2025 жыл Қазақстанда Еңбек мамандықтары жылы деп жарияланды. Бұл – елдің дамуына және экономикасына үлкен үлес қосып жүрген қарапайым еңбек адамдарына құрметтің белгісі. Қазақстандағы ең ірі өндірістердің бірі – Теңізде кен орнында мыңдаған жұмысшы түнгі-түнге еңбек етеді. Солардың бірі – Мамбетиязов Бимұханбет Наушабайұлы, ол мұнда автобустың жүргізушісі ретінде он төрт жылдан бері жұмыс істейді.
Теңізде қарапайым қазақ жұмысшысының тарихы – еңбек адамының мінезі мен қадір-қасиетінің шынайы айғағы. Біз Бимұханбет ағаға оның еңбек жолы, өмірлік қағидалары және вахталық өмірдің ерекшеліктері туралы сұхбат жасадық.
— Сіз Теңізде қанша жылдан бері жұмыс істейсіз? Бастапқыда қиындықтар болды ма?
— Мен Құлсары қаласының тұрғынымын. Теңізде, дәлірегі «Нефтестройсервис Лтд» компаниясында автобустың жүргізушісі болып 2011 жылдан бері жұмыс істеймін. Жұмыс кестесі өте ыңғайлы: 28 күн жұмыс істеймін – 28 күн демаламын. Жалақы уақытында төленеді, тамақ тұрақты және денсаулыққа пайдалы, мәзірі мол. Жалпы, жұмысшылар үшін барлық қажетті жағдайлар жасалған.
Алғашқы айларда қиындықтар болған жоқ. Әрине, вахталық режимге үйрену уақытты талап етеді, бірақ кейін бұл өмірдің қалыпты бөлігіне айналды.
— Сіздің ойыңызша, Теңізде жұмыс Қазақстанның басқа кен орындарымен салыстырғанда қандай ерекшеліктерге ие?
— Ерекшеліктер көп. Ең алдымен – тазалық. Вахталық ауыл Теңізде – жұмысшылар үшін ең ыңғайлы орындардың бірі. Тазалық, тәртіп, тұрмыстық жағдай – бәрі жоғары деңгейде ұйымдастырылған.
Екіншіден, өндіріс өте ыңғайлы. Қозғалыс маршруты, нысандарға апаратын жолдар, қызметкерлерді тасымалдау жүйесі – бәрі ойластырылған және тиімді жұмыс істейді. Сырттай қарағанда «қалыпты өндіріс» сияқты көрінуі мүмкін, бірақ ішкі құрылымы күрделі және нақты реттелген.
— Сіздің күнделікті жұмысыңыз қалай өтеді?
— Мен қарапайым жүргізушімін. Күнделікті міндетім – мамандар мен жұмысшыларды тасымалдау. Бірақ «қарапайым» дегеніміз жауапкершіліктің аз екенін білдірмейді. Автобустың техникалық жағдайын тексеру, қозғалыстың қауіпсіздігін қамтамасыз ету, жол ережелерін сақтау – бәрі өте маңызды. Әрбір жолаушының қауіпсіз келуі – біздің басты басымдық.
— Теңізде қолданылатын техника туралы не айта аласыз?
— Мұнда барлық техника – ауыр, жеңіл, жаңа және заманауи. Барлығы қазіргі талаптарға толық сәйкес келеді. Автобустар мен арнайы техникалар үнемі жаңартылып тұрады. Бұл жұмысты жеңілдетеді және қауіпсіз етеді. Жұмыс беруші техниканы жаңартқанда, ол қызметкерлерге деген құрметін көрсетеді.
— Осындай ірі өндірісте қауіпсіздік қалай қамтамасыз етіледі?
— Қауіпсіздік бірінші орында. Талаптар өте жоғары және күнделікті қатаң бақыланады. Нұсқаулықтар, тексерістер, ескертулер – бәрі жүйелі түрде жүргізіледі. Кейде ережелер қатал көрінуі мүмкін, бірақ бұл біздің денсаулығымыз бен өміріміз үшін қабылданған шаралар.
Денсаулық – бәрінен маңызды. Қауіпсіздікке салғырт қарауға болмайды.
— Жоғары жүктемеде жұмыс істеу үшін қандай қасиеттер маңызды?
— Ең алдымен, жұмысты жақсы көру керек. Жұмысқа махаббатпен қарайтын адам ешқашан салғырттыққа жол бермейді. Екіншіден, икемділік пен кәсіби қабілет қажет. Әрине, үлкен жауапкершілік те маңызды. Автобуста адамдар отыр, олардың тағдыры сізге байланысты. Мұны үнемі сезіну кәсіби мәдениетті қалыптастырады.
— Айрықша есте қалған сәттер болды ма?
— Теңізде әрбір күн із қалдырады. Мұнда әртүрлі ұлт өкілдері, әртүрлі мәдениет пен тілдер жұмыс істейді. Бірақ айырмашылықтарға қарамастан, біз әрдайым ортақ тіл табамыз. Мұндай қарым-қатынас шабыт береді. Әр күн – өмір мектебі. Мұнда жағымды, жылы атмосфера бар.
— Жас кадрларды оқыту қалай ұйымдастырылған?
— Өте жақсы ұйымдастырылған. Жас мамандарға бағыт беріліп, тәжірибелі шеберлерден үйренуге мүмкіндік беріледі. Жас қызметкер қолдау алған кезде дамып, нағыз кәсіби маманға айналады.
— Вахталық режимге қарамастан жұмысыңызда не ұнайды?
— Адал айтар болсам, бәрі ұнайды. Біздің жұмыс – қозғалыс, адамдармен қарым-қатынас, үлкен жауапкершілік. Өзіңнің қажетті екеніңді сезіну – бақыт. Қиындықтар бар, бірақ ләззат та көп. Теңізде мен үшін екінші үйге айналды.
Мамбетиязов Бимұханбет Наушабайұлының тарихы – Теңізде еңбек ететін мыңдаған жұмысшының бірі туралы ғана емес. Бұл күн сайын ел үшін тер төгетін барлық жұмысшылардың бейнесі. Теңізде – жауапкершілік, қауіпсіздік, жоғары технологиялар және қатаң тәртіп тоғысқан орын. Мұнда жұмыс істейтін әр маман – Қазақстан экономикасының тірегі.
