Италияндық дәрігер, өмірден әлдеқашан өткен Мария Монтессоридің жүрегі мейірімге толы жан болса керек. Ол мүгедек, науқас балаларды сауықтырудың ерекше әдісін ойлап шығарады. Оның әдісінің екінші атауы «еркіндік педагогикасы» деп аталған. Мария ханымның әдісі бойынша педагогтар балаға «олай істе, бұлай істе» деп тапсырма бермей, баланың қалауы бойынша оқытады.
Әрине, бұл жерде әңгіме өзге балаларға қарағанда физикалық тұрғысында баяу дамитын балалар туралы. Балалар қалаған ойыншығымен ойнай отырып, сабақ та оқиды, өмірге сүруге бейімделеді. Мария Монтессоридің әдісі тиімді болғаны соншалық, оны бүгінде бүкіл дүниежүзі мамандары қолданады.
Жақында Құлсары қаласында «Монтессорри» деп аталатын балаларға арналған орталық ашылды. Ол «Теңізшевройл» компаниясының тікелей демеушілігімен Әлеуметтік инвестициялар бағдарламасы шеңберінде ашылып отыр. Ауданымызда мыңдаған мүмкіндігі шектеулі балалар бар болса да, осындай психологиялық- дамыту және оңалту орталықтары жоқтың қасы. Сондықтан аудан әкімдігі осындай орталық ашуды көздеп жүрген еді. «Монтессори» орталығының әлеуметтік жобасын еліміздегі «Ой-сана» психологтар қоғамдық бірлестігі жасақтаған.
Өткен аптаның сенбісі күні «Монтессори» орталығы салтанатты түрде ашылды. Ашылу салтанатына аудан әкімінің орынбасары Әнуар Шәкіров, «Теңізшевройл» компаниясы өкілі Нұрадин Өмірбаев, аудандық жұмыспен қамту және әлеуметтік бағдарламалар, азаматтық хал актілерін тіркеу бөлімі басшысы Нұржарық Сауытов, аудандық ішкі саясат бөлімі басшысы Гүлнафис Айшуақовалар, қала тұрғындары мен ата-аналар, олардың балалары қатысты. Аудан әкімі орынбасары Әнуар Играшинұлы орталықтың ашылуымен ата-аналарды құттықтады. Ол 1 мамыр-Қазақстан халқының бірлігі мерекесімен тұспа-тұс келген бүгінгі орталықтың ресми ашылу салтанаты ауданымыздағы маңызды оқиғалардың бірі екендігін айтты. Мұндай игілікті шаралардың балалардың денсаулығын жақсартуға зор ықпал ететінін айта келіп, орталық мамандарының жұмысына сәттілік тіледі. Қаржылай қолдау көрсеткен ТШО компаниясына алғыс айтты. Бұдан соң сөз алған «Теңізшевройл» компаниясынан арнайы келген өкіл Нұрадин Өмірбаев та балалардың денсаулығынан асқан алаңдатарлық жайттың жоқтығын, сондықтан ТШО-ның мұндай қайырымды істерге белсене атсалысып отыратынын айтты. Компания «Игілік» бағдарламасы арқылы облысымыздағы және Жылыой ауданындағы халықтың әлеуметтік жағдайына көмектесіп отырғанын, алда да осы мақсатта көптеген жобалар қолға алынып жатқандығын жеткізді. Дамуында ерекшелігі бар балалардың бірінің анасы Фарида Күзембаева сөз сөйлеп, орталықтың ашылуына қолдау білдірген аудан әкімдігі мен ТШО-ға алғысын білдірді. Балалардың денсаулықтарын түзетуге мұндай орталықтардың көмегі көп екендігін айтып, балалармен жұмыс жасайтын кәсіби мамандарға ризашылығын білдірді.
Бұдан соң «Монтессори» орталығының алқызыл лентасын аудан әкімі орынбасары Ә.Шәкіров пен мүмкіндігі шектеулі баланың анасы Ф.Күзембаева қиды. Жиналғандар ду қол шапалақтап, қазақ халқының дәстүрімен шашу да шашылды. Жиналғандар орталық ішін аралап көрді. Біз «Монтессорри» орталығының директоры Ләйла Сұлтанбаеваны әңгімеге тартқан едік.
-Орталықты ашу туралы жобаны «Ой-сана» психологтар қоғамдық бірлестігі жасақтап қолға алдық. Осы тұста психологтар атынан және сандаған ата-аналар атынан бізді қолдаған ТШО компаниясы мен жергілікті аудандық әкімдікке алғыс білдіреміз. Қазіргі кезде орталыққа аудандағы 50 баладан тұратын екінші лек қабылданып үлгерді. Негізінде биылғы жыл ішінде 200 баланы оңалту жоспарланған, сондықтан 50 баладан, төрт лек қабылдаймыз. Алайда орталыққа балаларын әкелгісі келетін ата-аналар өте көп. Италияндық Мария Монтессори бағдарламасы баланы дамытудың негізгі 5 аумағын қамтиды. Олар: математика, жаратылыстану, тіл және сөйлеуді дамыту, сенсорлы –моторлы дамыту, әлеуметтік- тұрмыстық өмірге бейімдеу. Біздің орталықта психологиялық-педагогикалық түзетуді қажет ететін балалар саны өте көп. Олар жалпы балалар санының 55-60 % -ын құрайды. Сонымен қатар сал ауруы бар және қимыл-қозғалыс белсенділігі бұзылған балалар да жеткілікті, олар 30% құрайды. Осы балалардың дамып, денсаулықтарын түзетіп, өмірге бейімделуі үшін бар қабілетімізді арнаймыз,- дейді Ләйла Сұлтанбаева.
«Монтессори» орталығы бірнеше бөлмелерден тұрады. Бірінде математика, ал бірінде жаратылыс тану пәнін оқыту үшін арнайы сыныптар ашылған. Мұнда глобус, қалам-дәптерлер, баланы дамытуға арналған сан түрлі құралдар қойылған. Орталықта дене мүшелерін дамытуға арналған спорттық тренажерлар көп, тіптен көкпар ойынына арналған құралды байқадық. Бір тұста тұрған тақта назарымызды аудартты. Мұнда балалар электр тетігін басу, есікті құлыптау секілді, басқа да күнделікті тұрмыстық өмір дағдыларына үйретіледі. Сондай-ақ, түрлі-түсті ойыншықтар да мол. Балалар емін-еркін ойнап отырып, денсаулықтарын түзейді. Ал оларға психолог, логопед, ортопед мамандар тегін қызмет көрсетеді.
Мейірімді Мария Монтессори ханымға да рахмет. Әлемде мейірімді жандар көп болса, балалар да бақытты, ал өмір сүру ғажап болмақ.
С.ШӘТЕНОВА
