Мәдениет

Атырау облыстық Тарихи-өлкетану музейі 18 мамыр – Халықаралық музейлер күніне орай кең ауқымды мәдени-көпшілік шара ұйымдастырды. Дәстүрге айналған мерекелік кеш биыл да жоғары деңгейде өтіп, тұрғындар мен қала қонақтарының басын қосты, – деп хабарлайды Өңірлік коммуникациялар қызметі.

Мерекелік бағдарлама 16 мамырда сағат 18:00-ден 23:00-ге дейін музей аумағында ұйымдастырылды. Басты мақсат – көпшілікке музей қорындағы бірегей жәдігерлерді таныстырып, тарих пен мәдениетке қызығушылықты арттыру, ұлттық құндылықтарды дәріптеу.

Іс-шара шымылдығы салтанатты ашылу рәсімімен басталды. Қатысушылар назарына концерттік бағдарлама, «Тірі музей» мен тарихи тұлғалардың образындағы кейіпкерлер ұсынылды. Мерекелік кеш барысында музей қызметкерлерге, сала ардагерлері мен бірқатар қонаққа Атырау облысы Мәдениет және тілдерді дамыту басқармасының Алғыс хаттары табысталды.

Алматы қаласынан арнайы келген Еуразия және этно-дизайнерлер одағының мүшесі Бекдайыр Қоңырдың шара аясында ұйымдастырылған зергерлік бұйымдар бойынша шеберлік сағаты, сондай-ақ Анаргүл Нарботанованың тоқыма өнері бойынша көрсетілімі ерекше қызығушылық тудырды. Одан бөлек жергілікті қолөнер шеберлерінің көрме-жәрмеңкесі, құмыра жасау, ұршық Party, тоқыма бұйымдарын дайындау секілді шеберлік сағаттары өтті.

 «Өлке мәдениеті және әдебиеті» залында ұйымдастырылған «Ол кім? Бұл не?» атты интеллектуалдық ойын мен көрермендерді ерекше әсерлендірген «Уақыт капсуласы» көрінісі де кеш мазмұнын толықтырды.

Балалар үшін арнайы дайындалған «Динозаврлар әлеміне саяхат», «Жануарлар мен құстар әлемі», «Мейірімділікті табиғаттан үйрен» сияқты ойын-танымдық бағдарламалар, викториналар мен экскурсиялар ұйымдастырылды. Сондай-ақ «Жұмысшы мамандықтар жылы» аясында облыстық мекеме қызметкерлері арасында музейлік квест-жарыс өтті.

Атырау облыстық тарихи-өлкетану музейінің директоры Мұхамбетқали Кипиев мерекелік шараға келгендерге ыстық ықыласын білдіріп, музейдің тек өткеннің куәсі емес, ұлттың жадын сақтап, жас ұрпаққа жеткізетін мәдени орталық екенін атап өтті. 

- 85 жылдық тарихы бар біздің музей өңірдің тарихын жинақтап, сақтап, таныстыруда өлшеусіз еңбек етіп келеді. Біз бұл кеш арқылы халық пен тарихты тағы бір табыстырғымыз келді. Көпшілікке таным мен тағылымды тоғыстырған мазмұнды бағдарлама ұсынып, музейдің заманауи бағытта дамып келе жатқанын көрсете алдық деп ойлаймын. Мұндай іс-шаралар қоғамда музей мәдениетін қалыптастырып, келушілер санын арттыруға үлкен серпін береді, – деді ол.

Жыл сайын ұйымдастырылып келе жатқан бұл шара Атырау жұртшылығының тарихи санасын жаңғыртуға, жастар мен балалардың мәдени-танымдық қызығушылығын дамытуға зор үлес қосып келеді.

Бүгін Атырауда ҚР Жазушылар одағының «Жұмысшы мамандықтары және Қазақстан жазушылары»

көшпелі пленумы өтті. Жиында еңбек адамының көркем әдебиеттегі орнын қалыптастыру, тұлғасын шынайы әрі терең сипаттауға ықпал ету  мәселесі талқыланды,- деп хабарлайды облыс әкімінің баспасөз қызметі. 

Шараға облыс әкімі Серік Шәпкенов, Қазақстан Жазушылар одағы Басқармасының Төрағасы Мереке Құлкенов және Астана, Алматы, Қызылорда, Ақтөбе, Маңғыстау, БҚО  және Атыраудың қылқалам иелері қатысты. 

Серік Шәпкенов жиын қатысушыларына ҚР Мемлекеттік кеңесшісі Ерлан Қариннің құттықтау хатын оқып берді.

- Атырау тек батырлар мен жыраулардың емес, сонымен қатар әдебиет пен мәдениеттің жаңа кезеңін қалыптастырған тұлғалардың ордасы болды. Сол мұралардың аясында бүгінгі көшпелі пленумымыздың өзек етіп отырған тақырыбы – еңбектің қасиеті мен еңбек адамының биік мәртебесі. Адал еңбегімен маңдай терін төккен жұмысшылардың бейнесін көркем шығармалар арқылы жаңғырту – бүгінгі әдебиет пен өнердің ұлы міндеті. Өйткені еңбек – әрбір жетістіктің, әрбір тарихи жеңістің бастауы. Қалам мен еңбектің ұлы тандемі арқылы біз өз дәуіріміздің шынайы келбетін жасап, болашақ ұрпаққа өнеге болар асыл қазына қалдырамыз. Сол себепті бұл пленум – тарих пен бүгіннің алтын көпіріне айналатын тағылымды жиын боларына сенемін,-делінген құттықтау хатта.

ҚР Жазушылар одағының төрағасы М.Құлкенов пленумның маңызына тоқталып, қазақ жұмысшы табының негізі Атырауда қаланғанын айтып, олардың бейнесін көркем әдебиетте жаңғырту қажетін айтты.  

- Президент Қасым-Жомарт Тоқаевтың 2025 жылды «Жұмысшы мамандығы жылы» деп жариялаған бастамасы – еңбек адамына деген құрмет. Біз, жазушылар, осы үндеуге үн қосып, қазақ жұмысшысының шынайы, көркем бейнесін жасауымыз керек. Қазіргі буынның міндеті - мың өліп, мың тірілген қазақ деген халықтың тағдырын, ер жүрек мінез-құлқын суреттейтін, кезінде бүкіл әлемды мойындатқан Әуезовтің «Абай жолындай» кесек туындыларды дүниеге әкелу,-деді М.Құлкенов. 

Шара аясында өндіріс басшылары мен кәсіпкерлердің қатысуымен жазушылардың тұңғыш шығармашылық аукционы ұйымдастырылды.

Пленумда белгілі қаламгерлер — Илья Жақанов, Қадір Жүсіп, Төлеген Жаңабаев және Жәниба Қарасаеваға «Қазақстанның құрметті жазушысы» атағы табысталды. Бұл марапат олардың әдебиеттегі ұзақ жылғы еңбегі мен ұлттық руханиятты дамытуға қосқан зор үлесін бағалау ретінде берілді.

Сондай-ақ, Мұрат Өтешов, Нұрлыбек Бақтығалиев пен Абай Сағиев Қазақстан Жазушылар Одағының мүшелігіне қабылданды.

Атырау қаласында мәдениет саласын дамыту мақсатында 4 ауылдық округте жаңа мәдениет үйлерінің құрылысы басталды. Әлеуметтік нысандар Дамбы, Алмалы, Атырау және Тасқала ауылдарында бой көтеруде.

Дамбы, Алмалы және Атырау ауылдарында 200 орындық мәдениет үйлері, ал Тасқала ауылында 300 орындық заманауи мәдениет үйі салынады. Қазіргі уақытта аталған нысандардағы құрылыс жұмыстары 50 пайызға аяқталған. Құрылыс жұмыстарының толықтай аяқталуы осы жылдың екінші тоқсанына жоспарланып отыр.

Мәдениет үйлерінің аумағы толықтай абаттандырылып, ғимарат ішінде акт залы, кітапхана және әртүрлі өнер үйірмелеріне арналған жеке кабинеттер қарастырылмақ.

Қызылорда қаласында өткен КСРО халық әртісі Сәбира Майқанова атындағы «Сырдың Сәбирасы – І» халықаралық театр фестивалінде Атырау Жастар театры жүлделі 1-орынға ие болды, деп хабарлайды AtyrauPress тілшісі.

Театр өнеріне арналған бұл форум Қызылорда облыстық Н.Бекежанов атындағы қазақ академиялық музыкалық-драма театрының 70 жылдығына орай ұйымдастырылды.

Фестиваль қонақтарының қатарында КСРО және Қазақ ССР халық әртісі, Қазақстанның Еңбек Ері Асанәлі Әшімов, Қазақстанның халық әртісі, Театр қайраткерлері одағының төрағасы Тұңғышбай Жаманқұлов және басқа да танымал актерлер болды.

Жастар театры Смағұл Елубайдың «Ақ боз үй» романының желісімен сахналанған «Хансұлу» перформансын ұсынып, көрермендердің ыстық ықыласына бөленді.

Фестивальге Грузия, Румыния, Қырғызстан елдерінен және Қазақстанның әр өңірінен келген 11 театр қатысты. Олардың басым көпшілігі — 70–80 жылдық тарихы бар кәсіби театрлар.

Бүгін – барша қазақстандықтар үшін маңызды мереке – 1 Мамыр, Қазақстан халықтарының бірлігі күні.

Осы күні еліміздің түкпір-түкпірінде бейбітшілік пен достықтың символына айналған түрлі шаралар өтуде.  

Атырау қаласының тұрғындары да бұл мерекені көтеріңкі көңіл-күймен қарсы алып, ән айтып, би билеп, бірлік пен татулықты дәріптеуде.

Биыл қазақ халқының рухани әлемінде ерекше орны бар, ағартушы, сәулетші, әулие Бекет ата Мырзағұлұлының туғанына 275 жыл толды. Осыған орай «Қосшағыл» мәдениет үйінің қызметкерлері Қосшағыл ауылдық округі әкімдігінің қолдауымен ерекше шара ұйымдастырды. Ол – тағылымы мол «Күй – құдіретті қазына» атты аудандық күйшілер байқауы еді. Бір жақсысы, ауыл өнерпаздары бұл күй сайысын шалғайдағы өз ауылында емес, Құлсары қаласындағы №8 жалпы орта білім беретін мектептің акт залында өткізді.

Байқаудың ашылу салтанатында Қосшағыл ауылдық округінің әкімі Жанғазы Еркінов сөз сөйлеп, Бекет атаның ел тарихындағы, руханияттағы рөліне тоқталып, өнерпаздарға сәттілік тіледі. Байқауға өңірдің түкпіртүкпірінен келген дарынды күйші өнерпаздар қатысты. Қатысушыларға жас шектеуі қойылмады. Сайыс бір кезеңнен тұрды. Қатысушылар Маңғыстау күй мектебінен бір күй, сондай-ақ Құрманғазы, Дина, Дәулеткерей, Қазанғап, Махамбет сынды күй тарландарының шығармаларынан қалауы бойынша бір күйден орындады. Күйшілер өз кезегін әділқазылар үстелінен реттік нөмір таңдау арқылы анықтап, сол тәртіппен сахнаға шығып, күй тартып, өз шеберлігін көрсетті. Әрбір өнерпаздың орындауында ұлттық рух, тарихи таным және терең шеберлік байқалды.

Бұл байқау – күй өнерін насихаттаумен қатар, ұлттық болмысымыздың алтын арқауын өскелең ұрпаққа жеткізудің бір үлгісі болды. «Күй – құдіретті қазына» байқауы арқылы Бекет ата Мырзағұлұлының рухына тағзым етіліп, жас өнерпаздар жаңа шабыт алғандай болды. Ал өнерсүйер қауым күй арқылы рухани кемелденіп, ұлттық өнерге деген құрметі арта түсті. Тілес Тілеуқұлов, Гүлмаржан Қанжанова, Амангүл Қоджаева сынды өнер иелерінен құралған қазылар алқасының шешімімен жүлделі III орынды Нұрдәулет Абзалұлы иеленіп, қаржылай 30 мың, II орынды Санжар Сағындық жеңіп алып, 50 мың теңгеге ие болды. Ал, жүлделі I орын Әділет Оңайбаевқа беріліп, 70 мың теңге ақшалай сыйлықпен қоса марапатталды. Ал байқау нәтижесі бойынша бас жүлде Ануар Қалиевке бұйырды. Ол өз өнерімен көпшіліктің ыстық ықыласына бөленіп, 100 мың теңгені қанжығасына байлады. Сондай-ақ, өзге де қатысушылар Қосшағыл ауылдық округі әкімі аппаратының алғыс хатымен және ынталандыру сыйлықтарымен марапатталды.

Бұл байқау – ұлттық өнеріміздің бірегей саласы саналатын күй өнерін дәріптеумен қатар, Бекет ата Мырзағұлұлы сынды тарихи тұлғаларымызға деген құрметтің айқын көрінісі болды. Жас күйшілердің орындауындағы әр күй – өткен тарихпен, халық рухымен үндесіп жатты. Осындай тағылымды шаралар ұлт руханиятын түлетіп, өскелең ұрпақтың ұлттық өнерге деген қызығушылығын арттыра түскені анық.

А.МОЛДАШЕВ

Бүгін Қазақстан Жазушылар Одағының мүшесі, көрнекті ақын Гүлзада Ниетқалиева халықаралық “Алаш” әдеби сыйлығының иегері атанды. Бұл марапатты Алматы қаласында “Әдебиетшілер үйінде” өткен дәстүрлі Әдеби жыл қорытындысында Қазақстан Республикасы Қазақстан Жазушылар одағы басқармасының төрағасы Мереке Құлкенов арнайы табыстады. Бұл – қазақ әдебиеті үшін үлкен қуаныш, ұлт руханияты үшін зор мәртебе.

Гүлзада Ниетқалиева – нәзік лиризм мен терең философиялық ойды шебер ұштастыра білген бірегей талант иесі. Оның жырлары оқырманын ойға жетелейді, жүрекке әсер етіп, жан дүниеге рухани нәр береді. Ақынның бірқатар шығармасы шетел тілдеріне аударылып, әлемдік әдеби кеңістікте де өз бағасын алып келеді.

“Алаш” сыйлығы – ақынның ұзақ жылғы шығармашылық еңбегіне берілген әділ баға. Бұл марапат оның әдебиеттегі орнын одан әрі биіктетіп, жаңа белестерге жол ашары сөзсіз.
Гүлзада Рахметқызын осы үлкен жетістігімен шын жүректен құттықтап, мықты денсаулық, сарқылмас шабыт пен жаңа шығармашылық табыстар тілейміз!

Еркеназ ҚАЛИЖАН