Туберкулез көбіне тыныс алу мүшелерін (ең бастысы өкпе мен қолқаны) зақымдайды. Бірақ ағзаның басқа да органдарын зақымдауы мүмкін. Мысалы, сүйектер мен бұлшықеттер. Осы ерекшелігіне қарай туберкулездің екі негізгі түрі бар: өкпе туберкулезі және өкпеден тыс туберкулез. Өкпе туберкулезі ұзақ уақыт бойы симптомсыз өтеді және флюорография немесе кеуде жасушасын рентген суретіне түсірген кезде анықталады. негізгі белгілері •жөтелу және қақырықтың бөлінуімен жөтелу, кейде қанмен; •ұзақ уақыт бойы 37-37,5 градусқа дейін дене қызуының жоғарылауы; •тез шаршау және әлсіздіктің пайда болуы; •тәбеттің болмауы немесе азаюы, салмақ түсіру; •көп терлеу, әсіресе түнде; •денеге кішкене жүк түсірген кезде ентіге бастау. Аталғандардың бір белгісі немесе екі-үш белгісі болуы мүмкін. Міндетті емес белгілердің бірі жөтел болады. Үш аптаның ішінде жоғарыда аталғандардың біреуі сақталған кезде бірден терапевт немесе фтизиатр дәрігерге шұғыл бару керек. Туберкулезді ерте анықтау және дұрыс емдеу кезінде жұқтырған адамдар бактерия таратуды тоқтатады және емделуі мүмкін.
Ауру қалай таралады?
Халық үшін негізгі қауіп – өкпе туберкулезі, өйткені ауруды тарату жолы - ауа-тамшы арқылы. Дені сау адам туберкулезбен ауыратын науқас жөтелген, түшкірген және онымен сөйлескен кезде жұқтыра алады. Туберкулездің ашық түрімен ауыратын бір науқас 24 сағат ішінде он миллиард бактерия бөледі, жөтелген кезде ауа арқылы таралады және айналасындағыларға жұқтырады. Туберкулезбен ауыратын жануарлардың сүт өнімдерін пайдалану кезінде болмашы деңгейде жұқтыруы мүмкін. Туберкулез қол алысу, ортақ дәретхананы қолдану, ыдыс-аяқ, төсек-орын мен киімнен жұқпайды.
Кімдер ауруы мүмкін?
Туберкулезбен ауыратын науқастармен байланыста болған кез келген адам жұқтыруы мүмкін. Байланыстың жақын болғанына қарай, ауру қаупі жоғары болады. Негізінен, туберкулездің дамуына ағзаның қорғаныш күштерінің азаюы әсер етеді: басына түскен қатты ауру, дұрыс тамақтанбау, күйзелісті жағдайлар, АИТВ. Туберкулезді, әсіресе, мектеп жастағы балалар мен егде адамдар қабылдағыш. Бірақ туберкулезбен ауыратын науқастармен байланыс жасаған адамдардың барлығы ауырмайды. Ағзаның қорғануына және басқа аурулардың пайда болмауына иммунитеттік жүйе жауап береді. Туберкулездің дамуы мен өршуі ағзаның әлсіз иммунитеттік жүйесінің нәтижесі болып табылады. қоздырғыш факторлар Негізгі фактор – иммунитеттің азаюы, оның себептері: •шылым шегу; •күйзеліс жағдайлары; •жеткіліксіз және дұрыс тамақтанбау ; •жаман тұрмыстық жағдай; •маскүнемдік; •нашақорлық; •АИТВ/ЖИТС; •созылмалы өкпе ауруы болуы мүмкін. Ауырып ем іздегенше... Салауатты өмір салтын ұстаныңыз! •Шылым шекпеңіз – ол тыныс алу жолдарының жергілікті қорғанышын әлсіретеді, ағзаның барлық иммунитетін азайтады; •Ішімдікке салынбау – ол ағзаның жалпы қорғанышын азайтады; •Құнарлы тамақтану; •Жиі медициналық тексерістен өтіңіз. Қазақстанда туберкулезді ерте анықтау үшін халықты жаппай профилактикалық флюорографиялық тексерулер өткізіледі. Зерттелу тегін; •Вакциналау - туберкулездің таралуын ескертетін маңызды қадам. Балалар туберкулездік инфекцияларға аса жақын және екпе егілмеген балалардың туберкулезбен ауыруы ықтимал.
