Жұмысшылардың радиациялық қауіпсіздігі — бұл жұмыс орнында радиациямен байланысы бар қызмет түрлерін атқаратын адамдардың денсаулығын сақтау мақсатында жүзеге асырылатын шаралар жүйесі. Басты мақсаты — сәуле шығарушы көздерден туындайтын қауіпті әсерлерден қорғау, сондай-ақ, радиациялық зақымданудан сақтау. Радиациялық қауіпсіздікті қамтамасыз ету үшін бірнеше маңызды талаптар мен шаралар бар:
1. Радиациялық сәулелену көздерін басқару: Радиациялық сәулеленудің көздерін, оның ішінде радиациялық аппараттар мен құрылғыларды қауіпсіз пайдалану үшін оны дұрыс орнатып, қызмет көрсете білу маңызды. Радиациялық көздер қызмет көрсету барысында жұмысшыларға минималды сәуле шығару үшін техникалық және ұйымдастыру шаралары қолданылуы керек.
2. Жұмыс орнының радиациялық жағдайын бақылау: Жұмыс үстінде радиациялық деңгейді үнемі бақылап отыру қажет. Бұл үшін арнайы құралдар мен детекторлар қолданылады.
3. Жұмысшылардың радиациялық дозаларын бақылау: Әр жұмысшының радиациямен байланыс деңгейі қатаң қадағаланады. Радиациялық дозалар артық болмауы керек. Жұмысшыларға дозиметрлер беріледі, олар өздерінің сәуле дозасын қадағалап отырады.
4.Қорғаныс шаралары: Радиациялық сәулеленуден қорғау үшін арнайы киімдер мен жабдықтар, мы- салы, қорғаныс костюмдері мен экрандаушы материалдар пайдаланылады. Сондай- ақ жұмысшыларға сәуле шығару көздерінен белгілі бір қашықтықта болу талап етіледі.
5. Радиациялық қауіпсіздік туралы білім беру: Жұмысшыларға радиациялық қауіпсіздік туралы толыққанды ақпарат берілуі тиіс. Бұл оқыту мен тренингтер арқылы жүзеге асырылады.
6. Шектеу шаралары: Радиациямен байланыс уақытын мүмкіндігінше қысқарту қажет. Ол үшін ауысымдық жұмыс кестелері мен жұмыс уақытын белгілеу керек.
7.Қатты сәуле алатын қызметкерлердің медициналық бақылауы: Радиацияға ұшырайтын қызметкерлерге медициналық тексерулер мен бақылаулар жүргізілуі тиіс. Бұл олардың денсаулығын сақтап, сәуленің әсерінен болатын аурулардың алдын алуға көмектеседі. Радиациялық қауіпсіздік ережелерін сақтау тек жұмысшылардың денсаулығын қорғап қана қоймай, ұйымның тұрақты жұмысын қамтамасыз етуге де септігін тигізеді.
Бақыт ЕЛЕУСІНОВА,
аудандық санитариялық- эпидемиологиялық бақылау басқармасының
санитариялық-гигиеналық қадағалау және техникалық регламенттер
талаптарының сақталуын бақылау бөлімінің басшысы
