындардың қатысуымен Жайық өзенің жағасын жинау жоспарланған.

Жиналу орн еңы – Атырау облыстық балалар ауруханасы тұсындағы Жайық жағасы. Акция сағат 9.00-ден басталады.

"Баршаңызды «Таза жағалау» акциясына белсенді қатысуға шақырамыз" дейді ұйымдастырушылар.

Амандық САҒЫНТАЙҰЛЫ

Аймақ басшысы Серік Шәпкеновтің төрағалығымен өңірдің экологиялық ахуалы туралы әкімдік отырысы өтті, деп хабарлайды облыс әкімінің баспасөз қызметі.

Әкімдік отырысына экология департаментінің, «Қазгидромет» РМК АФ-ның, санитариялық-эпидемиологиялық бақылау басқармасының басшылары мен «АМӨЗ» ЖШС, «Теңізшевройл» ЖШС, NCOC N.V компанияларының өкілдері қатысты.

Аймақ басшысы мереке күндері ауаға тараған жағымсыз иістің пайда болған кезінде қажетті шараларды қолға алмаған жауапты органдардың жұмысын сынады.

Бірер күн бұрын қала тұрғындары ауада өткір иіс барын айтып шағымданды. Ал жауапты органдар 4 сағат өткесін ғана мәселені анықтауға кіріскен.

Экология департаментінің басшысы Әлібек Бекмұхамедовтің мәліметінше, «Казгидромет» РМК АФ берген мәліметте бұл күндері 36 жоғары ластану және 2 экстремалды жоғары ластану тіркелген.

•⁠ ⁠Иіс қаланың сол жағындағы «Сасықсай» булану алаңынан шығуы мүмкін деп пайымдап отырмыз. Мұнда атмосфералық ауаны жоғары ластаушы ингредиент рұқсат етілген шекті концентрациядан 10 есе асқан. Оған қоса, 24 наурызда таңғы сағат 09:40-та «Привокзальный» атмосфералық ауа сапасын бақылау станциясы бойынша күкіртсутегінің рұқсат етілген шекті концентрациядан 97 есеге артық екені (экстремалды жоғары ластану) тіркелді,-деді Ә.Бекмұхамедов.

«Казгидромет» РМК облыстық филиалының басшысы Салауат Төленовтің айтуынша, атмосфералық ауаның жоғары және экстремалды жоғары ластану жағдайлары туралы барлық мәлімет Атырау облысы бойынша экология департаментіне және жергілікті уәкілетті органдарға уақытылы беріліп отырған. Алайда АМӨЗ бен NCOC N.V компанияларының ауаның ластануын тіркейтін станциялар наурыздың 24-інен 25-іне қараған түнде ластану бойынша дерек бермеген.

•⁠ Таңғы сағат 3 пен 7 аралығындағы жағдай туралы мәлімет берілген жоқ. Біз АМӨЗ маңындағы тұрғын үйлер ауданындағы атмосфералық ауаның сапасына өлшеулер жүргіздік. Жел солтүстік-шығыстан соқты. АМӨЗ ЖШС-нің оң жағындағы қоныстану аймағында күкіртсутектің рұқсат етілген шекті концентрациясы 21-25 есеге дейін (жоғары ластану жағдайы) асып кетті. Ал мекеменің сол жағындағы қоныстану аймағында 17,5 есе шекті рұқсат етілген концентрациядан асты (жоғары ластану жағдайы). Мониторинг бойынша деректер Атырау облысы бойынша экология департаментіне жіберілді,-деді С.Төленов.

Әлеуметтік желіде күкіртсутектің иісі NCOC N.V компаниясының «Қарабатан» кен орынан шыққаны туралы ақпарат тарады. Консорциумның еңбекті қорғау және қауіпсіздік жөніндегі директоры Уәлихан Жанаисовтың айтуынша, бұған компанияның еш қатысы жоқ.

•⁠ ⁠Біз арнайы санитарлық қорғау аймағына талдау жүргіздік. Түнгі сағат 1-ден таңғы 9-ға дейін ауа сапасын тексердік. 24-25 наурызда жүргізілген тексеру нәтижесінде желдің басым бағыты солтүстік-батыстан оңтүстік-шығысқа, яғни мекеменің кен орнына қарай соққан. Оған қоса, желдің жылдамдығы секундына 2 метр болған. Барлық станцияның дерегін алып отырмыз, жағдай бақылауымызда,-деді У.Жанаисов.

Серік Шәпкенов экологиялық ахуал нашарлаған шақта бейқам отырған басшылардың жұмысын сынға алды. Жауапты басшыларға жағымсыз иістің пайда болу себебін анықтап, шарасын қолдану үшін комиссия құруды тапсырды. Атқарылып жатқан шаралар туралы тұрғындарға жедел әрі уақытылы ақпарат беруді шегелеп айтты.

•⁠ ⁠Ауаның ластануы туралы тұрғындар тарапынан әлеуметтік желіде арыз- шағымдар көп айтылады. Кешегі болған жағдай құзырлы мемлекеттік органдардың тиісті деңгейде жұмыс атқармайтынын көрсетті. Жағдайға байланысты дереу шара қабылдаудың орнына төрт сағатта әрең жиналдық. Бізге тұрғындардың таза ауада, дені сау болып өмір сүргені керек. Ауаға жағымсыз иіс «Сасықсай» булану алаңынан тарады дейміз. Бірақ біз оның суын тазаладық. Тіпті фламинго ұшып келді деген ақпарат шықты. «Квадрадты» да тазарту жұмыстары жүріп жатыр. Ондағы иіс айналасына тараса да, қаланы толық басуы мүмкін емес. Сондыктан, осы мәселе бойынша тиісті комиссия құрыңыз да, қажетті мамандарды қосыңыз. «Қазгидромед» РМК АФ атмосфералық ауа станцияларынан акпарат жинап, талдау жасап, сол жұмыстардың негізінде ауаны ластаған кінәлілердің шарасын алу керек,-деп қорытындылады С.Шәпкенов.

Наурыз – тазару мен жаңару мерекесі. Ұлыстың ұлы күні қарсаңында Атырау мұнай өңдеу зауытының жұмысшылары арасында «Таза әлем» экоакциясы ұйымдастырылды.

Іс-шараның мақсаты – ұжымның ауызбіршілігін, ұйымшылдығын арттырып, командалық рухты нығайту.

Күн райының қолайсыздығына қарамастан, көңілді әуеннің ырғағымен жұмысқа кіріскен 250-ге жуық зауыттық кеңселер мен технологиялық қондырғылар аумағын тазартып, 48 текше метрден астам қоқыс жинады. Оның 18 текше метрі мердігер компаниямен полигонға жөнелтілсе, қалған бөлігі алдағы жұмыс аптасы ішінде шығарылады. Экологиялық акцияға 1 самосвал, 1 жүктиегіш және 1 қоқыс тасығыш техника жұмылдырылды.
Іс-шара соңында қатысушыларға ыстық тамақ таратылды. Зауыттықтар үшін сенбілікке қатысу тек жақсы дәстүр ғана емес, сондай-ақ әлеуметтік жауапкершіліктің маңызды бөлшегі саналады.

«АМӨЗ» ЖШС қоршаған ортаны қорғау және жақсартуға бағытталған іс-шараларды жүзеге асыруды жалғастыратын болады.

Аудандық Мемлекеттік кірістер басқармасы ҚР Экология және табиғи ресурстар министрлігінің Балық шаруашылығы комитеті «Өңделмеген балықтың жекелеген түрлерін Қазақстан Республикасының аумағынан шығаруға тыйым салуды енгізу туралы» Қазақстан Республикасы Экология және табиғи ресурстар министрлігінің 2024 жылғы 19 қантардағы № 9 бұйрығына сәйкес Қазақстан Республикасының аумағынан, соның ішінде Еуразиялық экономикалық одаққа мүше мемлекеттерге өңделмеген балықты шығаруға 6 ай мерзімге тый- ым салу енгізілгенін хабарлайды.

Олар: өзге де балғын немесе салқындатылған балықты (көксерке) (Еуразиялық экономикалық одақтың сыртқы экономикалық қызметінің тауар номенклатурасының кодынан (ЕАЭО СЭҚ ТН) 0302891070 кодынан), кларий (африкалық) жайын балығын қоспағанда, балғын немесе салқындатылған жайын балықты (ЕАЭО СЭҚ ТН 0302720000 кодынан), кларий (африкалық) жайын балығын қоспағанда, мұздатылған жайыны (ЕАЭО СЭҚ ТН 0303240000 кодынан), өзге де тұщы су балықтары, мұздатылған көксерке (ЕАЭО СЭҚ ТН 0303891070 кодынан).

Сонымен қатар, уәкілетті орган өкілдері кедендік рәсімдерді ресімдеу кезінде әртүрлі түсініспеушілікті болдырмау мақсатында СЭҚ ТН кодынан 0302891070, 0303891070, көксеркеден жасалған мұздатылған өніміне (арнайы кесілген ұшасы, бөлігі, қабаты, басы кесілген қабаты, жоны, төсі) сондай-ақ СЭҚ ТН 0302720000, 0303240000 коды- нан жайын мұздатылған өніміне (арнайы кесілген ұшасы, бөлігі, қабаты, басы кесілген қабаты, жоны, төсі) бөлінген шектеу шаралары қолданылмайды. Өйткені, мұздатылған балық өнімдерінің аталған бөлінген түрлері қайта өңдеу өнімдері болып табылады. (түсіндірме қоса беріледі).

«Балықтарды кесу түрлері, су омыртқасыздары, су сүт қоректілері мен балдырлар»

Арнайы кесілген балық ұшасы - бұл балық ұшасы қанаттары, иық сүйектері, қабыршақтары және қара қабықшалары, жойылды.

2. Балық кесіндісі – басы жоқ, іші бар балық құйрық қанаты, немесе балық ұшасы, түзу сызықтармен көлденең кесектерге кесілген кесу.

3. Балық қабаты – омыртқа сүйегінің бойымен арқа бойымен кесілген балық үстіңгі еріннен ішкі жақтары алынып тасталған құйрық қанатына дейін оның ішінде уылдырық немесе сүт.

4. Бассыз балық қабаты – бассыз балық, кесілген омыртқа сүйегінің бойымен құйрық қанатына дейін, одан кеуде қанаттары, ішектер, оның ішінде уылдырық пен сүт; иық сүйектерді алып тастауға немесе балық қабатында қалдыруға болады.

5. Теша балығы – балықтың құрсақ бөлігі, одан кесіндісі арқылы бөлінген басын анальды финге дейін

6. Балықтың арқасы – басы мен құрсақ бөлігі алынып тасталған балық II ішек, оның ішінде уылдырық немесе сүт: бас қалдыруға болады.

М.МАМБЕТОВА,

салық төлеушілермен жұмыс бөлімінің бас маманы

Бұл еңбеккерлер көбімізге қарағанда жылы төсегінен тым ерте, таң атпастан тұрады. Ұйықтап жатқан балаларының, немерелерінің бетінен сүйіп, таң қараңғылығында жұмысты бетке алады. Олар, әсіресе, қалың қар жауған күні, біз әлі де шырт ұйқыда жатқан сәтте, жүздерін аяз қарып, қар күреп, айналаны аршып жүреді.

Иә, олар баршамыздың саябақтарда таза ауа жұтып, таза жерді басып, таза тротуармен жүріп, автобусқа таза аялдамадан отырып, күніміздің жақсы басталуы үшін де еңбек етеді. Қолдарынан күрек, сыпыртқы түспейді. Мұндай жұмыстарға қарулы қолдар және төзімді һәм сабырлы адамдар ғана шыдайды. Ал араларында әйел-аналар да аз емес. Олар – нағыз еңбек адамдары. Сол жандарға ауданымыздың ерікті жастары құрмет көрсетті. Яғни, аязды күні жол жиектерін қардан тазартып жүрген коммуналдық мекеме қызметкерлеріне Жастар ресурстық орталығы жанынан құрылған “BizJastar” ерікті жастар ұйымының мүшелері мен “Жылыой Жүрек Жылуы” қайырымдылық қорының еріктілері ыссы шәй мен бәліштер таратты. Әрине, оған тазалық қызметкерлері де қуанып қалды. Еңбектері өлшеусіз осындай жандарға мейірімділік танытқан ерікті жандардың істеріне біз де риза болдық.

П.Қизатова

Бүгін Мәжілістің жалпы отырысында Премьер-Министрдің орынбасары Тамара Дүйсенова жайылымдық жерлерді ұтымды пайдалану қадамдары жайындаға айтты, деп хабарлайды Kazinform.

«Жалпы, Ауыл шаруашылығына мемлекеттік қолдау көрсету үшін Үкімет жүйелі шаралар қабылдап жатыр. Мәселен, осы салаға бөлінген субсидия көлемі 430 млрд теңгеге дейін өсті. Көктемгі егіс және күзгі егін орағы науқанына жыл сайын берілетін жеңілдетілген несие көлемі 70-тен 140 млрд теңгеге артты. Салаға салынған инвестициялардың көлемі 72 пайызға артып, 850 млрд теңгеге дейін жетті», – деді Т. Дүйсенова.

Оның айтуынша, азық-түлік қауіпсіздігін қамтамасыз ету ісінде еліміздің жер ресурстарын, оның ішінде ауыл шаруашылығы мақсатындағы жерлерді ұтымды және тиімді пайдалану мәселесі өте өзекті.

«Осы орайда пайдаланылмай бос жатқан немесе бір кезде заңсыз берілген ауыл шаруашылығы жерлерін, оның ішінде жайылымдық жерлерді қайтару үшін белсенді жұмыс жалғасып жатыр. 2022 жылдың басынан бері 8,5 млн гектардан астам жер қайтарылды, оның 2,8 млн гектары қазірдің өзінде елдің игілігіне берілді. Қайтарылған жердің көбі халыққа мал жаю үшін беріліп жатыр. Бұл ретте тиісті заңнамалық актілерге жайылымдарды пайдалану мәселесі бойынша өзгерістер енгізу үшін Парламент депутаттарының бастамасымен ауқымды жұмыс жасалып жатқанын атап өткім келеді. Бұл өзгерістер, жайылымдарды басқа жер түрлеріне ауыстыруға тыйым салу, оларды мал жаю үшін резервке қою, жайылымдық жерлерді алу нормативтерін ұлғайту және басқа да нормалар арқылы жайылымдық жерлерді ұтымды пайдалануға мүмкіндік береді», – деді Үкімет басшысының орынбасары.

фото: pixabay

Жергілікті байырғы тұрғындар мен орнитолог мамандардың айтуынша, бұл әдемі құстарды қала маңынан, мұнай өңдеу зауытының жанынан көру жиі кездесетін құбылыс емес.

Күз мезгілінде жылы жаққа ұшар кезде қоқиқаздар тобының демалатын орны Атырау қаласының маңындағы мұнай өңдеу зауытының жанында орналасқан «Сасық сай» булану алаңы болыпты. Қазір булану алаңында әкімдік пен «ҚазМұнайГаз» Ұлттық компаниясы «Tazalyq» экологиялық жобасын іске асыруда. Жоба Атырау қаласының экологиялық ахуалын жақсартып, қоршаған ортаға әсерді азайтуға бағытталған.

Орнитологтар құстардың ұшу кезінде демалу үшін булану алаңын таңдауына алаңдауға негіз жоқ екенін айтады, бұл жерде оларға қажет табиғи тағам – ұсақ шаянтәрізділер бар.

-Қоқиқаздардың қонуына қарағанда, демек сол алаңда қоректері бар деп болжауға болады. Ол жерде қоқиқаздарға азық болатын өсімдіктер мен микроағзаларды өсіретін микробиологиялық процестер жүріп жатыр,- дейді «Ақжайық» мемлекеттік табиғи қорығы ғылым және мониторинг бөлімінің ғылыми қызметкері Илья Бофонов.

Қызыл кітапқа енгізілген жабайы құстар тобының пайда болуы булану алаңындағы экологиялық жағдай жақсарғанының белгісі болуы да мүмкін.

Атырауда «Сасық сай» деп аталатын булану алаңы 1945 жылдан бері бар. Атырау облысы әкімдігі тұрғын үй-коммуналдық шаруашылық басқармасының хабарлауынша, қаланың сол жағалауында 476 га жерді алып жатқан булану алаңын қалпына келтіру үшін қалалық әкімдік жұмыстардың жобалық-сметалық құжаттамасын әзірлеп, сараптаманың оң қорытындысын алды. Жұмыс 2021 жылдың тамызында басталды.

Жобаны іске асырудың бірінші жылында топырақ тасылып, бөгеттер салынды, арнайы алаң дайындалды, тұнба шөгінділері жиналып, учаскелер қамыстан тазартылды. 2022 жылы булану алаңынан жалпы көлемі 355 мың текше метрден астам тұнба шөгінділері алынып, тазартылды.

Бүгінгі таңда бұл жұмыстар жалғасуда, сонымен қатар бөгеттерді толтыру, тегістеу және тығыздау үшін инертті материалдар сатып алынды.

Жоба бойынша жұмыстардың барлық кезеңін 2023 жылдың соңына дейін аяқтау жоспарланып отыр.