Бурабай курорттық аймағында Абылай хан алаңындағы мультимедиалық интерактивті кешен қайта жаңартудан кейін салтанатты түрде ашылды. Заманауи мультимедиалық кешен - Қазақстандағы ең жоғары технологиялық интерактивті музейлердің бірі.

айында Президент Қасым-Жомар Тоқаев туризмді дамыту жөніндегі кеңес өткізіп, бұл саланы әлемдік экономиканың қарқынды дамуының катализаторы екенін айтқан еді.

«Бурабай» ұлттық паркінің ең көрікті орнындағы мультимедиалық кешенде соңғы үлгідегі анимациялық және аудиовизуалды технологиялар әрбір келушіге еліміздің тарихымен танысуға және қазақ мәдениетінің атмосферасына енуге мүмкіндік береді.

«Мультимедиалық интерактивті кешеннің ашылуы — бүгінгі заманның талабы. Сарыарқаның алтын тәжіндей киелі Көкше өңірі — батыр-биллердің, сал-серілердің, жақсы мен жайсаңдардың мекені. Бұл өңір еліміздің тек туристік жауһары ғана емес, рухани-мәдени ордасы деп білемін. Қазақстандағы ең жоғары технологиялық және инновациялық музейдің ашылуы туристік потенциалдың одан әрі дамуына септігін тигізеді. Жылына жарты миллион турист арнайы келетін Абылай хан алаңында орналасқан бұл нысан еліміздің бай тарихы мен мәдениетіне терең бойлауға мүмкіндік беретін жаңа мәдени-ағарту орталығына айналарына сенімдімін», — деді Мәдениет және ақпарат министрі Аида Балаева музейдің ашылу рәсімінде.

Министр елорда іргесіндегі әсем Бурабайдың тұмса табиғатын, тарихи-мәдени байлығын көпшілікке таныту өте өзекті екенін жеткізді.

«Президент шешімімен келесі жылы Бурабайда ұлттық құрылтай өтеді. Бүгінгі заманауи инновациялық кешеннің ашылуы — сол құрылтайға үлкен дайындық деп білемін. Мұнда жастар өңірді ғылыми-шығармашылық тұрғыдан терең зерттеп, мол тағылым алады. Кешеннің контентін ұлғайтып, одан да қызықты етуді халықпен тығыз ақыласа отырып жасасақ, қазақстандықтар ғана емес, шетелдік туристер де қызығушылық танытады», — деді А. Балаева.

Музейдің ашылу салтанатына арнайы келген Ақмола облысының әкімі Марат Ахметжанов та Бурабайдың тек қана табиғи сұлулығымен емес, терең тарихымен де қазақ үшін маңызды жер екенін атап өтті.

«Өйткені бұл елімізді біріктірген, болашаққа қарқынды дамуға себепкер болған аймақ. Бүгін де тарихы мол қазақ елінің тұтас этномәдениетінің құрылуын көрсететін орталық ашылып отыр. Президент осы туристік кластерді дамыту бағытында Бурабай, Шортанды аймағын ерекше атап өтті. Осы заманауи ғимарат туристік кластерді дамытуға, қазақ елінің тарихымен, мәдениетімен таныстыруға тағы да септігін тигізеді. Сондықтан, ашылып жатқан жаңа ғимарат еліміздің мақтанышы болып, келіп жатқан қонақтардың сүйікті демалыс орталығына айналсын дейміз», — дейді өңір басшысы.

Бурабайдағы мультимедиалық интерактивті кешен еліміздің тарихының ең танымдық қайнаркөзіне айналады, онда ересектер де, балалар да көптеген тарихи фактілерді біліп, көптеген жаңа ақпаратты біліп шығады.

Мультимедиалық интерактивті кешен 9 залға бөлінген. «Ұлы дала мұрасы» композициясында «Астана балет» әртістерінің биі голограмма көмегімен ұсынылған және «Хассак» фольклор-этнографиялық ансамблінің әуендері қойылған.

«Қазақстанға саяхат» бөлімі — Бурабай, Медеу, Шымбұлақ, Шарын каньоны, Каспий теңізі, Түркістан, Үстірт үстірті, Мұзтау, «Байқоңыр» ғарыш айлағы секілді еліміздің туристік орындарының байлығы мен сұлулығын көрсетеді.

«Куб 360» залы — бейнені кескіндейтін бірегей технологиясы бар Қазақстандағы жалғыз зал. Бес проектор мен екі бүйірлік экран 270 градустық панорамалық кескін жасайды, бұл көрермендерге өзін фильмнің бір бөлшегі сезінуге мүмкіндік береді. Аталған формат перифериялық көруді қолдану арқылы жаңа сезімдер тудырады және барлық көрініс бөлігін көруге мүмкіндік береді. 

«Абылай хан» қысқаметражды көркем фильмінде қазақ халқының біртуар перзенті — Абылай хан атанған бала Әбілмансұрдың өмір жолы баяндалады. Басты рөлді қазақтың белгілі актері Жандос Айбасов сомдаған.

Сонымен бірге, кешенде келушілерді қызықтыратын бірқатар интерактивті экспозициялар бар — Абылай ханның батасын естіп, садақ атып және кедергілерді еңсеріп жүрген батыр сияқты сезінуге болады.

Ойын түріндегі интерактивті экспозицияларбалалар мен шетелдік қонақтарға ұлттықмузыкалық аспаптар, ою-өрнектер, сондай-ақ қазақдаласының жануарлар әлемі мен өсімдіктерітуралы білуге көмектеседі.

Шежіре залында елдің интерактивті картасынанбарлық қазақ руларын, олардың таңбасын жәнетұратын жерлерін біріктіретін символдық бәйтерекағашы орналасқан. Мұндағы мақсат — руға бөліну емес, әр адамның шыққан тегі мен тарихын білуге көмектесу.

Мультимедиалық интерактивті кешеннің ашылуы — Қазақстанның туристік саласын дамытудағы маңызды қадам және мәдениетіміз бен тарихымызды жергілікті тұрғындар мен шетел азаматтары арасында танымал етудегі маңызды үлес. Кешенді қайта жаңарту және барлық жөндеу жұмыстары «Kaspi.kz» АҚ демеушілік қаражаты есебінен толық қаржыландырылған.

Өңір журналистикасының өркендеуіне айрықша үлес қосқан қаламы қарымды қаламгер, журналист, КСРО және Қазақстан Журналистер одағының мүшесі, аудан айнасына айналған «Ембі» («Кең Жылой») газетінде ұзақ жылдар бас редакторлық қызмет атқарған Мұңал Далбаевтың мақалалары мен әдеби шығармаларын кезінде оқырман қауым тұшына оқыды. Алдыңғы толқын аға буын ол кісіні әлі де іздейді.

Сонау Ұлы Отан соғысының отты жылдарындағы жауынгерлік жолынан бастап, қатардағы журналистика сарбазы кезінен Мұңал Айжарықұлы бұқара халықпен бірге болып, аймақтың қоғамдық-саяси өміріндегі сан алуан оқиғаның бел ортасында жүрді. Тілші ретінде барлығын қойын дәптеріне түртіп алып, келесі күні «Журналист жолжазбасы» айдарымен жалпақ жұртшылыққа жария қылып жүрді. Бұдан басқа, сын мақалалары өз алдына, очерк, публицистика, фельетон сынды журналистиканың барлық жанрларында да қалам тербеді. Басылымға бас редактор болғаннан кейін де, кейбір басшылар секілді жазудан қол үзіп кетпей, қалам тартуын тастаған жоқ. «Ембі» ғана емес, мақалалары облыстық, республикалық мерзімді басылымдарда басылып жатты. Жылойлық қаламгерді бүкіл ел таныды. Міне, осы жазбалардың барлығы бір кітапқа жүк болар дүнияеге айналды.

Жақында ұрпақтары әріптес-ағамыз Мұңал Далбаевтың мақалалар жинағын жарыққа шығарды. «Ақберен» баспасынан басылған кітап «Мұңал Далбаев (псевдоним М.Айжарықов) Қазақстан Журналистер одағы мүшесі. Мақалалар жинағы» деп аталады. Бірінші беті автордың «Газет-шежіре» деген мақаласымен басталады. Ол 1998 жылдың 1 қыркүйегінде ауданның 70 жылдығы қарсаңында «Кең Жылой» газетінде жарық көрген екен. Бұдан басқа бұрынғы аудандық «Ембі», облыстық «Коммунистік еңбек» («Атырау»), «Прикаспийская коммуна», республикалық «Социалистік құрылыс» («Егемен Қазақстан») сынды беделді басылымдардағы мақалалары бар және сол материал басылған газет беттерінің фотосы да қоса берілген. Сол арқылы жарияланған әрбір туындының шыққан уақытын да нақты біліп отыруға болады. Кітапты парақтап оқи отырып, қаламы ұшқыр журналист Мұңал Далбаевтың қай-қай салаға да тісі батып, тынбай қалам тербей білгенін көреміз.

Кітаптың мазмұны бай, тілі тартымды, оқуға жеңіл, көпшілік қауымға арналған. Әзірге азғана таралыммен басылған еңбек алға қарай оқырман сұранысына қарай көбейтіліп шығары сөзсіз.

Е.ҚОШАҚАНОВ

Биыл жерлесіміз, әдебиетші ғалым, ақын Қабиболла Сыдиықовтың туғанына 90 жыл толды. Осыған орай аудан көлемінде көптеген іс-шара жоспары жасақталып, алды жүзеге асты, алға қарай да қолға алына бермек.

Міне, осы мерейтой қарсаңында Құлсары қаласындағы орталық кітапхана ұжымы аудан әкімі Жұмабек Қаражановқа және аудандық мәдениет, тілдерді дамыту, денешынықтыру және спорт бөлімі басшысы Әлібек Науаровқа күтпеген ұсыныс жасады. Онда ауданның кітапханашылары өздері қызмет атқарып келе жатқан орталық кітапханаға осы жерлесіміз Қабиболла Сыдиықов есімін беруді сұраған. Онда былай делінген:

“Жылыой аудандық орталық кітапхананың аудан халқына кітапханалық-ақпараттық қызмет көрсетіп келе жатқанына 88 жыл толып отыр. Ғасырға жуық тарихы бар кітапханаға ауданға еңбек сіңірген республикаға танымал тұлғаның есімін берсе деген ұсынысымыз бар” деп басталатын ұсыныс:

«Кітапхана ұжымы Жылыойда туып-өскен, қазақ әдебиетінің дамуына ерекше үлес қосқан республикаға танымал ақын, өлкетанушы, филология ғылымдарының кандидаты, қазақ әдебиеті тарихын, жыраулар поэзиясын, Абай мұраларын зерттеп, ауыз әдебиеті үлгілерін, музыкалық фольклор жанрларын жинауға көп еңбек сіңірген әдебиеттанушы Қабиболла Сыдиықұлының есімін «Жылыой аудандық орталық кітапхана» мемлекеттік мекемесіне беруді ұсынады” деп аяқталып, аудан басшыларына жолданған. Бұл жөнінде кітапханада арнайы жиналыс өтіп, кітапханашылар мен қызметкерлер бұл ұсынысты бір ауыздан қолдаған.

Көңілге қонымды ұсынысты, әрине, аудан басшылары қолдайды деген сенімдеміз. Газетіміздің көзі қарақты қалың оқырман қауымы бей-жай қарай алмас.

Егер аудан кітапханашыларының ұсынысы қабылданып, руханият ордасына Қабекеңнің есімі берілер болса, онда бұл “ақындар ауылы” атанған Ақкиізтоғайдың ғана емес, талай таланттарды туғызған Киелі мекен – Кең Жылыой өңірі тарихындағы ерекше бір есте қалар оқиға болары анық.

Е.БИСЕКЕНҰЛЫ

КҮЙ – ҚАЗАҚТЫҢ МУЗЫКА ӨНЕРІНІҢ АСЫЛ МҰРАСЫ. ХАЛҚЫМЫЗДЫҢ ШЫТЫРМАН ТАЙҒАҚ КЕШУШІ ТАРИХИ ТАҒДЫРЫНЫҢ ЕҢ БАСТЫ КУӘГЕРІ ҰЛТТЫҢ АРЫ МЕН НАМЫСЫН БОЙЫНА СІҢІРІП, ҰРПАҚТАН ҰРПАҚҚА ЖЕТКІЗГЕН ОСЫ ҚАСИЕТТІ ҚАЗАҚТЫҢ ҚАРА ДОМБЫРАСЫ! ҰЛЫ ҚҰРМАНҒАЗЫ МЕН ДИНА, ДӘУЛЕТКЕРЕЙ МЕН ҚАЗАНҒАП, МӘМЕН МЕН СЕЙТЕК СИЯҚТЫ ДАРАБОЗ, ДҮЛДҮЛ ДОМБЫРАШЫЛАР ӨЗ ШӘКІРТТЕРІНЕ ӨЗДЕРІНІҢ КҮЙЛЕРІН АРНАЙЫ МЕКТЕП АШУ АРҚЫЛЫ ҮЙРЕТПЕГЕН. ОЛАР ТАЛАНТТЫ ЖАС КӨРСЕ, ЖАНДАРЫНА ЕРТІП ЖҮРІП, ЕСТІГЕНІ БОЛСА ІЗДЕП ТАУЫП, «ҚҰЙМА-ҚҰЛАҚ» ДӘСТҮР БОЙЫНША ҰСТАЗДЫҚ МАҒЛҰМАТ БЕРГЕН. АЛ, ҚАЗІРГІ ШӘКІРТТЕРІМІЗДІҢ БАҒЫТЫ-АНАНЫҢ АҚ СҮТІМЕН БОЙЛАРЫНА ДАРЫҒАН ӨЗ ӨНЕРЛЕРІН, МУЗЫКАЛЫҚ КӘСІБИ БІЛІМ БЕРЕТІН ӨНЕР ОРДАЛАРЫНДА ШЫҢДАП, ҰЛАҒАТТЫ ҰСТАЗДАРДАН ТӘЛІМ-ТӘРБИЕ АЛЫП ЖАЛҒАСТЫРУДА. МІНЕ, СОЛАРДЫҢ БІРІ - РЕСПУБЛИКАМЫЗҒА ТАНЫМАЛ ҮЛКЕН ӨНЕР ИЕСІ, ДОМБЫРАШЫ-ҰСТАЗ «ҚР БІЛІМ БЕРУ ІСІНІҢ ҚҰРМЕТТІ ҚЫЗМЕТКЕРІ», «АЛАШ ҰСТАЗЫ» ТӨСБЕЛГІСІНІҢ ИЕГЕРІ, «ҚР КҮЙШІЛЕР ОДАҒЫНЫҢ» МҮШЕСІ, «Д.НҰРПЕЙІСОВА АТЫНДАҒЫ ХАЛЫҚТЫҚ МУЗЫКА АКАДЕМИЯСЫ» АТЫРАУ МУЗЫКА КОЛЛЕДЖІНІҢ «ПЕДАГОГ САРАПШЫ» ОҚЫТУШЫСЫ ЖОЛДАСОВА КЛАРА ЗИНОЛЛАҚЫЗЫ.

ҰШҚАН ҰЯ.

ОРЫНДАЛҒАН АРМАН

«Ат аунаған жерінде түк қалады» деген. Клара Зиноллақызының бойындағы домбырашылық, күйшілік өнер – әкенің қаны, ананың ақ сүтімен дарыған қасиет оның өмір жолына айналды. Қасиетті домбырамызды жеті жасынан ұстаған Клараның марқұм әкесі Жолдасов Зинолла – өте қарапайым шаруа, балаларын да адал еңбек етуге тәрбиелеп, 1 ұл, 4 қызын білімге, өнерге үйретуден жалықпады. Әкесі домбырамен күй тартса, анасы Нұрғанымның бойында да жақсы әншілік өнері бар болатын. Анасы Айтболатқызы Нұрғаным ауылдағы жиын тойлардың сәні болатын, дастархан басында ән-күйімен той қуаныштарының ажарын келтіріп отыратын. Домбырамен ән шырқап, 1 домбырасын ұлы Төлендіге, 1 домбырасын Клара қызына беріп, үйдің ішіне шағын концерт қоюшы еді. Ал ағасы Төленді де өнерлі, мәдениет училищесінде оқыған, домбыра құлағында еркін ойнаған, төкпе күйдің шебер орындаушысы болды. Жақсы дауысымен де әндерді сазына келтіріп орындайтын. Артынан ерген бауырлары Света мен Тамара да басқа мамандықтың иесі болса да, ана сүтімен дарыған бойындағы өнерлерімен жақсы ән салатын. Кенже сіңлісі Татьяна – Алматы мемлекеттік қыздар институтының түлегі. «Музыка» мамандығын жақсы меңгерген, қобыз аспабының маманы. Міне, «Ұяда не көрсең, ұшқанда соны ілесің!» - дегендей, Клараның ата-анасынан, бауырынан көрген осы қасиеттері оны – өнер әлеміне талпындырды, қияға қанаттандырды. Клара Зиноллақызы – сол «Ұшқан ұяда» болған шағын ансамбльдің жалғасы, ата-ана бауырларының мақтанышы.

Ұлағатты ұстаз домбырашы Клара Зиноллақызы 1960 жылы қазақтың төкпе күй дәстүрінің негізін қалаған ұлы тұлға күй атасы Құрманғазы туған киелі топырақта дүниеге келді. 1967 жылы Құрманғазы ауданы Орлы орта мектебінде оқып жүріп, аудандық, облыстық өнер сайыстарында өзінің домбырашылық өнерімен танылған Клараны арман асулары алға жетелеп, 1977 жылы Гурьев (Атырау) музыка училищесіне «домбыра-тенор» мамандығына оқуға түсуге алып келеді.Жолы болып Атырау топырағындағы қазақтың аспаптық музыкасы, оның ішінде күй өнері мен халық оркестрінің дамуына айрықша еңбек сіңірген, республикаға танымал, төкпе күйдің айтулы шеберлерінің бірі – ҚР Білім беру ісінің үздігі, атақты домбырашы-дирижер – Боздақ Рзахановтың (1935-1995) класына оқуға қабылданады. «Ұстазы жақсының – ұстамы жақсы» демекші, Клара Зиноллақызы училищеде жүрген кезінен-ақ – Б.Рзахановтың жетекшілігімен бірнеше облыстық, республикалық сайыстарға қатысып, дараланып көзге түсті. 1981 жылы Алматы қаласында өткен ІІІ республикалық «Жас орындаушылар» сайысында лауреат атанады. Сол жылы Құрманғазы атындағы Алматы Мемлекеттік консерваториясына елімізге танымал тұлға, атақты педаог, талай дарабоз домбырашыларды тәрбиелеп, өнер әлеміне қанаттандырып ұшырған профессор Қ.Мұхитовтың класына оқуға қабылданады. Қ.Мұхитовтай айтулы өнердегі биік тұлғаның класына қабылданып, шәкірт болу әрбір кәсіби өнердің биік баспалдағына қадам басқан студенттің арманы-бақыты болатын. Арман орындалды. Клара Зиноллақызы оқуын тәжірибемен ұштастыра жүріп, 1985-1988 жылдар аралығында атақты Құрманғазы атындағы академиялық халық аспаптар оркестрінде әртіс болып еңбек етті. Айтулы өнер ұжымы құрамында бірнеше одақтас ТМД елдерінде гастрольдік сапарларда болып, өз өнерін көрсетті. 1986 жылы Баку қаласында өткен «У.Гаджибеков» атындағы бүкілодақтық ұлт аспаптарында орындаушылар сайысында екінші орын иеленіп, лауреат атанады.

ӨНЕРІМ

ӨМІРІМ – МЕНІҢ

ҚР Білім беру ісінің құрметті қызметкері, ұлағатты ұстаз-домбырашы К.Зиноллақызы 1988 жылдан бері «Д.Нұрпейісова атындағы Халықтық музыка академиясы» Атырау музыка колледжінде абыройлы еңбек етіп келеді.Өмір атты үлкен кітаптың беттерін парақтап қарасақ, К.Зиноллақызының тек ұстаздық жолдағы еңбегінің өзі 40 жылдан асады. Бұл жылдардың әр сағаты оның сындарлы өсу, кемелдену кезеңдері еді. К.Зиноллақызы ең алғаш еңбек жолын бастаған уақытта кәсіби орындаушы болып Д.Нұрпейісова атындағы академиялық халық аспаптар оркестрінде әртіс, жеке орындаушы болып кәсіби шеберлігін шыңдау мақсатында бірнеше республикалық конкурстарға қатынасып, лауреат атанып, жоғары жетістектерге қол жеткізді. Тамаша орындаушылық шеберлігімен көзге түскен ол 1990 жылы 2 республикалық «Құрманғазы» атындағы 1992 жылы Ақтау қаласында өткен 1 республикалық «Қашаған Күржұманұлы» атындағы домбырашылар конкурсында лауреат атанды.

«Қыран-түлегіне қайыспас қанат сыйлайды, ұстаз-шәкіртіне таусылмас талап сыйлайды» - демекші, күні бүгінге дейін К.Зиноллақызының алдынан 55 түлек өнер әлеміне қанаттанып, соның 25-тей студент Консерваторияны және еліміздің мәдениет, өнер жоғары оқу орындарын бітіріп Республикамыздың түкпір-түкпірінде – Консерваторияда, ҚР Мәдениет министрлігінде, Академиялық оркестрлерде, облыстық филармонияларда, ББМ-терінде таңдаулы өнер ұжымдарында фольклорлы өнер ұжымдарында абыройлы еңбек етіп жүр. «Ұстаз бақыты – озып тұрған шәкірті» деген осы емес пе! Ендеше, ұлағатты ұстаздың өзіне мақтаныш етер шәкірттері көп-ақ. Олар «Д.Нұрпейісова атындағы академиялық» халық аспаптар оркестрінің бас дирижері – Мемлекеттік «Дарын» Жастар сыйлығының иегері, Халықаралық, Республикалық конкурстардың лауреты – Долдашев Болат, Н.Жантөрин атындағы «Нарын» фольклорлық халық аспаптар оркестрінің дирижері, ҚР мәдениет саласының үздігі, Республикалық бірнеше конкурстардың лауреаты Жұмашева Сая, ҚР Мәдениет қайраткері «Н.Тілендиев атындағы Кіші өнер академиясының» оқытушысы Камалиденов Талғат, Республикалық бірнеше конкурстардың Гран-при иегері –Бибатырова Сабира, республикалық конкурстардың лауреты – Сәрсенов Рахат, Д.Нұрпейісова атындағы халықтық музыка академиясы Атырау музыка колледжінің оқытушысы, Республикалық конкурстардың лауреаты-Әбілов Сардарбек, Бердібекова Назерке, республикалық конкурстардың лауреаты- Тәжікенов Нұржан т.б К.Зиноллақызының шәкірттері республикалық «Шабыт, Құрманғазы, Дина, Дәулеткерей, Бұлбұл-домбыра, Қазанғап, Махамбет, Мәмен, Сейтек, Ә.Есқалиев, Б.Харабалина аймақтық, облыстық жас орындаушылар «Б.Рзаханов, А.Жайымов» т.б конкурстардың лауреаттары атанды. Дәулетиярова Э, Қанжанова Г, Ермекова А, Базаров А, Айтпаев Т, Төлегенова Ә, Искалиева Г, Қатапов С, Бердібекова Н, Зинеденов Ә, Зиноллаев А, Оңайбаев Ә,Қадыр Е,Кзылгулов Қ, Қощанов Н, Қуаныш Ж т.б шәкірттерін осындай дүбірлі додаларға дайындауда жоғары жетістікке жетіп жүрген К.Зиноллақызы-кәсіби орындаушылық шеберлігі жоғары, өресі биік үлкен өнер иесі. Кәсіби біліктілігімен, ұстаздық шеберлігімен колледждегі әріптестері арасында үлкен беделге, айрықша құрметке ие болған К.Зиноллақызының классы-(лауреаттар) деп аталады. К.Зиноллақызы бұндай атауға әбден лайық. Өйткені, шынында да оның алдынан тәлім-тәрбие алған шәкірттері Республикалық өнер додаларында өздерінің орындаушылық кәсіби шеберліктерімен облысымыздың, колледжіміздің атақ-абыройын асқақтатып, биік жетістіктерге жетіп, мәртебемізді көтеріп жүр. К.Зиноллақызы бірнеше жыл колледжімізде «Жыл оқытушысы» атағын иеленді. Облыстық «қабілетті оқушылармен жұмыс» әдістемелік фестиваліне қатысып 2 орын иеленді. Ұзақ жылғы еңбек тәжірибесі облыстық ББМ-не, облыс көлеміне таратылды. Есімі «Атырау облысы мұғалімдер энциклопедиясының» 1 томына енгізілді. Республикалық ғылыми көпшілік мәдени-танымдық, іскерлік зияткерлік қоғам журналына, «Дина күйлерінің орындалу ерекшеліктері» тақырыбына көлемді мақаласы жарық көрді.

Кәсіби ұстаздық қызметінде К.Зиноллақызы облыс, республика көлеміндегі түрлі қоғамдық жұмыстарға белсене араласып, ұйымдастырушылық қабілетімен танылды. Ол колледжімізде домбырашылар тобына класс жетекшілік жұмысын абыроймен атқарып, шәкірттерге кәсіби білім берумен қатар, тәрбие жұмыстарын да шебер ұйымдастыра білді. Бірнеше жыл колледждегі «домбыра пән бірлестігінің» төрайымы міндетін абыроймен атқарды. Ол ҚР Білім беру және Ғылым министрінің бұйрығымен Қызылорда музыка колледжін Мемлекеттік аттестаттау құрамы мүшесі болып, үлкен мәртебеге ие болды, өзін білікті маман екенін көрсете білді. К.Зиноллақызы сондай-ақ бірнеше республикалық деңгейдегі ғылыми-практикалық конферецияларға қатысып, облыстық қалалық саз мектептері мұғалімдерінің қатысуымен ашық сабақтар өткізіп, «озық тәжірибелі ұстаз» атанды. Ол колледж студенттеріне – «Арнайы аспап», «БММРТ» пәндері бойынша жасалған оқу бағдарламасының авторы. К.Зиноллақызы бірнеше рет «Жас орындаушылардың Республикалық сайыстарында, консерваторияда өткен «Кіші олимпиада» сайыстарында, Д.Нұрпейісова атындағы «Бұлбұл-домбыра» Республикалық сайыстарында, аймақтық, облыстық «Б.Қарабалина», «С.Құсайынов», «Б.Рзаханов» т.б. сайыстарымен мемлекеттік емтихан комиссиясында қазылар алқасының мүшесі болды. К.Зиноллақызы колледж ұжымында әріптестері мен шәкірттеріне үлгілі де өнегелі құрмет иесі. Ол үлкен қарапайымдылық қасиеті мен ақыл парасаттылығының молдығы, кішіпейілділігімен адамға деген жылы кеңпейілділігімен, үлкенге деген құрметімен кішіге деген ізет қамқорлығымен ерекшеленетін ұстаз.

ӘРІПТЕСТЕР ТІЛЕГІ

Орақ Жауыров – белгілі домбырашы дирижер, колледж түлегі, ҚР Білім беру ісінің үздігі «Құрмет орденінің иегері», «Атырау облысының Құрметті азаматы». «Бұлақ көрсең – көзін аш» деген Клараны «Теңіз» ауданынан колледжге оқуға түсуге алып келгенім есімде. Клара – шебер домбырашы. Күйді де, шығарманы да мәніне келтіріп шебер орындаушы. Керемет – оркестрант, ұлағатты ұстаз, Республикаға белгілі домбырашыларды, лауреаттарды дайындап жүрген үлкен өнер иесі, атақты домбырашы Бақыт Қарабалина апамыздың өнердегі жолын жалғастырып келе жатқан сенімді ізбасар сіңлілерінің бірі.

Ерлан Сақтанов – ҚР Білім беру ісінің құрметті қызметкері, «Д.Нұрпейісова атындағы халықтық музыка Академиясы» Атырау музыка колледжінің домбыра пән бірлестігінің төрағасы. – ҚР Білім беру ісінің «Құрметті қызметкері» К.Зиноллақызының есімі колледжде құрметпен аталады. Ол «лауреаттар класы» атанған, өз класынан бірнеше түлекті қанаттандырып ұшырған, Республикамызға танымал белгілі ұстаз-домбырашы. К.Зиноллақызы – колледжіміздің тарихына өзіндік қолтаңбасын қалдырып келе жатқан тұлға. К.Зиноллақызы өз бойындағы, асыл қасиетін, кәсіби білімін өз шәкірттеріне үйретуде үлкен жетістіктерге жетіп келеді. Әлі есімде, 1988 жылы, сол кездегі жас домбырашы маман Клара Зиноллақызы ең алғаш осы колледжде еңбек жолын бастаған кезде, оқып жүрген студенттер ол кісінің аспапта ойнау шеберлігіне, сахнадағы мәдениеттілігіне сүйсіне қарайтынбыз.

Клара Зиноллақызы осы жылдар ішінде колледждегі кәсіби домбырашы мамандар дайындаған өзіндік қолтаңбасы бар республикалық, халықаралық сайыстарда топ жарған белгілі күйшілер Т.Камалиденов, С.Бибатырова, Р.Сарсенов, Н.Тәжікенов, Б.Долдашев, С.Әбілов, Ә.Оңайбаев, Е.Қадыр т.б. шәкірттер тәрбиелеген тәжірибелі әдіскер-ұстаз. Биылғы оқу жылында шәкірті Қуаныш Жаннұр 45 – Республикалық колледжаралық орындаушылар, Мағзом Ерасыл – Аймақтық XV Ұлттық дельфий ойындары конкурстарынан лауреат атанып, үлкен жетістіктерге жетті. Республикалық кіші олимпиада, республикалық колледж аралық конкурстарда өзінің әрбір шәкіртіне кәсіби талап қойып, үлкен аналық жүрекпен болашағына бағыт-бағдар беруде өзіндік үлесі бар білікті маман.

Клара Зиноллақызы жас ұрпаққа кәсіби музыкалық білім берудегі айрықша еңбектері үшін 2005 жылы ҚР білім беру ісінің Құрметті қызметкері, 2017 жылы «Алаш ұстазы» төсбелгісімен, 2018 жылы «Қазақстан педагогтер қауымдастығы» төралқасының шешімімен «Қазақстанның үздік ұстазымен» марапатталды. 2021 жылы ҚР Күйшілер Одағының мүшесі. Ол сондай-ақ, 2013 жылы Құрманғазының 190 жылдығына арналған 1000 адамдық оркестр құрамында өнер көрсетіп, Сертификат, бірнеше рет ҚР Білім және Ғылым министрлігінің облыстық білім және мәдениет басқармаларының, Қазақ Ұлттық Консерваториясының Құрмет грамоталары, дипломдары мен алғыс хаттарымен марапатталды! Осындай толағай табыстарға жеткен жетістіктері – «Ұстаз болу –жүректің батырлығы» (З.Қабдолов) дегендей, тек өз мамандығының құрметті, үлкен өнер иесі ұстаз-домбырашы К.Зиноллақызына әбден лайық марапаттар. Көрсетілген үлкен құрмет.

ҰСТАЗ-АНА

Клара Зиноллақызы жауапкершілігі мол ұлағатты ұстаз, үлкен өнер иесі болуымен қатар, үлкен бір әулеттің келіні, шаңырақтың жылуы – отанасы. «Әйел – үйдің шырағы, жақсы жар – үйдегі ырысың» дегендей, К.Зиноллақызы байсалды да биязы, қазақ әйеліне тән сабырлы жайлы, шуақты мінезімен үлкен жанұяның берекесі болып бойына адамгершілік, имандылық, қасиеттердің озық үлгілерін жинаған өңірімізге белгілі тұлға, колледжіміздің үрмелі-соқпалы аспаптар бөлімінің негізін қалаған өнер иесі. Құрманғазы атындағы Алматы Мемлекеттік Консерваториясының түлегі Байгужин Қайрат (марқұм) інімізбен жанұя құрған, бірнеше немере сүйіп отырған, аяулы Ана, асыл-Әже! Шаңырақты ұстап отырған ұлы Нұрлыбегі мен келіні Бақытгүл қызғалдақтай құлпырған сүйкімді қыздары Бақытгүл мен Зульфия бұл күндері өсіп-өніп, әрқайсысы жоғары білімді маман иесі атанып, бір-бір үйдің ошағын маздатқан ибалы, үлгілі келіндері атанып отыр. Ұстаз Анаға бұдан артық бақыт бар ма, сірә!

Иә, 65 жылдық тарихы бар Д.Нұрпейісова атындағы халықтық музыка академиясы Атырау музыка колледжінің түлегі, Халық аспаптар бөлімі, домбыра пән бірлестігінің педагог сарапшысы, домбырашы ұстаз, ҚР білім беру ісінің құрметті қызметкері, Алаш ұстазы төсбелгісінің иегері ҚР Күйшілер Одағының мүшесі Клара Зиноллақызы жоғары деңгейдегі кәсіби ұстаздық шеберлігімен, ұлағатты адами қасиеттерімен шәкірттеріне, әріптестеріне сыйлы да қадірлі тұлға. Біз сол үшін де әріптесімізді өзімізге үлгі, мақтаныш етеміз. К.Зиноллақызына мықты денсаулық, жанұясына мол бақыт, өміріне шаттық қуаныштар тілей отырып, шәкірттері өнер әлемінің биік шыңдарына өрлей берсін,- демекпіз.

Нәсіпқали ТӨЛЕГЕНОВ,

ҚР Білім беру ісінің Құрметті қызметкері,

ҚР Күйшілер Одағының мүшесі

Қазақтың ұлы гуманист-күрескері Ахмет Байтұрсынов туралы жаңа фильм жарыққа шықты. Толықметражды тарихи драма Ақаңның сұлу да қасіретті тағдырының мәлім-беймәлім қырларын паш етеді. Мамырдың 23-інен бастап еліміздің кинотеатрларында «Соңғы үкім» толықметражды көркем фильмі көрсетіледі.

Бұл фильм бар білімі бастауыш мектеп мұғалімі ғана, бірақ Россия империясы мен Еуропаның айтулы университеттерін тәмамдаған білімпаз қазақ зиялыларының алғашқы толқыны ұстаз деп мойындаған әзіз тұлға туралы. Туынды ана тілінің қыр-сырын танып, жоқ жерден терең ғылым жасаған, сол тілді туған елінің өнер-білім игеріп, озық жұрттың қатарына іліну жолындағы құралы етуге бар білігі мен қайратын жұмсаған ғажайып ғалым туралы. XX ғасырдың бас шеніндегі ірі түрколог ғалымдар оны өздеріне тең тұтқанмен, ол мұғалім деген сөзді өзі үшін ең құрметті атақ деп білді.

Қарапайым ауыл мұғалімі өз елінің теңдігі мен хақысын талмай жоқтаған күрескерге, Алаш көсемі Әлихан Бөкейхановтың сөзімен айтқанда, «Өз сенімінің қайтпас қайсар пайғамбарына, алғашқы ұлт газеті «Қазақтың» редакторы һәм негізін қалаушы, шығарушысына» қалай айналды? Күрестің зорлықтан тысқары, бейбіт жолын ұстанған ізгінің алты рет абақтыға қамалып, екі мәрте жер аударылып, екі рет өлім жазасына кесілуінің сыры неде? Қандай ғұмыр кешті, неге сенді, нені көкседі, достары кім еді, не үшін күйді, қалай сүйді? «Соңғы үкім» кинотуындысы осыны өзек етеді. Көрерменнің көз алдында ұлы тұлға өмірінің ең бір қияпатты бұрылыс-бұрмаларынан елес беретін көріністер тіріледі. Басына небір қиындық түскенмен, аласапыран заман тезінен адамшылық қалпын айнымай өтіпті. Фильм

«Мен өлсем де, өлемін жөнімменен,

Тәннен басқа не алар өлім менен?

Өлген күні апарып тығары – көр,

Мен жоқ болман көміліп тәнімменен», – деп өткен қайран Ақаңның ақтық демі үзілер шаққа дейін жалғасады. Кинотуындыны республика Мәдениет және ақпарат министрлігінің тапсырысымен, Ұлттық киноны қолдау мемлекеттік орталығының қолдауымен Folklore media студиясы түсірді.

Фильм Алматы, Семей қалалары мен Абай, Алматы, Жетісу облыстарының жерінде түсірілді.

Махамбет ауданындағы Жайық өзенінің жағасына бөгет тұрғызу үшін топырақ күреу кезінде, адамның 12 дана бас сүйегі мен 26 дене сүйектері табылды.

Осы күні отбасылық құндылықтар дәріптеліп, үлгілі отбасыларға арналған мәдени іс-шаралар ұйымдастырылады

Бүгін, Наурызнаманың төртінші күні – Шаңырақ күні. Осы күні отбасылық құндылықтарымызды дәріптеуге, өнегелі ұрпақ тәрбиелеген үлгілі отбасыларға арналған мәдени іс-шаралар ұйымдастырылады.

Мәдениет және ақпарат министрлігінде Шаңырақ күні қазақстандықтардың жас ұрпақты тәрбиелеу мәдениетін көрсете отырып, олардың бойында патриотизм, адамгершілік пен еңбекқорлыққа деген құштарлықты қалыптастыруға үндейтіні атап өтілді.

Қазақ мәдениетінде шаңырақтың қадір-қасиеті айрықша. Ол – әрі аспан күмбезі, әрі үй-жай, әрі тірек, әрі бақуаттылық пен қауіпсіздік және ұрпақтар сабақтастығы. Ол – ұрпақтан-ұрпаққа жалғасып келе жатқан материалдық және рухани мұра, сонымен қатар отбасының тұрақтылығы мен ұрпақтың үздіксіз жалғасуының символы.

Шаңырақ – отбасы белгісі, сондықтан да қазақ халқы жас жұбайлардың отау құрып, шаңырақ көтеруіне ерекше мән берген. Ата-бабаларымызда «Шаңырақ көтеру» атты ерекше дәстүр-салт болған. Жалпы, Наурыз мерекесінің жаңа тұжырымдамасы аясындағы «Шаңырақ» күні жалпыұлттық отбасылық құндылықтар мен кіршіксіз махаббат күніне айналады деуге негіз бар.

Айта кетсек, Қазақстанда биыл Наурыз мерекесін тойлаудың жаңа тұжырымдамасы қабылданды. Наурыз мейрамының мән-мағынасы мен мазмұнын байыту үшін жыл сайын 14-23 наурыз аралығында Наурызнама онкүндігі жарияланды. Наурызнама онкүндігі:

14 наурыз – Көрісу күні – Амал мерекесі тойланады. Негізінде еліміздің батыс өңірлерінде сақталған мереке енді барлық аймақтарда тойланады. 15 наурыз – Қайырымдылық күні.

Бұл күн қайырымдылыққа, мейірім мен тату көршілікке арналады.

16 наурыз – Мәдениет және ұлттық салт-дәстүр күні. Бұл күн мәдениетімізді, өнеріміз бен ұлттық құндылықтарымызды насихаттауға арналады.

17 наурыз – Шаңырақ күні. Осы күні отбасылық құндылықтарымызды дәріптеуге, өнегелі ұрпақ тәрбиелеген үлгілі отбасыларға арналған мәдени іс-шаралар ұйымдастырылады.

18 наурыз – Ұлттық киім күні. Наурызнаманың онкүндігінде еліміздің барлық өңірінде ұлттық киімдерімізді насихаттауға бағытталған түрлі іс-шаралар өткізіледі.

19 наурыз – Жаңару күні. Осы күні көктемгі ағаш егу дәстүрін жалғастыру ұсынылды.

20 наурыз – Ұлттық спорт күні. Бұл күні елдің барлық аймағында ұлттық спорттан түрлі жарыстар ұйымдастырылады.

21 наурыз – Ынтымақ күні. Бұл күннің идеясы – жалпы халық бір-біріне деген сый-құрметтерін арттырып, татулық пен бірлікті насихаттау.
22 наурыз – Жыл басы. Бұл күні еліміздің барлық өңірінде жалпыхалықтық мәдени-спорттық іс-шаралар өткізіліп, стильді этноауылдар мен түрлі жәрмеңкелер ұйымдастырылады.

17 наурыз – Шаңырақ күні. Бүгін Наурыз мейрамы онкүндігінің төртінші күні.
Шаңырақ күні сүйіспеншілік, құрмет, сенім, өзара көмек, мейірімділік, жанашырлық, анаға құрмет және ұрпақ сүю сияқты отбасылық құндылықтарды насихаттауға арналады.
Бүгінде барлық өңірде 200-ден астам іс-шара ұйымдастырылады. Еліміздің түкпір-түкпірінде ұлттық киім киген жастардың неке қию рәсімі өтіп, сыйлы ақсақалдар бата беріп, жас жұбайларға бақ-береке тілейді.
Астанадағы «Бәйтерек» монументі залында жас жұбайлардың салтанатты неке қию рәсімі, үлгілі жұптарды алтын тойларымен құттықтау рәсімі өтті.

Шараны ұйымдастырушылар – Қазақстан Республикасы Мәдениет және ақпарат министрлігі, Астана қаласының әкімдігі мен «Азаматтарға арналған үкімет» мемлекеттік корпорациясының» Астана қалалық филиалы.
Жас жұбайларға неке куәліктері табыс етіліп, 55 жыл отасқан ерлі-зайыптылар мерейтойлар кітабына енгізілді.
Айта кету керек, бүгінде еліміздің барлық елді мекендерінде 50 және 25 жыл бірге өмір сүрген «Алтын шаңырақ» және «Күміс кереге» отбасыларына құрмет көрсету шаралары өтіп жатыр.
Отбасылық өмірге дайындықты қалыптастыру және студенттер арасында жауапкершілікті арттыру мақсатында оқу орындарында «Қара шаңырағым – алтын бесігім», «Өнегелі отбасы – елдің тірегі» тақырыптарында кездесулер өткізілуде.
Наурыз балалар үшін де ерекше сүйікті мерекеге айналады. Атап айтқанда, «Шаңырақ» күні дүниеге келген нәрестелердің ата-аналарына «Наурыз-базарлық» естелік сыйлықтары тарту етеді.
Сондай-ақ бұл күні еліміздің түкпір-түкпірінде естелік сыйлықтар мен ұлттық тәттілер ұсынылатын түрлі танымдық, шығармашылық, спорттық шаралар ұйымдастырылады.
ҚР Мәдениет және ақпарат министрлігінің баспасөз қызметі